Emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden ancak bu durumu SGK'ya bildirmeyenlerin biriken prim borcunun ödenmesi için maaşlarında 4’te 1 oranında kesinti yapılıyor. Milliyet'ten Prof. Dr. Cem Kılıç'ın tespitlerinden önemli bölümler:
Konunun özeti şuydu: Sosyal güvenlik sistemimize göre, emekli olan bir kişi çalışmaya devam ederse prim ödemek durumunda. Buna dayanarak, primini ödemediği tespit edilen yüzbinlerce emekli için yüklü miktarlarda borç çıkarıldı ve aylıklarına haciz konuldu. Tahsilatta kurum genellikle maaştan 4’te 1 oranında kesinti yoluna gidiyor. 10 bin liranın üzerindeki rakamlarda tebligatla emeklilere ‘borcunu öde’ çağrısı yapılıyor.
Ayrıca yapmaları gereken bir işlem yok!
Bu noktada, emekli olduktan sonra bir işyerinde ücretli (sigortalı) olarak çalışmaya başlayanlar açısından herhangi bir sorun yok. Nitekim işyerleri, çalıştırdıkları emeklilerin bordrolarını yaparken bu prim kesintisini otomatik olarak zaten yapıyor. Yani bu emeklilerin ayrıca yapmaları gereken bir işlem yok.
2003’e kadar dönüldü
Ancak asıl sorun kendi işini kuran, ticaret yapan, dükkân sahibi veya herhangi bir şirket ortağı olan emekliler cephesinde yaşanıyor. Öncelikle hatırlatalım... Çalışmaya devam eden her emekli, çalışmaya başladığını SGK’ya bildirmek durumunda. SGK da bu bildirime dayanarak emeklinin aylığından yüzde 15 oranındaki prim kesintisini yapmak zorunda.
SGK ve Maliye Bakanlığı, geçtiğimiz yılın sonlarına doğru işbirliği içerisine girerek, 2003 yılından bu yana prim kesintisi yapılmayan emeklileri tespit etti. Sayıları 600 bin civarında olan emekliye binlerce, on binlerce lira tutarında borç çıkarıldı.
Borçlara taksitle cdeme imkanı
Prim borçlusu emekliler için yasayla “yapılandırma” getirildi ve borçlarını taksitle ödemelerine imkân tanındı. Adına borç çıkan emeklilerden yaklaşık 250 bini, 31 Mayıs 2013 tarihine kadar SGK’ya başvurarak borçlarını peşin veya 6-18 ay arasında taksitlendirmek suretiyle yapılandırmış oldu.
Bu 250 bin emekliden yapılandırma kapsamında toplamda 1 milyar TL’ye yakın borç tahsilâtı yapılacak. Yapılandırma yapmayanlar ve sisteme yeni eklenen çalışan emekliler de hesaba katıldığında, rakamın 3 milyar TL’yi bulacağı tahmin ediliyor.
Borç çıkmayan emekliler dikkat!
Şirket ortağı durumunda olup, adına bugüne kadar borç çıkmayan emekliler, ‘bundan sonra bir şey olmaz’ diye düşünmesinler. Çünkü önümüzdeki aylarda Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile SGK işbirliği yaparak, bu emeklileri de tespit edecek. Bu durumdaki emekli sayısının da 50 bin civarında olduğu tahmin ediliyor.