ANKARA(ANKA)- Yabancı yatırımcıların Türkiye'de büyük bölümü Borsa ve devlet iç borçlanma senetlerinde (DİBS) tuttukları ve "sıcak para" olarak adlandırılan portföylerinin büyüklüğü, ekonomik göstergelerde kötüleşmenin ve siyasi belirsizliğin arttığı Haziran ayında, 9.4 milyar dolar küçülerek 76.2 milyar dolara kadar geriledi.
Olumsuz küresel konjonktür ve artan iç siyasal istikrarsızlığın ekonomide güveni azalttığı yılbaşından bu yana sıcak para hacminde yaşanan küçülme 30.9 milyar dolara ulaştı. Anayasa Mahkemesi'nin türban kararının ardından, AKP'ye açılan kapatma davasında beklenen karar ve "Ergenekon operasyonu" kapsamında yaşanan şok gelişmelerin yarattığı gerilim, Haziran ayındaki rekor küçülmede de etkili oldu.
-EN BÜYÜK ERİME BORSA'DA
ANKA'nın Merkez Bankası, İMKB, Merkezi Kayıt Kuruluşu, BDDK verilerinden yaptığı belirlemelere göre yabancı yatırımcıların Türkiye'de büyük bölümü Borsa ve DİBS'te bir bölümü de mevduatta ve katılım bankaları hesaplarında tutulan portföylerinin Mayıs sonunda 85 milyar 642 milyon dolar olan bakiyesi, Haziran ayında 9 milyar 421.7 milyon dolar azalarak 76 milyar 220 milyon dolara geriledi. Haziran sonu itibariyle sıcak para hacminin 43 milyar 980.8 milyon dolarlık bölümünü İMKB'deki hisse senedi, 26 milyar 604.4 milyon dolarını DİBS portföyü, 5 milyar 450.7 milyon dolarlık bir bölümünü bankalardaki mevduatlar, 184.2 milyon dolarlık bölümünü de katılım bankalarındaki hesaplar oluşturdu.
Haziran'da sıcak para hacmindeki erime büyük ölçüde yabancıların Borsa portföyünde gerçekleşti. Haziran ayında yabancı yatırımcıların İMKB'deki hisse senedi portföyünün değeri 7 milyar 850.1 milyon dolarlık bir düşüş gösterdi. Bu erimeyle yabancıların Borsa'daki payı 27 Haziran itibariyle yüzde 69 dolayına kadar gerileyerek uzun süreden bu yana ilk kez yüzde 70'in altına inmiş oldu. Yabancıların DİBS portföylerinde de Haziran'da 1 milyar 476.4 milyon dolarlık küçülme yaşandı. Yabancı yatırımcıların Türk bankalarındaki YTL ve döviz cinsi mevduatlarının toplam hacmi de Haziran ayında 125.3 milyon dolarlık bir düşüş gösterirken, katılım bankalarındaki cari ve katılma hesaplarının bakiyesi ise 30.1 milyon dolar artış kaydetti.
-ALTI AYDA 30.9 MİLYAR DOLAR ERİME
Haziran ayındaki hızlı erimeyle sıcak para hacminde yılbaşından bu yana yaşanan küçülme 30 milyar 909.3 milyon dolara ulaştı. Söz konusu hacim 2007 sonunda 107 milyar 129.4 milyon dolar düzeyinde bulunuyordu. Anılan altı aylık dönemde yabancıların İMKB'deki hisse senedi portföyü net olarak 26 milyar 328.2 milyon dolar, DİBS portföyü 5 milyar 147.2 milyon dolar azalırken, mevduat hacminde 472.8 milyon, katılım bankası hesaplarında da 93.3 milyon dolarlık net artış yaşandı.
-YABANCI PORTFÖYÜNÜN SEYRİ
Yabancıların 27 Haziran itibariyle 76.2 milyar dolar olan Türkiye'deki toplam portföyü, bir yıl önceki düzeyinin ise 11.2 milyar dolar altında gerçekleşti. Önceki beş yılda küresel sistemdeki likidite bolluğu ve sunulan cazip getiriye bağlı olarak kartopu gibi büyüyen yabancı yatırımcıların Türkiye'deki portföyü Haziran 2007 sonu itibariyle 87.4 milyar dolar dolayında bulunuyordu. "Sıcak para" olarak adlandırılan söz konusu portföy geçen yıl Temmuz'da 96 milyar dolara ulaştıktan sonra, dünya piyasalarında dalgalanma yaşanan Ağustos'ta 5 milyar dolar dolayında küçülmüştü. Eylül'de yeniden büyüyerek 100 milyar doları ve Ekim'de de 107 milyar doları aşan sıcak para hacmi, Kasım'da da 5 milyar dolara yakın bir küçülme kaydetmiş, Aralık ayında ise yaklaşık bu tutarda büyüyerek yılı 107 milyar dolar dolayında kapamıştı.
Bu yıl Ocak sonunda 96 milyar doların altına gerileyen sıcak para hacmi, Şubat sonunda da 92.8 milyar dolara, Mart sonunda da 81.5 milyar dolara kadar inmiş, izleyen iki ayda küçük çaplı artışlarla Nisan sonunda 83.7 milyar, Mayıs sonunda da 85.6 milyar dolar olmuştu.
/**
Yabancıların Türkiye portföyü (Milyon dolar)
İMKB DİBS PORTFÖYÜ MEVDUAT HACMİ KATILIM B.H. GENEL
Port. YTL YP TOPL. YP YTL TOP. YTL YP TOP. TOPLAM
30 Ara 2005 33.812 17.719 2.650 20.370 3.167 812 3.979 6 40 46 58.206
29 Ara 2006 35.083 23.153 3.004 26.158 3.295 891 4.186 4 55 59 65.485
26 Oca 2007 38.962 25.536 3.263 28.800 3.274 1.004 4.278 4 47 51 72.091
23 Şub 2007 41.963 27.957 3.445 31.401 3.138 1.087 4.225 5 45 50 77.639
30 Mar 2007 42.761 26.917 2.333 29.250 3.152 1.041 4.193 5 45 50 76.254
27 Nis 2007 48.220 31.142 1.968 33.110 3.240 1.146 4.386 5 57 62 85.779
25 May 2007 47.972 30.466 2.045 32.511 3.172 1.063 4.235 5 57 62 84.780
29 Haz 2007 50.081 30.535 2.046 32.581 3.286 1.433 4.719 6 61 67 87.447
27 Tem 2007 56.824 32.266 2.021 34.287 3.393 1.437 4.830 7 64 71 96.011
31 Ağu 2007 55.154 28.558 2.123 30.681 3.481 1.254 4.735 8 58 66 90.636
28 Eyl 2007 64.875 31.231 2.028 33.259 3.666 1.235 4.901 9 63 72 103.107
26 Eki 2007 68.859 31.906 1.967 33.873 3.531 1.296 4.827 9 59 68 107.627
30 Kas 2007 67.183 28.934 1.500 30.433 3.627 1.336 4.963 11 74 85 102.664
28 Ara 2007 70.309 30.192 1.559 31.752 3.586 1.392 4.978 12 79 91 107.129
25 Oca 2008 57.946 30.830 1.456 32.285 3.895 1.604 5.499 11 70 81 95.811
29 Şub 2008 55.610 30.440 1.302 31.742 3.904 1.388 5.292 12 123 135 92.779
28 Mar 2008 47.391 27.204 1.196 28.400 4.133 1.460 5.593 12 138 150 81.534
25 Nis 2008 51.502 25.358 1.240 26.598 3.980 1.482 5.462 12 132 144 83.706
30 May 2008 51.831 27.301 780 28.081 4.026 1.550 5.576 12 142 154 85.642
27 Haz 2008 43.981 27.280 675 26.604 4.112 1.339 5.451 12 172 184 76.220
**/