Yabancı yatırımcıların Türkiye’de büyük bölümü Borsa ve devlet iç borçlanma senetlerinde (DİBS) tuttukları ve “sıcak para” olarak adlandırılan portföylerinin büyüklüğü, ekonomik göstergelerde kötüleşmenin ve siyasi belirsizliğin arttığı Haziran ayında, 9.4 milyar dolar küçülerek 76.2 milyar dolara kadar geriledi.
Olumsuz küresel konjonktür ve artan iç siyasal istikrarsızlığın ekonomide güveni azalttığı yılbaşından bu yana sıcak para hacminde yaşanan küçülme 30.9 milyar dolara ulaştı. Anayasa Mahkemesi’nin türban kararının ardından, AKP’ye açılan kapatma davasında beklenen karar ve “Ergenekon operasyonu” kapsamında yaşanan şok gelişmelerin yarattığı gerilim, Haziran ayındaki rekor küçülmede de etkili oldu.
EN BÜYÜK ERİME BORSA’DA
ANKA’nın Merkez Bankası, İMKB, Merkezi Kayıt Kuruluşu, BDDK verilerinden yaptığı belirlemelere göre yabancı yatırımcıların Türkiye’de büyük bölümü Borsa ve DİBS’te bir bölümü de mevduatta ve katılım bankaları hesaplarında tutulan portföylerinin Mayıs sonunda 85 milyar 642 milyon dolar olan bakiyesi, Haziran ayında 9 milyar 421.7 milyon dolar azalarak 76 milyar 220 milyon dolara geriledi. Haziran sonu itibariyle sıcak para hacminin 43 milyar 980.8 milyon dolarlık bölümünü İMKB’deki hisse senedi, 26 milyar 604.4 milyon dolarını DİBS portföyü, 5 milyar 450.7 milyon dolarlık bir bölümünü bankalardaki mevduatlar, 184.2 milyon dolarlık bölümünü de katılım bankalarındaki hesaplar oluşturdu.
Haziran’da sıcak para hacmindeki erime büyük ölçüde yabancıların Borsa portföyünde gerçekleşti. Haziran ayında yabancı yatırımcıların İMKB’deki hisse senedi portföyünün değeri 7 milyar 850.1 milyon dolarlık bir düşüş gösterdi. Bu erimeyle yabancıların Borsa’daki payı 27 Haziran itibariyle yüzde 69 dolayına kadar gerileyerek uzun süreden bu yana ilk kez yüzde 70’in altına inmiş oldu. Yabancıların DİBS portföylerinde de Haziran’da 1 milyar 476.4 milyon dolarlık küçülme yaşandı. Yabancı yatırımcıların Türk bankalarındaki YTL ve döviz cinsi mevduatlarının toplam hacmi de Haziran ayında 125.3 milyon dolarlık bir düşüş gösterirken, katılım bankalarındaki cari ve katılma hesaplarının bakiyesi ise 30.1 milyon dolar artış kaydetti.
ALTI AYDA 30.9 MİLYAR DOLAR ERİME
Haziran ayındaki hızlı erimeyle sıcak para hacminde yılbaşından bu yana yaşanan küçülme 30 milyar 909.3 milyon dolara ulaştı. Söz konusu hacim 2007 sonunda 107 milyar 129.4 milyon dolar düzeyinde bulunuyordu. Anılan altı aylık dönemde yabancıların İMKB’deki hisse senedi portföyü net olarak 26 milyar 328.2 milyon dolar, DİBS portföyü 5 milyar 147.2 milyon dolar azalırken, mevduat hacminde 472.8 milyon, katılım bankası hesaplarında da 93.3 milyon dolarlık net artış yaşandı.
YABANCI PORTFÖYÜNÜN SEYRİ
Yabancıların 27 Haziran itibariyle 76.2 milyar dolar olan Türkiye’deki toplam portföyü, bir yıl önceki düzeyinin ise 11.2 milyar dolar altında gerçekleşti. Önceki beş yılda küresel sistemdeki likidite bolluğu ve sunulan cazip getiriye bağlı olarak kartopu gibi büyüyen yabancı yatırımcıların Türkiye’deki portföyü Haziran 2007 sonu itibariyle 87.4 milyar dolar dolayında bulunuyordu. “Sıcak para” olarak adlandırılan söz konusu portföy geçen yıl Temmuz’da 96 milyar dolara ulaştıktan sonra, dünya piyasalarında dalgalanma yaşanan Ağustos’ta 5 milyar dolar dolayında küçülmüştü. Eylül’de yeniden büyüyerek 100 milyar doları ve Ekim’de de 107 milyar doları aşan sıcak para hacmi, Kasım’da da 5 milyar dolara yakın bir küçülme kaydetmiş, Aralık ayında ise yaklaşık bu tutarda büyüyerek yılı 107 milyar dolar dolayında kapamıştı.
Bu yıl Ocak sonunda 96 milyar doların altına gerileyen sıcak para hacmi, Şubat sonunda da 92.8 milyar dolara, Mart sonunda da 81.5 milyar dolara kadar inmiş, izleyen iki ayda küçük çaplı artışlarla Nisan sonunda 83.7 milyar, Mayıs sonunda da 85.6 milyar dolar olmuştu.