ANKARA(ANKA) - Yabancı yatırımcıların Türkiye'de büyük bölümü Borsa ve DİBS'te tuttukları "sıcak para" olarak adlandırılan portföylerinin büyüklüğü, ekonomik göstergelerde kötüleşme ve siyasi belirsizliğin arttığı Haziran ayında 76.2 milyar dolara kadar indikten sonra son iki ayda 12.5 milyar dolar büyüyerek Ağustos sonunda 89.4 milyar dolar oldu. Yabancı yatırımcıların Türkiye'de büyük bölümü Borsa ve DİBS'te tuttukları ve "sıcak para" olarak adlandırılan portföylerinin büyüklüğü, ekonomik göstergelerde kötüleşme ve siyasi belirsizliğin arttığı Haziran ayında 76.2 milyar dolara kadar indikten sonra son iki ayda 12.5 milyar dolar artarak Ağustos sonunda 89.4 milyar dolara yükseldi.
Olumsuz küresel konjonktür ve artan iç siyasal istikrarsızlığın ekonomide güveni azaltmasının etkisiyle sıcak para hacmi yılbaşından Haziran sonuna kadar olan dönemde 30.9 milyar dolar küçülmüştü. Anayasa Mahkemesi'nin türban kararının ardından, AKP'ye açılan kapatma davasında beklenen karar ve "Ergenekon operasyonu" kapsamında yaşanan şok gelişmelerin yarattığı gerilim, Haziran ayında sıcak para hacminde 8.7 milyar dolarlık bir küçülmeye yol açmıştı. Temmuz ayında 10 milyar dolara yakın artışla 86.2 milyar dolara çıkan sıcak para hacmi, Ağustos ayında da 3.2 milyar dolar büyüyerek 89.4 milyar dolar oldu.
En büyük bölümü borsa'da
ANKA'nın Merkez Bankası, İMKB, Merkezi Kayıt Kuruluşu, BDDK verilerinden yaptığı belirlemelere göre yabancı yatırımcıların Türkiye'de büyük bölümü Borsa ve DİBS'te bir bölümü de mevduatta ve katılım bankaları hesaplarında tutulan portföylerinin Ağustos sonu itibariyle 89 milyar 388 milyon dolara yükseldi.
Ağustos sonu itibariyle sıcak para hacminin 52 milyar 947 milyon dolarlık bölümünü İMKB'deki hisse senedi, 30 milyar 529 milyon dolarını DİBS portföyü, 5 milyar 791 milyon dolarlık bir bölümünü bankalardaki mevduatlar, 121 milyon dolarlık bölümünü de katılım bankalarındaki hesaplar oluşturdu.
Son iki ayda sıcak para hacmindeki artış büyük ölçüde yabancıların Borsa portföyünde gerçekleşti. Temmuz ve Ağustos aylarında yabancı yatırımcıların İMKB'deki hisse senedi portföyünün değeri toplam 8 milyar 966 milyon dolarlık bir artış gösterdi. Bu artışla yabancıların Haziran sonunda 43 milyar 981 milyon dolar olan Borsa portföyü, Ağustos sonunda 53 milyar dolara yaklaştı.
Yabancıların DİBS portföylerinde de son iki ayda 3 milyar 250 milyon dolarlık bir artış yaşandı. Yabancı yatırımcıların Türk bankalarındaki YTL ve döviz cinsi mevduatlarının toplam hacmi de son iki ayda 341 milyon dolar artarken, katılım bankalarındaki cari ve katılma hesaplarının bakiyesi ise 64 milyon dolar azaldı.
Sıcak paranın son bir yıldaki seyri
Yabancıların 29 Ağustos itibariyle 89.4 milyar dolar olan Türkiye'deki toplam portföyü, bir yıl önceki düzeyinin ise 1.2 milyar dolar altında gerçekleşti. Önceki beş yılda küresel sistemdeki likidite bolluğu ve sunulan cazip getiriye bağlı olarak kartopu gibi büyüyen yabancı yatırımcıların Türkiye'deki portföyü Ağustos 2007 sonu itibariyle 90.6 milyar dolar dolayında bulunuyordu. Söz konusu portföy geçen yıl Temmuz'da 96 milyar dolara ulaştıktan sonra, dünya piyasalarında dalgalanma yaşanan Ağustos'ta 5 milyar dolar dolayında küçülmüştü. Eylül'de yeniden büyüyerek 100 milyar doları ve Ekim'de de 107 milyar doları aşan sıcak para hacmi, Kasım'da da 5 milyar dolara yakın bir küçülme kaydetmiş, Aralık ayında ise yaklaşık bu tutarda büyüyerek yılı 107 milyar dolar dolayında kapamıştı.
Bu yıl Ocak sonunda 96 milyar doların altına gerileyen sıcak para hacmi, Şubat sonunda da 92.8 milyar dolara, Mart sonunda da 81.5 milyar dolara kadar inmiş, izleyen iki ayda küçük çaplı artışlarla Nisan sonunda 83.7 milyar, Mayıs sonunda da 85.6 milyar dolar olmuştu. Haziran sonunda 76.9 milyar dolara gerileyen sıcak para, Temmuz sonunda 86.2 milyar, Ağustos sonunda da 89.4 milyar dolara çıktı.
Yabancıların Türkiye portföyü (Milyon dolar)
İMKB DİBS MEDVUAT KAT.BANK. TOPLAM
30 Ara 2005 33.812 20.370 3.979 46 58.206
29 Ara 2006 35.083 26.158 4.186 59 65.485
28 Ara 2007 70.309 31.752 4.978 91 107.129
25 Oca 2008 57.946 32.285 5.499 81 95.811
29 Şub 2008 55.610 31.742 5.292 135 92.779
28 Mar 2008 47.391 28.400 5.593 150 81.534
25 Nis 2008 51.502 26.598 5.462 144 83.706
30 May 2008 51.831 28.081 5.576 154 85.642
27 Haz 2008 43.981 27.279 5.451 184 76.895
25 Tem 2008 50.327 30.247 5.523 125 86.222
29 Ağ. 2008 52.947 30.529 5.791 121 89.388