Sıcak yorgunluğu nedir? Sıcak çarpması nedir? Sıcak yorgunluğu ve sıcak çarpmasına karşı nasıl önlem alınmalı?

Yıllardır önlenemeyen şekilde yükselen hava sıcaklıkları sağlığımızı ciddi şekilde etkiliyor. Her yaştan insan uzun süre, korunmasız bir şekilde sıcak havaya maruz kaldığında sıcak yorgunluğu yaşayabilir. Sıcak yorgunluğuna karşı önlem alınmazsa sıcak çarpması riskiyle karşı karşıya kalınması kaçınılmazdır.

SICAK YORGUNLUĞU NEDİR?

Sıcak yorgunluğu, vücudumuzun alışık olmadığı kadar yüksek sıcaklığa uzun süre maruz kalması durumunda hissedilen ve sonunda bayılmaya kadar varabilen bir yorgunluk çeşitidir.

İnsan vücudu normal şartlar altında kendi sıcaklığını sabit tutuyor. Ancak özellikle havadaki nem oranı yükseldiğinde ter buharlaştırmayı engellediğinden vücut kendisini soğutamıyor.

Sıcak yorgunluğunun belirtileri;

• Susuzluk (dehidrasyon),
• Hâlsizlik,
• Terleme ve
• Baş ağrısı.
• İlerleyen durumlarda bilinç kaybı da yaşanabiliyor.

Sıcak yorgunluğuna karşı önlem alınmadığı taktirde sıcak çarpması yaşayabilirsiniz. Sıcak yorgunluğuna doğru müdahalede bulunmazsanız

Asıl riskler sıcak çarpmasına dönüşmesi hâlinde ortaya çıksa bile sıcak yorgunluğu da doğru müdahalede bulunulmazsa beyin ve diğer hayati organlara zarar verebilecek kadar ilerleyebiliyor.

SICAK ÇARPMASI NEDİR?

Halk arasında güneş çarpması olarak da bilinen sıcak çarpması, sağlığınız için ciddi bir risk oluşturmaktadır. Sıcak çarpması, vücudun kendi sıcaklığını ayarlama mekanizmasının (termoregülasyon) ısıya maruz kalınması nedeniyle tamamen bozulmasından kaynaklanıyor.

Bu durumda vücut sıcaklığı 40 derecenin üstüne çıkıyor ve hipertermi oluşuyor. Acilen müdahale edilmezse kişi bilincini yitiriyor ve yüksek sıcaklık nedeniyle hayati organlardaki hücreler, dokular ve enzimler ağır hasar görebiliyor. Bu hasarlar kalıcı olabiliyor.

SICAK YORGUNLUĞU VE SICAK ÇARPMASINA KARŞI ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER

Her yaş grubundan insanı etkileten sıcaklara karşı özellikle yüksek risk grubunda bulunan tansiyon, kalp ve şeker hastaları; diyabetliler, obezler ve kronik bir hastalık nedeniyle ilaç kullananlar dikkat etmelidir. Aynı şekilde yaşlılar, bebekler ve hamilelerin de sıcaklara karşı dikkatli olması gerekmektedir.

• Sıcak çarpması ve sıcak yorgunluğu konusunda
• Hipertermiyi önlemek için mümkünse güneş altında 10.00-16.00 saatleri arasında uzun süre kalmamak gerekiyor.
• Böyle bir ortamda kalacaksak hafif, açık renkli, bol ve rahat kıyafetler giymek, güneş gözlüğü ve şapka takmak, güneş kremi kullanmak faydalı olabilir.
• En önemlisi, bolca su tüketmek. Çok soğuk su yerine, vücudun daha kolay emebildiği serin su içilmeli. Meyveler de vücuda su sağlar.
• Kafein ve alkol, vücuttan sıvı atılmasına neden olduğu için alınmamalı. Meyve suyu ve gazoz gibi içecekler de içindeki şekerin sıcak havadaki fiziksel faaliyet sırasında emilimi daha zor olduğundan tavsiye edilmiyor.

SICAK ÇARPMASI DURUMUNDA NE YAPMALIYIZ?

Acil tıbbi müdahale gerektiren sıcak çarpması durumunda mutlaka hastaneyi aramalısınız. Yanınızda size yardımcı olacak birileri yoksa, ambulans beklerken mutlaka güneşten uzak gölge bir alana geçmelisiniz. Bol su içip, el yüz yıkayarak vücut ısısı düşürülmeye çalışılır.

Sıcak yorgunluğu da risk grubundakiler için ciddi sağlık sorunları yaratabilir. Yapılması gerekenler, sıcak çarpmasıyla aynı. Risk grubunda yer almasa bile sıcak yorgunluğu yaşayan bir kişi eğer yaklaşık bir saat sonra kendisini hâlâ iyi hissetmiyorsa hastaneye başvurulmalıdır.