Türkiye'nin örtüaltı yaş meyve sebze üretiminde en büyük paya sahip Antalya'da, kış aylarında birçok yaz meyve sebzesi de üretiliyor. Bu ürünlerden en yaygın olanlardan biri de çilek. Çileğin kilogram fiyatı Antalya Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali'nde 10 TL'yi, market, pazar ve manavlarda ise 15-20 TL'yi buluyor. Genellikle hazır paket şeklinde satışı yapılan çileklerin içinden, şekli bozuk ürünler de çıkabiliyor. Bu çilekler ise tüketicide hormon kullanıldığı endişesine yol açıyor.
Antalya'nın yanı sıra Mersin ve Adana bölgelerinde de üretimi yaygın olan çilekteki şekil bozukluğunun, küresel ısınmanın da etkisiyle gece-gündüz arasındaki sıcaklık farkından kaynaklandığı, herhangi bir hormon ya da kimyasal ilacın kesinlikle kullanılmadığı kaydedildi. Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Antalya Şube Başkanı Vural Şahin, çilekteki şekil bozukluğunun sebeplerini şöyle sıraladı:
“Kalsiyum ve bor noksanlığından kaynaklı çileklerde şekil bozuklukları oluşabilir. Ayrıca gece-gündüz sıcaklık farkı, gübre yetersizliği de sebeptir. Bitki gece-gündüz sıcaklık farkı nedeniyle strese giriyor. Domateste olduğu gibi özellikle bombus arısı ya da bal arıları döllenme açısından büyük önem arz ediyor. Bu arıların kullanımı polen, meyve tutumunu sağlayacak ve şekil bozukluklarının giderilmesinin önüne geçecektir."
Havaların soğuk olduğu dönemlerde çilek üretici veya tüketicilerinin şekli bozuk ürünlerle karşılaşabileceğini belirten ziraat mühendisi Abdülkadir Polatoğlu, “Bunlara biz şekil bozukluğu adını veriyoruz. Bu tür ürünleri hasatta minimum düzeye düşürmemiz lazım. Gece-gündüz sıcaklık farklarından dolayı çilekte şekil bozukluğu yaşanabiliyor. Diğer nedenleri de bitki besleme eksikliği, tozlanma ve döllenmedeki eksiklikler olabilir. Çilek zaten literatürde hormon kabul etmeyen tek bitki. Vatandaşlarımız 'Acaba hormon mu yaptılar' diye düşünüyor ama endişe etmesinler. Çünkü kesinlikle çilekte hormon kullanılamaz" dedi.
Üreticilerin seralarda sıcaklığı sürekli kontrol etmesi, tozlanma ve döllenme konusunda arı gibi yeterli etken maddeler kullanmasını da öneren Polatoğlu, şöyle devam etti:
"Sıcaklıklar zaten Antalya gibi bölgelerde sıfırın altına fazla düşmüyor. Açık arazideki çilekler ise dondan korunmaya çalışılmalı. Küresel ısınma da gece-gündüz sıcaklık farkının etkenlerinden biri. Ayrıca geceleri karasal iklim gibi düşünelim, gündüzleri bitki 25-30 derece civarı sıcaklık alıyor, gece ise aniden soğumadan dolayı 5-10 derecelere düşüyor. Bu sıcaklık farkı, şekil bozukluğuna sebep olabiliyor."
(DHA)