Sıkça araştırılan mitral yetmezlik nedir?

Yaşamsal faaliyetler için en önemli organlardan biri olan kalpte zaman zaman bazı bozukluklar ortaya çıkabilir. Mitral yetmezlik önemli kalp hastalıklarından biridir. Mitral yetmezliği kısaca; mitral kapağın tam kapanmaması sonucu kanın kalp içerisinde birikerek sol ventrikülde yüklenmesiyle oluşan rahatsızlığa denir. Bunun sonucunda mitral yetmezlik oluşur.

Bir Çeşit Kalp Kapağı Hastalığı: Mitral Yetmezlik

Mitral kapak kalbimizde bulunan 4 kapaktan biridir. Kalbin sol tarafında bulunur. Mitral yetmezliği, mitral kapakta bulunan sol ventrikülün tam olarak kasılamaması nedeniyle kanın bir kısmının sol kapakçıkta bulunan sol atriuma geri kaçması ve orada birikmesi sonucu ile oluşur. Kanın geriye kaçması sonucu oluşan hastalık sol ventrikülün iş yükünü artırır. Hastalık o anki durumuna göre derecelendirilir. Ortaya çıkan belirtiler, tedavi şekli ve derecelendirmeler kanın geri kaçışının ne kadar fazla olduğuna bağlıdır.

Mitral Yetmezlik Nedenleri

Hastalığa ya da hastalığın artmasına sebep olan birçok neden bulunur. Bunlardan bazıları şunlardır:

• Mitral kapakta kıkırdak dokusunun bozulması
• Tek başına etkisi nadir olsa romatizmal kalp hastalığının bulunması
• Kapakta bulunan enfeksiyon
• Kireçlenme: Mitral anulus kalsifikasyonu da denebilir.
• Koroner yetersizlik
• İdiyopatik korda rüptürü

Bunlar dışında sol ventrikülün genişlemesine yol açan bazı durumlar da bu hastalığa neden olabilir. Kalp krizi, kalp damar hastalıkları, aort yetmezliği, aort darlığı, kardiyomiyopati, hipertansiyon sol ventrikülün genişlemesine yol açtığından mitral yetmezliğe de sebep olabilir. Doğuştan gelen yapısal bozukluk ya da eksiklik kaynaklı görülebilir. Romatizmal kalp hastalığına sahip kişilerin yakalanması sık karşılaşılan bir durumdur. Küçük yaşta eklem romatizması gibi hastalıklar geçirenler risk grubundadır.

Mitral Yetmezlik Belirtileri

Bu tip hastalıklarda erken tanı ve teşhis büyük önem taşır. Bu aşamada hastanın şikayetleri ve görülen semptomlar belirleyici olur. Mitral yetmezlik belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Nefes darlığı
• Çarpıntı
• Kalp ritim bozukluğu
• Göğüs ağrısı
• Bayılma
• Bacaklarda şişlik
• Balgam ve kanlı tükürme
• Sırt üstü yatamama
• Ek hastalıklar

Belirtilerden birkaçı genelde aynı anda bulunur. Belirtilerin belirginleşmesi karar aşamasında büyük önem taşır ve derecelendirmeler ona göre yapılır. Özellikle ileri evrede söz konusu belirtilerin çoğu daha sık görülür.

Mitral Yetmezlik Tanısı ve Derecelendirmeleri

• Hastalık belirtilerinden biri ya da birkaçı görülür ise hemen bir kardiyoloğa başvurulmalıdır. Ekokardiyografi ve anjiyografi çekilerek hastalığın teşhisi konur. Akciğer grafisi, sol ventrikülün büyüklüğü hakkında bilgi verecektir. Hastanın durumuna ve kanın birikme miktarına göre derecelendirme yapılır. Mitral yetmezliği dereceleri 4 seviyeden oluşur. Birinci ve ikinci derecedeki seviyelerde genelde hasta takibe alınır ve hastalık kontrol altında tutulmaya çalışılır. İyileşme süreci hafif ve rahat geçer. Ancak üçüncü ve dördüncü seviyelere ulaşıldığında durum oldukça kötüye gidebilir. Hızlı bir şekilde hastanın tedavi sürecine girmesi gerekir.
• Birinci derecede genelde şikayet görülmez, fazla belirti hissedilmez ve çoğu kişide bulunan bir yetmezlik derecesidir. Tedavi uygulanmamasına rağmen düzenli olarak doktor kontrolünden geçilmelidir.
• İkinci derecede hafif seviyede belirtiler ortaya çıkmaya başlar. Hastaya ekokardiyo ve belirli testler yapılır. Birinci derecede olduğu gibi tedaviye başlanmadan doktorun takibi devam eder.
• Risk taşıyan üçüncü ve dördüncü derecelerde solunum sıkıntıları ve yorgunluk gibi belirtiler ortaya çıkmaya başlar. Zamanında ve doğru müdahale edilmez ise hastalık ileri boyutlara taşınabilir. Gerekli tetkiklerden sonra uygun tedavi yöntemi seçilerek iyileştirme aşamasına geçilir.
• Bu hastalığın akut yetmezlik ve klinik yetmezlik olmak üzere iki türü bulunur. Kalp krizi ya da iltihabı sonucunda aniden oluşan akut türü acil müdahale gerektirir. Kronik olan türü ise yavaşça gelişir ve belirtiler zamanla ortaya çıkar.

Mitral Yetmezliğe Sahip Olanlar Nelere Dikkat Etmeli?

Her şeyden önce tedavi sürecinde rutin kontrolleri aksatmamanız ve doktorunuzun sözünden çıkmamanız daha çabuk iyileşmenizi sağlayacaktır. Bunun dışında yapabilecekleriniz ise şunlardır:

• Düzenli bir şekilde nabız ölçümü
• Kilo kontrolü: Her hastalıkta olduğu gibi mitral yetmezliğinde de sağlıklı bir kilo aralığında olmanız çok önemlidir. Kilonuzu kontrol altında tutmanın büyük faydası olabilir.
• Düzenli tansiyon ölçümü
• Doktorun yazdığı reçeteli ilaçların düzenli kullanımı
• Vücuttaki ödemin atılması

Mitral Yetmezliğin Tedavi Süreci

Başlangıç aşamasında olan hastalar doktor kontrolünde yalnızca ilaç kullanarak tedavi edilebilir. İlacın amacı sol ventrikülün iş yükünü hafifletmek ve rahatlama sağlamaktır. Tuz kısıtlaması ve idrar söktürücü gibi ilaçlar buna örnek verilebilir. Ancak sol ventrikülün durumuna göre ilaç tedavisinden bir adım öteye gidilmesi daha iyi sonuç verir.

İlerlemiş süreçte olan kişilere cerrahi müdahale gerekir. Cerrahi işlemin asıl amacı kalp kapağının onarılmasına dayanır. İlk olarak kapağın tamamen yenilenmesi için uğraş verilir. Kapak tamamen onarılsa bile hastanın ömür boyu kan sulandırıcı ilaç kullanması gerekebilir.

Eğer tedavi sonunda kalp hızı yüksek olursa yavaşlatıcı ilaçlar da doktor kontrolünde kullanılır. Onarılamayan kalp kapağıyla karşı karşıya kalındığında ise mekanik kapak ya da biyoprotez denilen yapay kapak tedavide kullanılır. Kapak seçiminde; hastanın yaşı, beklenen süre, genel sağlık durumu ve ek bulunan hastalıklar etkili faktörlerdendir. Ek hastalıklardan biri sonucunda yetmezlik oluşursa ilk olarak sebep olan hastalık tedavi edilmeye başlanır. Prostetik ring anuloplasti, mitral kapağa mandal yerleştirilmesi gibi işlemler uygulanarak iyileşme sağlanır. Mitral yetmezlik tedavisi erken teşhis ile birlikte başarılı bir şekilde tedavi edilebilir.