Merkezi sinir sistemi omurilik ve beyinden, çevresel sinir sistemi ise merkezi sinir sistemini vücudun diğer bütün kısımlarına bağlayan fiberlerden meydana gelir. Sinir sistemi; düşünce, duygu ve hareket üçlemesinin senkronize bir şekilde çalışmasını yönetir. Bir yandan fiziksel özelliklerin (kas ve kemik sisteminin) çalışmasını sağlarken bir yandan da düşünce aktivitesinin yerine getirilmesini sağlar. Bu açıdan sinir sistemi hastalıkları patolojik ve psikolojik olarak iki çeşitten oluşur. Yani fiziki ve düşünsel hastalıklar şeklindedir. Bu bakımdan gerek sinir hücreleri sağlığı gerekse de ruhsal sağlık birbirleriyle ilişkilidir.
Sinir sistemi hastalıkları önlem alınmadığı takdirde sinir sisteminin işlevinin yerine getirilememesi durumuna kadar gidebilir ki bu durum, sinir sistemi çökmesi şeklinde de adlandırılır.
Peynir altı suyu içerisinde bulunan aminoasitler sinir sistemine çok faydalı bir besindir. Sinir sistemini yatıştırıcı özelliği vardır. Doğal olması ile de herhangi bir yan etkisi görülmemiştir. Peynir altı suyu nörotransmitter hormonunun salgılanmasına yardımcı olur ve bu hormonun kan sağlığı ve sinir sistemi üzerinde oldukça pozitif etkisi olduğu tespit edilmiş durumdadır. Bu açıdan ruh sağlığına oldukça iyi gelmektedir. Peynir altı suyu ruh halini sakinleştirmesinin yanında merkezi sinir sisteminin düzenli çalışmasına da yarar sağlar. Özellikle sütlü gıdalara karşı alerjisi olmayanlar için kaliteli peynir altı suyu protein takviyesi olarak da kullanılabilir. Bu şekilde sinir sisteminin kontrol ettiği kas gruplarına da faydası olacaktır.
Peynir altı suyu henüz yapım aşamasında olan peynire süzme işlemi uygulanarak elde edilir. Peynir yapılırken asit ve maya katılarak pıhtılaştırılır. Pıhtının dışında kalmış olan yeşilimsi sarı renkte olan sıvı, peynir alt suyu şeklinde adlandırılır. Ekşi peynir altı suyu yapmak için 1 litre sütü kaynatın. Süt tencerede kaynarken içine iki çorba kaşığı limon suyu ya da sirke ekleyin ve karıştırın. Bir süre sonra süt kesilecek ve peynir altı suyu ile katı kısım gözle görülebilecek vaziyette ayrışacaktır. Bundan sonra temiz bir tülbent kullanılarak süzme işlemine geçin. Tülbentin içinde kalan kısmı rahatlıkla peynir olarak tüketebilirsiniz. Alt kısımda bir kap içinde toplanan kısmı kapalı bir şekilde buzdolabında muhafaza ederek kullanın. Tatlı peynir altı suyu yapmak içinse kaynamakta olan süte limon suyu ya da sirke eklemek yerine mayayla mayalandırmak suretiyle aynı işlemi uygulayın.
Ispanak halsizlik, aşırı kaygılanma ve isteksizlik benzeri birçok sinir rahatsızlıklarına iyi geldiği ıspatlanmış bir gıdadır. Ispanak kanın pıhtılaşmasını önlemesi ve kanın incelmesine sebep olmasıyla sinirlerin kaslara gönderdiği sinyallerin uygulanması açısından büyük fayda sağlamaktadır. İçeriğindeki magnezyum sayesinde vücuttaki enzimler doğru şekilde çalışırlar ve sinir iletiminin daha düzgün işlemesini sağlarlar. Ispanak genel olarak metabolizmanın düzgün işlemesine ve kas-sinir-kemik üçlüsünün senkronize çalışmasına yardımcı olur. Vücudun sıvı dengesini koruyarak kalbin ve kanın düzenli işlev görmesini sağlayarak kişinin sinirlerini rahatlatıcı etki gösterir. Aynı zamanda beynin fonksiyonlarını yerine getirmesine yardım ederek merkezi sinir siteminin en önemli parçası olan beyne fayda sağlar.
İlk olarak bir tencere içine yarım litre civarında su koyun ve kaynatın. Tencere içinde kaynamakta olan su içine 4 ya da 5 adet ıspanak ekleyin. Bir müddet bekleyin ve ardından ıspanakların bulunduğu tencere içine 8 ile 10 arasında maydanozu sapıyla birlikte ilave edin. Ocağınızı orta ayara getirin ve yaklaşık olarak on dakika boyunca bu karışımı haşlayın. Daha sonra bu karışımı beklemeye alın ve sıcaklığı ağız yakmayacak kıvama gelince süzerek suyunu için. Yine süzdüğünüz maydanoz ve ıspanakları yemenizde de fayda vardır. Arzu ederseniz yaptığınız bu karışımı maydanoz yerine tere ile de yapabilirsiniz. Bu karışımın sabahları ve de aç karnına için.
Sinir sistemini onaran bitkiler arasında nane de vardır. İçeriğinde bulunan vitamin ve mineraller sayesinde gerek sinir sistemi sağlığına gerekse de hafızaya oldukça yarar sağlar. İçeriğindeki folat sayesinde tamamen ölmemiş ancak hasarlı sinir hücrelerinin tekrardan normale dönmesine yardımcı olur ve sinirlerden vücuda giden sinyallerin iyi iletilmesini sağlar. Sinir hücrelerinin gelişiminde ve işlevlerini görmelerinde yararlı olur. Nane de aynı ıspanak gibi B vitamini deposudur. Nanenin kokusu sinir sistemi üzerinde uyarıcı bir etkiye sahiptir ve kaygı bozukluklarıyla savaşmaya destek olur. Yine yapılan araştırmalarda nanenin hafızayı kuvvetlendirdiği ve belleğe iyi geldiği tespit edilmiştir. Aynı zamanda ağrı giderici özelliğe sahiptir ve özellikle de baş ağrılarına çok iyi gelir.
Naneyi direkt olarak tek başına tüketebileceğiniz gibi salatalarınıza da ekleyebilir veya çay olarak da içebilirsiniz. İlk olarak yarım litre miktarındaki suyu bir tencereye ya da pişirme kabına koyarak kaynatın. Kaynayan suyu cam kapağı olan bir kabın içine boşaltın. Bu suya 2 yemek kaşığı nane ilave ederek karıştırın. (Nane ilave edilir edilmez kap hemen kapatılmalıdır çünkü içerisinde uçucu özellikte maddeler bulunur.) Yaklaşık olarak 5 dakikalık bir bekletmenin ardından kaptaki naneleri süzün ve bu şekilde için.
Narın yapısında bulunan su, kabuk ve meyvenin ayrı ayrı sinir sistemine faydaları olduğu uzmanlar tarafından tespit edilmiştir. Meyve kısmında bulunan çekirdekteki yağ sinir hücrelerinin işlevlerinin yerine getirilmesine yardımcı olur. Narın stresi azaltıcı etkisi bulunmaktadır. Hücrelerin onarımını hızlandırır. Nar suyu stres hormonlarının daha az çalışmasına sebep olur ve bu şekilde de sinir sistemine sağlığının korunmasına yardımcı olur. Nar suyunun sinir ve dolaşım sistemini düzenleyici bir etkisi de bulunur.
Narı direkt olarak tüketebilir veya suyunu içebilirsiniz. Bunun yanında nar kabuğunu tüketmek için gölgede ya da 40 ile 50 dereceyi geçmeyecek bir ortamda nar kabuklarını kurutun. Nar kabuklarını kuruttuktan sonra ufalayın. Ufaladığınız kabukları serin bir yerde saklayın. Daha sonra 100 gram miktarındaki kaynamış suya iki gram ufalanmış nar kabuğunu ilave ederek yaklaşık on dakika kaynatarak suyunu her gün düzenli olarak için.
Marul, içeriğinde bulunan vitamin ve mineraller sayesinde sinir sistemine oldukça faydalıdır. Özellikle D, C, B ve A vitaminleri sayesinde sinirlerdeki güçsüzlük ve zayıflıklara yardımcı olur ve stresi azaltır. Uykusuzluk problemine iyi gelir, sinir sisteminin hasar alması sonucu meydana gelen kas kasılmalarını rahatlatır ve kalp ritminin düzene girmesine yardımcı olur.
Marul hemen hemen her yerde rahatlıkla bulunmaktadır. Sinir sistemi için en faydalı şekli marulu çiğ olarak tüketin. Gerek direkt olarak gerekse de salatalarda çiğ tüketilmeniz uygundur.
Muz içeriğindeki zengin potasyum ile sinir sistemine çok iyi gelen gıdalardan biridir. Özellikle vücudun susuz kalmasını önleyen muz, bu özelliği ile sinir sisteminin rahatlamasına da katkı sağlar. B6 vitamini sayesinde sinirleri ve kasları rahatlatır. Tıpkı marul gibi muz da uykusuzluğa iyi gelerek sinir sistemine oldukça faydalı olur. Serotonin hormonunun salgılanmasında rol oynayarak stres ve depresyon konularında da pozitif yönde etki oluşturur. Özellikle yorucu fiziksel aktivitelerden sonra kaslara güç vererek kısa zamanda kasların normale dönmesine yardımcı olur ve bu haliyle de sinirlerin daha az yıpranmasına sebep olur.
Sinir sistemini rahatlatmak için tüketilebilecek en ideal gıdalardan birisi de yeşil çaydır. Yeşil çayın içerisinde bulunan aminoasitler sinir sistemini yatıştırıcı özelliğe sahiptir. Yine bu aminoasitler beyindeki alfa dalgalarının üretimini arttırarak stresten uzaklaşmaya yardımcı olur ve sinir sistemini korur.
Yeşil çay aktarlarda ve marketlerde kolaylıkla bulunabilir. Bir fincan kaynatılmış suyu biraz bekletin. Ardından bir çay kaşığı yeşil çayı suya katın ve 3 dakika kadar demledikten sonra süzerek için.
Elma düzenli tüketildiği takdirde sinir sistemine çok iyi gelen bir gıdadır. İçeriğinde bulunan vitamin ve mineraller sayesinde gerek sinir sistemine gerekse de metabolizmanın çalışmasına yardımcı olur. Uykusuzluk problemi çekenler için doğal bir ilaçtır ki bu sayede sinirleri korumuş ve rahatlatmış olur. Yine içerisinde bulunan pekin maddesi de sinir sitemine oldukça faydalıdır. Aynı zamanda tansiyonu ve kandaki şeker oranını düzenleyerek meydana gelebilecek sinir hasarlarının da önüne geçer.
Elmanın sayılan tüm faydalarından yararlanabilmek için düzenli olarak tüketin. Salatalara ekleyebilir veya reçel şeklinde de tüketebilirsiniz.
Sinirleri güçlendirmek için yapılacak en önemli aktivite yürüyüştür. Özellikle temiz havada yapılacak yürüyüş, bol miktarda oksijen alındığı için sinirlere maksimum fayda sağlar. Kas sistemine en iyi gelen hareketlerin başında da yürüyüş gelir ve kas sistemi ne kadar güçlü ve sağlıklı hale gelirse sinir sistemi de işlevini o kadar düzenli yürütür. Yürüyüş, serotonin yani halk arasında bilinen adıyla “mutluluk hormonu” salgılanmasına sebep olacağından sinir sağlığı açısından oldukça faydalı olacaktır.
Yürüyüş dışında; kitap okumak, ezber yapmak, yeni bir dil öğrenmek de sinir sistemini güçlendirecektir. Bu hareketlerin yanında, sinirleri güçlendiren kür ile de sinir sisteminize ekstra bir koruma sağlayabilirsiniz. Bu kür için bir bardak süt içine bir adet yumurta ve muz ekleyin. Mikser ile iyice karıştırın. Bu karışımı 1 ay süreyle bir gün ara vererek tüketin. Toplamda on beş gün tüketmiş olmalısınız. Her defasında mutlaka taze olarak hazırlanmalıdır.