Küresel piyasalar, ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin temkinli duruşlarını korumaya devam etmesi ve açıklanan verilerden alınan sinyallerle karışık bir seyir izliyor.
ABD'de, ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 15 Haziran ile biten haftada 5 bin azalarak 238 bine gerilemesine karşın beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Bu dönemdeki düşüşe karşın Ağustos 2023'ten bu yana en yüksek ikinci seviyesini kaydeden işsizlik maaşı başvurularına dair piyasa beklentisi, başvuru sayısının 235 bin olacağı yönündeydi.
Süregelen işsizlik maaşı başvuru sayısı da 8 Haziran ile biten haftada 15 bin kişi artarak 1 milyon 828 bine yükseldi.
ABD'nin cari işlemler açığı, yılın ilk çeyreğinde yüzde 7,2 artarak 237,6 milyar dolara çıktı.
Ülkede, Philadelphia Fed İmalat Endeksi de haziranda 1,3 değerine gerileyerek ocak ayından bu yana en düşük seviyesini kaydetti.
ABD'de yapımına başlanan yeni konut sayısı ise mayısta yüksek mortgage (konut kredisi) faiz oranlarının etkisiyle yüzde 5,5 azalırken inşaat izni sayısı aynı dönemde yüzde 3,8 azalışla Haziran 2020'den bu yana en düşük seviyesine geriledi.
Fed yetkililerinden de açıklamalar gelmeye devam ederken Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, enflasyonun Fed'in yüzde 2 hedefine dönmesinin bir ila iki yıl sürebileceğini ifade etti. Bankanın, eylülde faiz indirimine başlama ihtimali yüzde 64 ile fiyatlanıyor.
Söz konusu gelişmelerin ardından dün yaklaşık 5 baz puan artarak yüzde 4,2620'ye yükselen ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi şu sıralarda yüzde 4,2660 seviyesinde bulunuyor. Dün yüzde 0,4 artışla günü 105,6 seviyesinden tamamlayan dolar endeksi bugün ise yüzde 0,1 azalışla 105,5 seviyelerinde seyrediyor.
Altının ons fiyatı ise dün yüzde 1,4 artışla 2 bin 360 dolardan günü tamamlarken, şu dakikalarda önceki kapanışının yüzde 0,1 üstünde 2 bin 363 dolardan alıcı buluyor. Brent petrolün varil fiyatı da dün günü yüzde 0,4 artışla 84,9 dolardan kapatırken, bugün önceki kapanışına göre yüzde 0,1 azalışla 84,6 dolardan işlem görüyor.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, eski ABD Başkanı ve kasımdaki başkanlık seçiminde Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump'ın önerdiği tarifelerin tüketiciler için maliyetleri artıracağını ifade etti.
Kurumsal tarafta ise çip üreticisi Nvidia, hisselerinde yaşanan düşüşle dünyanın en değerli şirketleri sıralamasında ikinci sıraya geriledi. Nvidia'ın hisseleri, dün yüzde 3'ün üzerinde değer kaybederken şirketin piyasa değeri 3,2 trilyon dolara indi. Microsoft ise 3,3 trilyon dolarlık piyasa değerliyle dünyanın en değerli şirketi ünvanını yeniden aldı.
New York borsasında dün Dow Jones endeksi yüzde 0,77 artarken, S&P 500 endeksi yüzde 0,25, Nasdaq endeksi yüzde 0,81 geriledi. ABD'de endeks vadeli kontratları yeni güne yatay seyirle başladı.
Avrupa borsalarında dün İngiltere Merkez Bankası (BoE) ve İsviçre Merkez Bankasının (SNB) faiz kararlarının ardından alıcılı bir seyir hakim oldu. BoE, politika faizini piyasa beklentileri doğrultusunda son 16 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 5,25'te sabit bıraktı. BoE açıklamasında, üyelerin 7'sinin politika faizini yüzde 5,25'te sabit tutma, 2'sinin 25 baz puan indirerek yüzde 5'e düşürme yönünde oy kullandığı belirtildi. Bankanın toplantı tutanaklarında politika faizinin düşürülmeme kararının bazı üyeler için "iyi bir şekilde" dengeli olduğu belirtildi.
Bu gelişmelerle, daha fazla üyenin faiz indirimini destekleyebileceğine yönelik beklentilerin öne çıkmasıyla piyasalarda bankanın ağustos ayında politika faizinde indirime gitme ihtimali yüzde 32'den yüzde 50'ye çıktı.
SNB, politika faizini ekonomiye destek için ikinci kez 25 baz puan düşürerek, gelişmiş ülkeler arasındaki politika faizi gevşeme döngüsündeki öncü konumunu korudu. Banka, politika faizinin 0,25 baz düşürülerek yüzde 1,25’e çekti.
SNB açıklamasında enflasyonist baskının bir önceki çeyreğe kıyasla azalmaya devam ettiği belirterek, “SNB politika faizinin bugün düşürülmesiyle birlikte banka uygun parasal koşulları muhafaza edebilmektedir. SNB, enflasyonun gelişimini yakından izlemeye devam edecek ve enflasyonun orta vadede fiyat istikrarıyla tutarlı bir aralıkta kalmasını sağlamak için gerekirse para politikasını ayarlayacaktır.” ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, SNB'nin İsviçre para biriminin değer kazanmasını da göz önünde bulundurarak faiz indirimi kararı aldığı belirtilerek, bankanın gerekirse döviz piyasasında aktif olmaya hazır olduğu kaydedildi.
Banka, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Fransa'da erken seçim çağrısının ardından, ülkenin Avrupa Birliği'ne (AB) olan ihracatını zayıflatacağı gerekçesiyle, İsviçre frangının avro karşısında fazla değer kazanmasına izin vermekten kaçınıyordu.
Analistler, bankanın küresel politika gevşeme döngüsünde lider konumunu koruduğunu ve bu kararın diğer merkez bankalarının da faiz indirimlerine gidebilmeleri konusunda cesaretlendirebileceğini vurguladı.
Norveç Merkez Bankası ise politika faizini yüzde 4,50'de sabit bıraktı.
ECB yetkililerinin açıklamaları da piyasaların odağında yer alırken ECB üyesi Klaas Knot, enflasyonun, ECB'nin yüzde 2 hedefine doğru ilerlediğinin görülmesiyle birlikte bu yıl bir veya iki faiz indirimi daha yapılabileceğini söyledi.
Öte yandan Almanya'nın önde gelen ekonomik düşünce kuruluşlarından Ekonomi Araştırma Enstitüsü (Ifo), ülkenin bu yıla ilişkin büyüme tahminini, enflasyonun düşmesine bağlı olarak tüketici harcamalarının normalleşmesi nedeniyle yukarı yönlü revize etti.
Buna göre, bu yıl için gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) büyüme tahmini yüzde 0,2'den yüzde 0,4’e yükseltilirken, 2025 büyüme beklentisi ise yüzde 1,5 olarak korundu.
Uluslararası Para Fonu (IMF), Avro Bölgesi'nde enflasyonun hedefe doğru gerilediğini belirterek Avrupa Merkez Bankasının (ECB) gelecek verilere bağlı olarak para politikası duruşunu kademeli olarak gevşetebileceğini bildirdi.
Alman Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BaFin), Citigroup’a borsada alım satım sistemleri ve etkin risk kontrolleri eksiklikleri nedeniyle 12,98 milyon avro para cezası verdi.
Öte yandan, dün yüzde 0,4 azalışla günü 1,0702 seviyesinden tamamlayan avro/dolar paritesi, şu sıralarda önceki kapanışının yüzde 0,2 üzerinde 1,0720 seviyesinde bulunuyor
Dün İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,82, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,34, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 1,03 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 1,37 artış kaydetti.
New York borsasındaki satış baskısı Asya piyasalarına da taşınırken, bölgede bugün Japonya'da açıklanan enflasyon verisi öne çıktı. Ülkede, mayıs ayına ilişkin enflasyon yıllık bazda yüzde 2,5'yen yüzde 2,8'e çıkarken, çekirdek enflasyon da yüzde 2,2'den yüzde 2,5'e yükseldi. Bu gelişmelerle, 159 seviyesinin üzerini test eden dolar/yen paritesi şu sıralarda 158,9 seviyelerinde seyrediyor.
Analistler, ileriki aylarda Japonya Merkez Bankası (BoJ) yetkililerinin faiz artırmayı düşünebileceğini söyledi.
Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yatay seyrederken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 1,7, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,8 geriledi.
Yurt içinde ise dün alıcılı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü önceki kapanışa göre yüzde 2,57 artışla 10.739,94 puandan tamamladı.
Dün Chatham House tarafından düzenlenen Londra Konferansı 2024'te konuşan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, piyasanın ekonomi programıyla enflasyonun düşürüleceğine ikna olmaya başladığını belirterek, "Şimdi güçlü bir dezenflasyon sürecinin eşiğindeyiz." dedi.
Dolar/TL, dün günü önceki kapanışının yüzde 0,87 üzerinde 32,8141'den tamamlamasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 32,8650 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE), yurt dışında ise ABD'de ve Avrupa'da açıklanacak imalat sanayi ve hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksinin (PMI) ile ABD'de 2. el konut satışlarının öne çıkacağını dile getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.800 ve 10.900 seviyelerinin direnç, 10.600 ve 10.500 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, mayıs ayı Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE)
10.30 Almanya, haziran ayı imalat sanayi ve hizmet sektörü PMI
11.00 Avro Bölgesi, haziran ayı imalat sanayi ve hizmet sektörü PMI
11.30 İngiltere, haziran ayı imalat sanayi ve hizmet sektörü PMI
16.45 ABD, haziran ayı imalat sanayi ve hizmet sektörü PMI
17.00 ABD mayıs ayı öncü endeks
17.00 ABD mayıs ayı 2. el konut satışları
(AA)