ANKARA(ANKA)-Küresel ekonomideki kırılganlıklara ve iç piyasadaki daralmaya eğilimine karşın, yılın ilk on ayında yeni şirket kuruluşları ve sermaye artırımlarıyla ekonomiye 38 milyar doların üzerinde bir kaynak girişi gerçekleşti.
ANKA'nın Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine dayanarak yaptığı hesaplamaya göre Ocak-Ekim döneminde değişik sektörlerde faaliyet göstermek üzere toplam sermayeleri 10 milyar 531 milyon YTL (7 milyar 827 milyon dolar) olan 44 bin 664 yeni şirket kuruldu. Önceki yılın aynı dönemine göre yeni kurulan şirket sayısı yüzde 4.9, yeni şirketlerin toplam sermaye büyüklüğü de yüzde 39.6 oranında bir artış gösterdi.
Yılın ilk on ayında mevcut şirketlerden 24 bin 135'i ise toplam 36 milyar 262 milyon YTL'lik (24 milyar 135 milyon dolar) sermaye artırımına gitti. Önceki yıla göre sermaye artıran şirket sayısı yüzde 42 gerilerken, artırılan toplam sermaye büyüklüğü yüzde 8.8 daha yüksek düzeyde gerçekleşti.
Böylece Ocak-Ekim döneminde yeni şirket kuruluşları ve sermaye artırımları yoluyla ekonomiye toplam kaynak girişi 46 milyar 793 milyon YTL (34 milyar 778 milyon dolar) oldu. Yeni kurulan şirketler ve sermaye artırımları yoluyla ekonomiye giren toplam kaynak tutarında geçen yılın aynı dönemine göre dolar bazında artış yüzde 14.5'e geldi.
Geçen yılın tümünde ise toplam 6 milyar 663 milyon dolarlık sermaye ile 52 bin 699 şirket kurulurken, 48 bin 888 şirket de 31 milyar 391 milyon dolarlık sermaye artırımı gerçekleştirmişti.
-ORTALAMA SERMAYE BÜYÜKLÜĞÜ ARTTI
İlk on ayda yeni kurulan şirketlerin 2006 yılında 126 bin dolar olan ortalama sermaye büyüklüğü 2007'de 167.7 bin dolara yükseldi. Sermaye artıranların şirket başına ortalama artırım tutarı da 594 bin dolardan 1 milyon 117 bin dolara çıktı.
Geçen yılın tümünde ise yeni kurulan şirketlerde ortalama sermaye büyüklüğü 126 bin, sermaye artıranlarda şirket başına ortalama artırım tutarı 642 bin dolar olmuştu.
-2004'TEN BU YANA HIZLI ARTIŞ YAŞANIYOR
Kriz yılı olan 2001'de hızla azalan yeni şirket kuruluşları ve sermaye artırımlarında, izleyen dönemde özellikle 2004'ten bu yana başlayan ivmenin, ekonomide yaşanan kırılganlıklara rağmen devam ettiği gözleniyor.
2000 yılında 33 bin 161 olan yeni kurulan şirket sayısı 2001'de 29 bin 665'e sermaye büyüklükleri 4.1 milyar dolardan 2 milyar doların altına; sermaye artırımına gidenlerin sayısı 13 bin 815'ten 12 bin 295'e, artırılan sermaye tutarı da 13.3 milyar dolardan 10.5 milyar dolara düşmüştü. 2002 yılında şirket kuruluşları 30 bin 842'ye yükselirken bunların toplam sermayeleri 1.4 milyar dolarda kaldı. Aynı yıl sermaye artıran şirket sayısı 42 bin 354'e, artırım tutarı da 15.6 milyar dolara yükseldi. 2003 yılında 1.9 milyar sermayeli 32 bin 259 yeni şirket kurulurken, 43 bin 637 şirket 19.8 milyar dolarlık sermaye artırımı gerçekleştirdi.
2004 yılında ise yeni kurulanların sayısı 40 bin 919'a, sermayeleri toplamı 3.4 milyar dolara yükseldi. Anılan yılda sermaye artırımına gidenlerin sayısı 41 bin 326 olurken, toplam artırım tutarı 21.5 milyar doları buldu. 2005 yılında kurulan 47 bin 401 şirketin toplam sermayesi 5.8 milyar; sermaye artırımına giden 34 bin 587 şirketin toplam artırımı yaklaşık 22 milyar dolar oldu. 2006 yılında ekonomide yaşanan dalgalanmaya rağmen, şirket kuruluşları ve sermaye artırımları artış hızını büyük ölçüde korudu, şirket kuruluşları ve sermaye artırımlarıyla ekonomiye giren kaynak 20 milyar dolardan fazla arttı.
Şirketlerden ekonomiye sermaye dopingi (Milyon $)(*)
/** Yeni kurulanlar Sermaye artıranlar TOPLAM
Sayı Tutar Sayı Tutar Sayı Tutar
2000 33.161 4.091 13.815 13.326 46.976 17.417
2001 29.665 1.983 12.295 10.523 41.960 12.506
2002 30.842 1.407 42.354 15.638 73.196 17.045
2003 32.259 1.924 43.637 19.836 75.896 21.760
2004 40.919 3.391 41.326 21.541 82.245 24.931
2005 47.401 5.754 34.587 21.997 81.988 27.751
2006 52.699 6.663 48.888 31.391 101.587 38.053
Ocak-Ekim
2006 44.486 5.605 41.690 24.770 86.176 30.375
2007 46.664 7.827 24.135 26.951 70.799 34.778
Değ.(%) 4,9 39,6 -42,1 8,8 -17,8 14,5
**/