Siroz hastalığı bulaşıcı mıdır? Siroz hastalığının tedavisi nedir?

Önlemi alınmadığı takdirde sirozun ölümcül bir hastalık haline gelebileceğini biliyor musunuz? Adını sıklıkla duyduğumuz siroz nedir? Nasıl olur? Tedavisi nasıl yapılır? Gelin birlikte bakalım.

Vücudun en büyük ve en hayati organı karaciğeri etkileyen bir rahatsızlık olan siroz, o kadar da masum bir hastalık değildir. Erken tanı konulursa kolaylıkla tedavi edilebileceği gibi çok geç kalınan vakalarda ölümle sonuçlanabilmektedir.

Siroz nedir?

Tek böbrek olmadan, akciğerin bir kısmı alarak ya da bağırsakların tamamen alınmasıyla kişiler hayatına kaldığı yerden devam edebiliyorken, karaciğeri zarar görmüş bir insanın hayatta kalma şansı yoktur. Bu nedenle de böylesine önemli bir organı doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyen hastalıklar hafife alınmamalıdır. Önemsenmeyen karaciğer hastalıkları ileri dönemlerde karaciğerde bir tahribat meydana getirir. Siroz ise karaciğerde ileri derecede hasar oluşumuna verilen isimdir. Bu tahribat sonucu karaciğerin yapısı değişir. Karaciğerin yapısı bozularak bi nedbe dokusu oluşumu yaşanır. Hastalığın ilerlemesiyle düzenli olarak çalışan karaciğer dokusu hücreleri azalır. Karaciğer yumuşaklığını kaybeder ve içinden geçmesi gereken kan miktarından daha az kan geçirmeye başlar. Kan karaciğere giremediğinde, fizikteki basınç kuralından da bilindiği gibi kendine farklı yollar aramaya başlar. Yol olarak mevcut damarlardan başka yol alabileceği bir seçeneği olmadığından vücudun çeşitli yerlerindeki damarlarda kan basıncının artmasına sebep olur. Yeteri kadar kan geçmeyen karaciğerin git gide fonksiyonları bozulur ve karaciğer yetmezliği bulgularına rastlanır.

Reklam
Reklam

Siroz bulaşıcı mıdır?

Siroza sebebiyet veren etken hepatit virüsleri değilse siroz bulaşıcı bir hastalık değildir.

Siroz belirtileri nelerdir?

Siroz müdahale edilmediği takdirde ilerlemesi devam eden bir rahatsızlıktır. Siroz belirtileri hastalığın başında oldukça hafif olarak hissedilir. Hastalığın derecesinin artması ile birlikte siroz belirtileri de doğru orantılı olarak artış gösterir. Yaygın olarak karşılaşılabilen siroz belirtileri şunlardır:

  • Ani kilo kaybı
  • İştahsızlık
  • Halsizlik
  • Çabuk yorulma
  • Uyku bozuklukları
  • İdrar renginin koyulaşması
  • Dikkat eksikliği
  • Hafıza problemleri
    Hastalık ilerlemişse hafif belirtilerin yanında birtakım ağır belirtiler de görülür:
  • Aşırı kaşıntı
  • Sarılık
  • Geçici bilinç değişiklikleri
  • Ufak temaslar ile morarmalar
  • Vücudun çeşitli yerlerinde su birikimi (özellikle bacaklarda)
  • Karın bölgesinde şişkinlik
  • Göz akı ve vücudun sarı olması
  • Bunların yanında anemi hastalığı da siroz belirtisi olarak gösterilebilir.

Siroz hastalığı neden oluşur?

  • Günde vücuda alınan alkol miktarının 50 gramdan fazla olması siroz hastalığı için bir numaralı tetikleyici etkendir. Alınan alkol miktarına göre siroz riskinin artacağını bilmelisiniz.
  • Hastalığın oluşumuna sebep olan diğer bir önemli etken ise hepatit D, B, C hastalıklarıdır. Hepatit hastalarında bulunan bir tür virüs siroz hastalığını tetikleyici bir özellik göstermektedir. Dolayısıyla da karaciğer iltihaplanmasına sebep olmaktadır.
  • Doktor tarafından reçete edilen miktardan daha fazla ağrı kesici kullanmak ya da ağrı kesici kullanımını düzenli hale getirmek siroz riskini artırmaktadır.
  • İnsan sağlığına zararlı kimyasalları yutmak, koklamak ya da bu sıvılara dokunmak siroz oluşumu işin bir etkendir.
  • Vücuda alınan gıdalar vücudun kullanabileceği ve vücut için faydalı olacak şekilde karaciğerde bir dönüşüme uğrar. Bu maddelerden biri olan albümin, kan plazmasında yer alan bir tür proteindir. Herhangi bir karaciğer hastalıklarında albümin üretimi azalacağından ya da tamamen duracağından kanın yapısında bazı bozulmalara yol açar. Yeteri kadar albümin bulunmayan kan damarında sıvı maddeler tutulamaz. Bu da doku ve organlarda sıvı birikimine, karında asit birikimine ve vücudun çeşitli yerlerinde morlukların oluşmasına sebep olur. Ayrıca damarda kanın pıhtılaşması için yeteri kadar protein bulunmadığında kanama eğilimi de artar.
  • Karaciğerin görevlerinden biri de vücut için zararlı olan maddeleri alıp daha yararlı bir hale getirmektir. Olası karaciğer rahatsızlıklarında bu görevi yerine getiremezse, kanda zararlı maddelerin birikmesine yol açar. Bu durum sonucu doku ve organlar zehirlenebilir, bilinç kaybı yaşanabilir.
Reklam
Reklam

Siroz tanısı nasıl konur?

Sirozun belirtileri, hastalığın başlangıcında kendini yoğun bir şekilde göstermektedir. Önemsenmeyen belirtiler sirozun ilerlemesine sebep olur ve hasta neredeyse karaciğer iflası safhasında sağlık kuruluşuna başvurur. Tanısı için geç kalmamış hastalarda siroz bazı bulgular ile tespit edilebilmektedir:

Reklam
Reklam
  • Doktorunuz sizden hayat hikayenizi anlatmanızı isteyebilir. Ne kadar sık ve ne kadar alkol kullandığınızı sorabilir. Verdiğiniz cevaplara göre siroz şüphesi duyabilir.
  • Siroz hastalığı bulunan kişilerde karaciğer normale göre daha sert ve büyük olduğundan, hekiminiz el ile karaciğerin olduğu bölgeyi kontrol ederek siroz tanısı koyabilir.
  • Şüpheleri netlemek amacıyla çeşitli görüntüleme cihazları ile ilgili bölge görüntülenebilir.
  • Kan testlerinde karaciğere bağlı enzimlerin miktarına bakılır.
  • Herhangi bir viral enfeksiyonunuzun olup olmadığına bakılır.

Tüm bunlar sirozun tanısının konulması için yeterlidir. Sirozun tanısı konulduktan sonra cerrahi işlemler ile karaciğerden bir parça alınarak hastalığın ilerleyip ilerlemediğine bakalır. Hastalığı ilerlemeyen kişiler için tedaviye başlanır.

Reklam
Reklam

Siroz hastalığı nasıl tedavi edilir?

Siroz karaciğerde geri dönülemez hasarlara neden olabilen bir hastalık olduğu gibi verdiği hasar durdurulabilecek bir hastalıktır. Öncelikle şu bilinmelidir ki sirozun yaptığı tahribat geri döndürülemez türdedir. Yalnızca erken tanı konulan hastalarda, sirozun ilerlemesi durdurulabilmektedir.
Sirozun kesin bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Siroza sebebiyet veren etkenler ortadan kaldırılarak sirozun tedavisi yapılmaktadır. Aşırı alkol tüketen hastalarda, alkol tüketimini azaltarak ya da viral enfeksiyona sebep olan virüsleri yok ederek tedavi yapılmaktadır. Bunun yanında sirozun neden olacağı ağrıları azaltmak amacıyla ilaçlı tedavi yöntemlerine başvurulmaktadır.

Artık hastalığı ileri boyutlarda olan hastalarda karaciğer iflası gerçekleşir. Hastayı hayatta tutabilmenin tek yolu ise karaciğer naklidir.

Anahtar Kelimeler: