'Siyanür nedir?' sorusu son zamanlarda yaşanan olayların ardından herkes tarafından merak ediliyor. İlk önce İstanbul Fatih'te 4 kardeşin siyanür içerek intihar etmesi ardından Antalya'dan da benzer bir haberin gelmesi akıllarda 'Siyanür nedir, zehirlenmesi nasıl olur?’ sorusunu oluşturdu. İşte Siyanür ile ilgili detaylar haberimizde...
Siyanür, siyano grubu, bir karbon ve ona üç bağlı azot içeren kimyasal bileşiklere verilen addır. Çeşitleri, günümüzde farklı endüstri kollarında kullanılmaktadır. Siyanür, madencilikte de altın ve gümüş liç proseslerinde kullanılmaktadır. Hidrosiyanik asit 28 santigrat derecede kaynama noktasına ulaşır ve acı badem kokusuna sahiptir.
Siyanür oldukça zehirli bir bileşendir. Ancak siyanürün organik bileşikleri nitril grubu altında isimlendirilir ve çoğu zehirli olmaktan uzaktır. Siyanürü doğal olarak üreten birçok bitki, bakteri ve böcek vardır. Kiraz, badem, kayısı, şeftali, erik, fasulye, patates, turp, lahana, şalgam, brokoli ve mısır siyanürlü bileşikleri doğal olarak üretmektedir.
Yüksek miktarda siyanür, büyük tehlike arz eder. Siyanür kanda bulunan Methemoglobin maddesine geri dönüşümsüz bir şekilde bağlanarak etkinlik gösterir. Bu özelliği kanın dokulara oksijen perfüzyonunu sağlayamaması sonucu hipoksiye ve sonuçta hipoksik şoka neden olur. Oksijen mevcuttur fakat kanda taşınamaz. Vücut adeta oksijen havuzunda boğulur. Bu durum çok yüksek oranda ölümle sonuçlanır.
Zararsız miktarda alınan siyanür, ilk 24 saat içerisinde solunum ve boşaltım sistemleri aracılığıyla vücudu terk eder. Fakat vücuda zarar verecek ölçüde alınacak siyanürün kaç saat içerisinde zehirlenmeye sebep olacağından bahsetmek için siyanür miktarı hakkında bilgi sahibi olmak gerekir. Siyanür, miktarına göre 10 dakika içerisinde de, 1 saat içerisinde de zehirli etkilerini gösterebilir.
Siyanür sebebiyle zehirlenmenin ilk belirtisi, hızlı ve derin nefes alma ihtiyacı duymaktır. Bu şekilde gelişen zehirlenmenin akabinde solunum yetmezliği söz konusu olur. Çırpınma ve zihin kaybı ile devam eden belirtilerin süresi ve şiddeti, maruz kalınan siyanür miktarına göre farklılık gösterir.