Neurofeedback ve Uygulamalı Nörobilimler Vakfı
Şizofreni Vaka Çalışması 2013 FNAN Ödülünü Aldı
Her yıl, Neurofeedback ve Uygulamalı Nörobilimler Vakfı , bir önceki yıl zarfında Neurofeedback sahasını en fazla ileriye götüren yayının yazarlarına – bin dolarlık para hediyesini de içeren – bir ödül vermektedir.
Bu senenin FNAN üstün başarı ödülünü, "Şizofreni ve QEEG Rehberli Neurofeedback Tedavisi: Klinik Vaka Serisi" adlı ve "Clinical EEG and Neuroscience" dergisinin Nisan 2012 sayısında makaleleri yayınlanan Tanju Sürmeli, Ayben Ertem, Emin Eralp ve İsmet H. Koş'dan oluşan bir Türk araştırmacı grubu kazanmıştır.
Nöroterapi veya EEG (Elektroensefalografi) Biofeedback olarak da bilinen Neurofeedback, invaziv olmayan bir yöntemdir ve kişi beyin elektrik aktivitesinin paternlerini istekli olarak değiştirmesini öğrendiğinde, bu durum, bilişsel fonksiyonlarını, duygu durumunu veya genel performans seviyesini değiştirmesine yol açmaktadır.
Neurofeedback yöntemi "eğitim alan" kişiye kafasına takılan sensörlerden gelen bilgileri sunarak , tıpkı beynin bu bilgileri aldığında aktive olduğu gibi, bunu değiştirmeleri hedeflenmektedir. Bu bilgi geribildirimi çoğunlukla video oyunu tarzındadır.
Şizofreninin yüz insandan birini, hayatlarının bir döneminde etkileyeceği tahmin edildiği halde geleneksel tedavi yöntemleri, en iyi ihtimalle, karışık sonuçlar göstermişlerdir. Bir yandan son on yıldır Neurofeedback'in değişik bozuklukların semptomları üzerindeki olumlu etkilerini gösteren çalışmalar hızlı bir şekilde artsa da – özellikle dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda ve benzer bozukluklarda- şizofreni hastalarının semptomlarını azaltması ile ilgili olası uygulamalar hakkında pek az çalışma bulunmaktadır.
Bu senenin ödülünü alanlar bu eksikliği gidermenin ilk önemli adımını atmış bulunmaktadırlar. Makalelerinde, Neurofeedback'in, bazı beyin elektrik paternlerinin, şizofrenlerin semptomlarını azaltmakta etkin olup olamayacağını bir klinik vaka çalışmasıyla araştırdılar. Bununla beraber kantitatif elektroensefalografinin (qEEG) – kişinin kafasındaki belirlenmiş bölgelerin kortikal beyin elektrik aktivite paternlerinin frekans ve amplitüdlerinin ölçerek haritalama tekniği – bu sürece nasıl yardımcı olacağını da incelediler.
Çalışmada, daha önceden şizofreni teşhisi almış ve ilaç tedavisine yanıt vermemiş 51 kronik şizofreni hastası, kendi qEEG beyin haritalamalarına göre bir Neurofeedback tedavi protokolüne dâhil edildiler. Eğitim günde bir veya iki 60 dakikalık seanslardan ibaretti ve bu süreç 25 ile 94 gün (ortalama 58.5 seans) arasında yapılmıştır. Beyin haritalama verileriyle beraber hem tedaviden önce, hem de tedaviden sonra semptomları da değerlendirildi. Bu değerlendirmede Positif Negatif Sendrom Skalası (PANSS)kullanıldı. Otuzüç kişiye de tedaviden önce ve sonra Minnesota Multifasik Kişilik Envanteri (MMPI) ve Dikkat Değişkenleri Testi (TOVA) uygulandı.
Çalışmada kalan 48 kişiden 47'sinde Neurofeedback tedavisinden sonra ilerlemeler görüldü ve PANNS skorlarında %20 ve daha fazla düşüş kaydedildi. MMPI ve TOVA skorlarının takip edildiği hastalarda da bu ölçeklerde iyileşme görüldü. Katılanlardan 40'ı çalışmadan sonra 22 ay takip edildi. Bunlardan 27'si ilaçsız ve 12'si sadece bir ilaçla Neurofeedback tedavisinden sonra hayatlarına devam edebildiler. Genel olarak çalışmaya katılanların tedaviye rızalarının iyi olduğu görülmüştür.
Neurofeedback ve Uygulamalı Nörobilimler Vakfından John Fisher çalışma hakkında şu değerlendirmede bulundu. "Şizofreni hiçbir zaman tek kalıp bir bozukluk olmamıştır ve Neurofeedback tedavisi gerçekten de tek kalıp bir yöntem değildir, ama Sürmeli ve arkadaşlarının yaptıkları iki sebepten dolayı çok önemlidir. Birincisi, bir kapı açtılar. Neurofeedback'in şizofrenide etkili olabileceğini gösterdiler. Bu o yöne doğru ilk adımdır ve önemli bir adımdır. İkincisi, bu çalışma, şizofrenlerin semptomlarını azaltmada Neurofeedback'in nasıl uygulanacağını faydalı bir şablon olarak sunmaktadır."
Neurofeedback ve Uygulamalı Nörobilimler Vakfı en kayda değer makale için verilen ödülü 2006'dan beri uygulamaktadır. Bu senenin ödülünün ilginç tarafı yalnızca ikinci defadır bir üniversiteye veya bir araştırma enstitüsüne verilmemesidir. Fisher'e göre "Sürmeli ve arkadaşları Neurofeedback sahasını ilerletmekte bağımsız araştırmacıların ne kadar önemli bir rolleri olduklarını gösterdiler."
Daha fazla bilgi için lütfen araştırma makalesine bakın:
T. Sürmeli, A. Ertem, E. Eralp, I.H. Kos. "Schizophrenia and the Efficacy of qEEG-Guided Neurofeedback Treatment: A Clinical Case Series," Clincal EEG and Neuroscience, 43 (2) 133-144, Nisan 2012.
Neurofeedback ve Uygulamalı Nörobilimler Vakfı Kaliforniya da bulunan kâr gütmeyen, vergiden muaf bir kurumdur ve kendisini neurofeedback'in altında yatan mekanizmalarının ve klinik uygulamalarının araştırılmasını teşvik etmeye adamıştır. Anlamlı araştırmaların yapılmasını teşvik etmek için ve bilimin ufuklarını genişletmek için teknik ve diğer destekler sağlamaktadır. Vakıf her sene en anlamlı neurofeedback makalesi için ödül vermektedir.
Daha fazla bilgi için: H. John Fisher, (413) 535-5999 veya hjohnfshr@aol.com veya The Foundation for Neurofeedback and Applied Neurosciences, c/o Goldstien. 6654 Nevada Avenue, Woodland Hills CA 91393 (800) 898-7458, www.nerofeedbackfoundation.org.