Soğan dediğimiz bitki, birçok çeşidi bulunan ve aslen zambakgiller familyasına üyedir. Genel olarak tanımlamak istediğimizde bahçe soğanı ismiyle adlandırırız. Soğan, toprakta yetişir ve toprağın altında kalan kısmı ile toprağın üstünde olan kısmı ayrı ayrı da kullanılmaktadır.
Soğan genellikle mutfakta, yemeklerde tat vermesi açısından yaygın olarak kullanımdadır. Fakat yemekler dışında, bazı kültürlerde, ilaç niyetine de kullanılmaktadır. Soğandan hazırlanan kürler ile bazı cilt rahatsızlıkları ya da başka hastalıklarla başa çıkabilmek için, soğan kullanımı halk arasında oldukça yaygındır.
Göz yaşartması ile ünlü olan bu sebze, aslında basit görünüşünün aksine oldukça faydalı bir yiyecektir. En başta, besin değeri açısından oldukça zengin bir sebzedir. Soğanın içerisinde bol miktarda C vitamini, B6, biyotin, krom, kalsiyum ve lif gibi insan sağlığı açısından oldukça faydalı maddeler bulunmaktadır. Ufak bir ayrıntı olarak, soğanın içerisinde bulunan alisin isminde bir madde, kesildiğinde gözlerinizin yaşarmasına neden olmaktadır. Şimdi bu faydalı sebzenin insan sağlığına yararlarına biraz daha yakından bakalım. İşte soğanın sağlığımıza faydaları!
Soğan, çok bilinmese de diş çürüklerini ve ağızda oluşabilecek enfeksiyonları önlemek ya da iyileştirmek için kullanılmaktadır. Bir parça çiğ soğanı iki üç dakika kadar çiğnerseniz, ağzınızda bulunan mikropların büyük bir çoğunluğundan kurtulmuş olursunuz. Bu mikroplar, ağzınızda, dilinizde ya da boğazınızda iltihaplara ya da enfeksiyonlara neden olabilirler. Bu nedenle, oral yoldaki mikroplarla savaşmak için, soğan harika bir tercih olacaktır sizin için.
Soğanın içerisinde hatrı sayılır bir miktarda bulunan bazı kimyasallar vücutta C vitamininin etkisini canlandırıcı bir görev görürler. C vitamini vücudumuzda bağışıklık sistemimizin güçlenmesi açısından oldukça önem taşımaktadır.
Çok basit gibi görünse de, sadece soğan yiyerek, vücudumuzdaki C vitamini etkisini arttırabilir, aynı zamanda mikroplara ve bakterilere karşı bağışıklık sistemimizi oldukça güçlü bir hale getirebiliriz.
Soğan vücuda girdiğinde antikoagülan adında bir maddenin gösterdiğine benzer bir etki gösterebilir. Peki bu madde ne yapar? Bu madde, vücutta kanın incelmesini, seyrelmesini ve bu sayede kırmızı kan hücrelerinin bir yerde toplanıp damarları tıkamasını engellemektedir.
Kanın damarları tıkaması, kardiyovasküler kalp hastalıkları ve kalp bozukluklarına neden olmaktadır. Soğan yediğinizde ise, vücutta kan sıvılaştırıcı etki göstereceğinden, bahsettiğimiz kalp hastalıklarına yakalanma riskiniz oldukça düşecektir.
Soğanın içerisinde az önce bahsettiğimiz gibi krom bulunmaktadır ve krom, normalde yediğimiz herhangi bir besin içerisinde kolayca bulabileceğimiz bir mineral değildir. Krom vücutta kan şekeri seviyesinin düzenlenmesi açısından oldukça faydalı bir mineraldir.
Ayrıca glikozun, yavaş ve düzenli bir şekilde kas hücrelerimize ve vücudumuzun geri kalanına salgılanmasını sağlar. Bunun yanında, soğan yemek kısaca kan şekeri seviyemizi düzenleyeceğinden, soğan tüketmek, özellikle diyabet hastaları için oldukça önemlidir.
Yine de, diyabet hastalarının rahatsızlıkları ile ilgili bir ilaç tedavisi gördüklerini var sayarak, soğan tüketirken doktorlarına danışmalarını tavsiye ederiz.
Yapılan araştırmalara göre soğan tüketmek, kemik yoğunluğunu arttırıcı bir etki göstermektedir. Ayrıca soğanın menopoz dönemindeki kadınlarda görülen kemik rahatsızlıklarını önlemede birtakım yararlı etkileri de mevcuttur.
Bunun yanında, menopoz dönemini geçiren kadınların ilerleyen zamanlarda yaşayabilecekleri kalça kırıkları ve diğer iskelet sistemi rahatsızlıkları riskini azaltmak için düzenli olarak soğan tüketmenin faydalı olacağına dair bulgular da vardır.
Burada düzenli tüketmekten kastımız ise, günlük olarak yemek! Bu açıdan bakıldığında, yapılan araştırmalar ara sıra soğan tüketen kadınlarda, soğanın iskelet sistemine sağladığı faydalar görülmemiştir.
Aslında şaşırtıcı olan kısım bu değil, her gün tüketildiğinde gösterdiği etkidir. Bunun yanında, soğanın içerisinde bolca bulunan sülfür, yapılan araştırmalara göre, vücudumuzdaki bağ dokuları açısından faydalı etkiler göstermektedir. Vücudumuzdaki bağ dokularının neredeyse tümü, formlarını koruyabilmek için sülfüre ihtiyaç duyarlar. Bu sayede, soğan tüketiminin, bağ dokularımızı korumak açısından oldukça faydalı olduğunu da görmüş durumdayız.
Birçok kez, soğanın kanser çeşitlerine yakalanma riskini azalttığına dair haberler görmüşsünüzdür. Bu haberler doğru. Hem de soğanı haftada bir iki kez gibi az bir miktarda tüketsek bile, kansere yakalanma riskimizi büyük bir oranda azaltmaktadır.
Soğan tüketimimizi daha da sık hale getirerek bu oranı çok daha aşağılara çekebiliriz. Kolorektal kanser, larinks kanseri ve yumurtalık kanseri, soğan tüketimi ile birlikte yakalanma risklerinin oldukça azaltılabildiği kanser türlerindendir.
Fakat diğer kanser türleri için konuşacak olursak, soğan tüketimi haftada bir iki defayla sınırlı kalındığında, o kadar da etkili bir koruma sağlayamadığı ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, bu kanser türlerinde korunmak için, soğan tüketimini düzenli bir hale getirmek en iyisi olacaktır.