Sonbahar adeta enfeksiyonlarla yaşama mevsimi anlamına da geliyor. Oysa basit ama etkili yöntemler ile çocuğunuzu grip, nezle ve sinüzit gibi üst solunum yolları enfeksiyonlardan koruyabilirsiniz! Örneğin, 0-2 yaş grubunda ise onu yetişkinden bir kat fazla giydirmek ve ağzına temas eden atkısını 2-3 günde bir yıkamak gibi!
Okulların açılması ve havaların soğumasıyla birlikte kapalı mekanlarda geçirilen zamanın uzaması gibi nedenlerden dolayı sonbahar ile kış mevsiminde daha sık rastlanan üst solunum yolu enfeksiyonlarından en çok virüsler sorumlu oluyor. Dolayısıyla çocukluk çağında yılda 3-8 kez gibi oldukça sık görülebilen bu enfeksiyonlar genellikle antibiyotik tedavisi gerektirmeden, genel öneriler ve ilaç tedavisi ile geçebiliyor. Ancak zamanında ve doğru tedavi edilmediklerinde ise yayıldıkları bölgeye göre; orta kulak iltihabına, zatürreeye ve romatizmal ateş gibi çok ciddi sağlık problemlerine yol açabiliyor. Acıbadem Fulya Hastanesi’nden Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Yunus Emre Mercan, çocuğunuzu üst solunum enfeksiyonundan tümüyle olmasa bile büyük bir oranda koruyabileceğinize dikkat çekiyor. Çocuğunuzu hastalıklardan korumanın en önemli püf noktası ise hastalarla yakın temasta bulunmasından kaçınmak ve vücut direncini düşürdüğü için soğuktan korumak!
Soğuk havada kıyafete dikkat edin!
Çoğu anne babadan “Çocuğum sokakta üşüyünce hastalandı” şeklinde yakınmalar duyuyoruz. Ancak sadece soğuğa maruz kalmanın çocuğun üst solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanması için yeterli bir neden olmadığına dikkat çeken Acıbadem Fulya Hastanesi’nden Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Yunus Emre Mercan şunları söylüyor: “Üst solunum yolu enfeksiyonları, hastalık yapan etmeni bulunduran taşıyıcı ya da hasta birinin 1 metre ya da daha yakın mesafeden konuşması, öksürmesi, tıksırması, hapşırmasıyla etrafa yayılan tükürük damlalarının diğer bir kişiye bulaştırması sonucunda oluşuyor. Çocuğun mutlaka hasta biri ile temas etmiş olması ya da onunla aynı ortamda bulunmuş olması gerekiyor. Ancak çocuğu sokağa çıkarırken çok dikkatli olmakta fayda var, çünkü soğuk hava metabolizmanın yavaşlamasına yol açıyor. Metabolizma yavaşlayınca vücut direnci düşüyor, bunun sonucunda da mikroplarla savaşma yeteneği azalıyor. Bu nedenle çocuğun vücut direncini düşürmemek için sokağa çıkarken giydirilen kıyafetlere çok dikkat edilmeli.”
Üst solunum yolu enfeksiyonları
Bir kat fazla giydirin: Çocuğunuzun vücut direncinin düşmemesi için sokağa çıkarırken kıyafetlerinin yeteri kadar kalın olmasına dikkat edin. Özellikle dışarıdayken soğuktan korumak için bebeğinizikat kat giydirmek, kalın bir kat giydirmekten ısı izolasyonu açısından daha iyi. Ayrıca bebeklerde daha çok baştan ısı kaybı olduğu için, başını örtmeyi ihmal etmeyin. Bunun için de bebeklik veya oyun çağındaki çocuğunuzu ev ortamında yetişkinlerden bir kat daha fazla giydirmeye özen gösterin. Çocuğunuz daha büyükse yetişkin gibi giyinebilir.
İlk 6 ay sadece anne sütü besleyin: Çocuğunuzun beslenmesi, güçlü bir vücut direncine sahip olması ve mikroplarla savaşmasında önemli bir rol üstleniyor. Anne sütü enfeksiyonlardan korunmada mamalardan daha üstün özelliklere sahip. Bu yüzden özellikle ilk 6 ay bebeğinizin kilo alımı yeterli ise sadece anne sütü vermeniz çok önemli. Bu süreçten sonra ek gıdalarla beraber anne sütüne devam etmeye de özen gösterin.
Yakın temasta maske takın: Eğer evde bulunan bir aile bireyi ya da siz hastaysanız bebeğinize enfeksiyonunun bulaşmaması için emzirme sırasında mutlaka maske takın.
El hijyenini önemseyin: Çocukların üst solunum yolu enfeksiyonundan korunmalarında el hijyeni son derece önemli. Çocuğunuzun ellerini antimikrobial içermeyen normal bir sabunla sık sık yıkayın. Artık kendisi ellerini yıkayacak yaşa gelmişse, bunu alışkanlık haline getirmesini sağlayın. El kurulama işleminde ortak havlu kullanmamaya da özen gösterin.
Hasta kişilerden uzak durun: Soğuk hava insanların kapalı ortamlarda bir araya gelip birbiriyle temasını kolaylaştırdığı için üst solunum yollarının sonbahar ve kış mevsiminde daha fazla görülmesine neden oluyor. Bu yüzden çocuğunuzu mümkün olduğunca hasta insanların yer aldığı ortamlarda bulundurmayın.
Süt, yumurta, peynir ve eti ihmal etmeyin: Protein vücutta mikroplarla savaşmaya yarayan ‘antikor’ dediğimiz maddeler üretiyor. Bu önemli işlevinden dolayı çocuğunuzun her gün yeteri kadar proteinli gıdalarla, yani et, süt, yumurta, peynir ve yoğurt ile beslendiğinden emin olun.
C vitamini takviye edin: Yapılan çalışmalarda, C vitamininin üst solunum yolu enfeksiyonlarından korunmada yararlı olabileceği, ancak enfeksiyon oluştuktan sonra fayda sağlamadığı ortaya konmuş. Çocuğunuzun yeteri kadar C vitamini takviyesini doğal yollarla almasını sağlayın. Günlük alınması gereken C vitamini bebeklerde 15-20 mg'dan ergenlerde 75 mg'a kadar değişiyor. Bebeklerdeki ihtiyaç günde yaklaşık bir mandalinaya, ergenlerde ise günde bir orta boy portakal veya greyfurta tekabül ediyor.
Oyuncakları temizleyin: Oyuncaklar birçok yere temas ettikleri için bunların sık sık temizlenmesi de çocuğun enfeksiyon kapmaması açısından önemli.
Grip aşısı yaptırın: Çocuğunuz sonbahar ve kış aylarında çok sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçiriyorsa, grip aşısı yaptırabilirsiniz. Dünyadaki çocuk sağlığı kuruluşları artık 6 ay ile 5 yaş arasında “tüm çocuklara” grip aşısı yapılması gerektiğini söylüyor. Grip aşısı için en ideal aylar ise eylül, ekim ve kasım.
Hangi belirtiler görülüyor?
Üst solunum yolu enfeksiyonunda belirtiler çocuk virüsü aldıktan 1-3 gün sonra başlıyor ve hastalık genellikle 1 hafta sürüyor.
Üst solunum yolu enfeksiyonları; hafif ateş, burun tıkanıklığı, uykusuzluk, ishal, huzursuzluk, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, boğaz ağrısı, boğazda kaşıntı, hapşırık, geniz akıntısı ve hafif öksürük gibi belirtiler ile seyrediyor.