Soma'da 301 Madenci Için Bir Yıl Sonra Aynı Acı, Aynı Ağıt

Taylan YILDIRIM/SOMA Soma'da geçen 13 Mayıs'ta meydana gelen faicada, 301 madenci hayatını kaybetti. Türkiye'nin en büyük maden faciası olan kaza, tüm vatandaşların da hafızalarına acı olarak kazındı. Facia sonrasında toplumun her kesiminden Soma'ya vatandaşlar akın etti. Burada ailelerin acılarına ortak oldu. Birçok kurum da Somalı işçilerin ailelerine yardımlarda bulundu. Faciayla ilgili olarak ise tutuklu sanıklar Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.Genel Müdürü Ramazan Doğru, İşletme Müdürü Akın Çelik, İşletme Müdür Yardımcısı İsmail Adalı, maden mühendisleri Yasin Kurnaz, Hilmi Kazık, Ertan Ersoy, emniyet teknikeri Mehmet Ali Günay Çelik'in de aralarında bulunduğu 45 sanıkta yargılanmaya başladı.
MADENCİ EL FENERİNDE IŞIK DEĞİL ACI SÜZÜLDÜ
Türkiye'yi yasa boğan faciada, en büyük acıyı ölen 301 madencinin yakınları yaşadı. Her gün yitirdikleri madenciler için gözyaşı döken ailelerin, acının yıldönümünde buluşma yerleri bir kez daha şehitlerinin mezarlığı oldu. Aileler sabah saatlerinden itibaren, anıtı henüz tamamlanmayan ancak mermerle kaplanmış mezarları ziyaret etti. Manisa Büyükşehir Belediyesi'nin her madenci için mermer mezar ve başına da mermer kaide üzerine el fenerleri yerleştirdiği, çiçekler ektiği görüldü. Mezarların başına çöken annelerin, babaların, eşlerin çocukların, bir yıldır yüreklerinde biriken acı, gözyaşı olup şehit madencilerin mezarlarına aktı.
Aileleri, bu günlerinde, Türkiye'nin çeşitli illerinden gelen vatandaşlar da yalnız bırakmadı. Eşi İsmail Cambal'ın mezarının başından ayrılamayan Leyla Cambal, “Bugün çocuklarım okula gitmek istemedi. Bayram gibi hazırlandı. 'Babam için açılış var' dediler. O gün eşimi sapasağlam işe gönderdim. Şu anda olayın oluş saatini sayıyorum. 365 her gün acı hergün gözyaşı vardı" dedi. İşçilerden Uğur Çolak'ın eşi Duygu Çolak ise, “Çocuklarım bugün burada mezarda. Babalarıyla oynamak yerine, onu paçalarından çekmek yerine, mezarındaki toprakla oynuyorlar" dedi. İşçilerden Osman Şam için konulan madenci fenerini arayıp bulduktan sonra olduğu yere çöken anne Suna Şam, bir yandan oğlunun yazılı olan ismini okşadı, bir yandan gözyaşı döktü.
İLK TÖREN MADENCİ HEYKELİNDE
İlçede, yıldönümü etkinliklerinde ilk tören faciadan sonra simge yerlerden olan Beşyol Kavşağı'ndaki madenci heykeli oldu. 13 Mayıs'ı Soma için kanayan bir yara, madenciler için kara bir gün, Türkiye işçi ve emekçileri için yas günü olarak kabul ettiklerini ortak açıklamalarında söyleyen DİSK, KESK, TTB ve TMMOB, Soma'da kabuk bağlamaya yüz tutmuş yaraların bugün yeniden kanayacağı da açıklamada ifade edildi.
Madenci Heykeline karanfil bırakmasının ardından DİSK, KESK, TTB ve TMMOB, Madenci Anıtı'nı ve Soma Madenci Şehitliği ziyaret ettikten sonra facianın oluş saati olan 15.15'de ise, Eynez Linyit Ocağı girişinde saygı duruşunda bulunup karanfil bırakılacak. Ayrıca hem Kınık'ta hem de Soma'da da akşam protesto yürüyüşü yapılacak.
BİR YILDA NE OLDU?
13 Mayıs 2014, saat 15.30 Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.'ye ait ocakta yangın çıktı.
13 Mayıs 2014 saat 17.30 ocakta çıkan yangın ve sonrasında madencilerin mahsur kaldığı haberleri son dakika olarak duyurulmaya başlandı.
13 Mayıs saat 18.00 Soma Kaymakamı Mehmet Bahattin Atçı, ocaktaki yangın ve patlamada 1 işçinin vefat ettiğini 300 madenciyi kurtarma çalışmalarının sürdüğünü söyledi.
13 Mayıs 2014 saat 19.00 ocakta yoğun dumanda mahsur kalan işçileri kurtarmak için temiz hava verilmeye başlandı.
13 Mayıs 2014 saat 20.30 Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.'den yazılı açıklama, “Kazanın nasıl gerçekleştiğine dair inceleme ve araştırmalar başlatılmıştır. Birinci önceliğimiz içerideki çalışanlarımızın bir an önce sağ salim kurtarılmasıdır" denildi.
13 Mayıs 2014 saat 21.00 Çalışma ve sosyal Güvenlik Bakanlığı'ndan açıklama, müfettişlerce ocakta, 2012 yılında 2 kez, 2013 yılında 2 kez ve son olarak da 13-14, 17-18 Mart 2014 tarihinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden teftiş yapıldığı, mevzuat aykırı bir durum görülmediği bilgisi verildi.
13 Mayıs 2014 saat 21.00 kurtarma çalışmaları süren ocakta, mahsur kalan madenciler arasında hayatını kaybedenlerin bulunduğu bilgisi gelmeye başladı.
13 Mayıs 2014 saat 21.30 Ankara'da Haber Kameramanları Derneği'nin ödül gecesinde konuşan Başbakan Erdoğan'dan, faciayla ilgili ilk açıklamayı yaptı.
13 Mayıs 2014 saat 21.30, AFAD Başkanlığı, 17 madencinin hayatını kaybettiğini, 19'unun tedaviye alındığı, 200'ün üzerinde ocakta mahsur olduğunu açıkladı.
13 Mayıs 2014 saat 22.30 Maden İş Sendikası yetkilileri ocakta hayatını kaybeden madencilerin sayısının 20'i olduğunu açıkladı.
13 Mayıs 2014 saat 23.00 Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, ocağın hemen yanındaki bina oluşturulan kriz masasının başına geçti.
13 Mayıs 2014 saat 23.30 facianın büyüklüğünün her geçen dakika daha da büyük olduğunun ortaya çıkmasıyla, AFAD Kızılay gibi kurumlarını yanı sıra çeşitli illerin belediyelerinden, kurtarma ekipleri de bölgeye sevkedilmeye başlandı.
13 Mayıs 2014 saat 00.30, Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı MHP'li Cengiz Ergün, resmi olmayan bilgilere göre 157 madenci öldü, 75'i yaralı diye açıkladı.
14 Mayıs saat 01.00 Enerji Bakanı belli zaman aralıklarında basın toplantısı düzenleyip kurtarma çalışmaları hakkında bilgi vermeye başladı.
14 Mayıs 2014 saat 02.30, Maden ocağında karbondioksit ve duman nedeniyle kurtarma çalışmalarına ara verildi.
14 Mayıs saat 03.30, Enerji Bakanı Taner Yıldız'dan açıklama; 166 madenci öldü, 4'ü ağır 80 yaralı var.
14 Mayıs saat 09.00, Enerji Bakanı Taner Yıldız, ölü sayısının 201'e çıktığını söyledi.
14 Mayıs 2014 saat 10.00, Başbakanlık, faciadan dolayı üç günlük yas ilan etti.
14 Mayıs 2014 saat 11.00 Kırkağaç'taki soğuk hava deposunda bulunan 146 madencinin cenazeleri aile yakınlarına teslim edilmeye başlandı.
14 Mayıs 2014 saat 14.00, o zaman Başbakan olan Recep Tayip Erdoğan, facianın olduğu ocağı inceledi. Can kaybını 232 olarak açıkladı.
14 Mayıs 2014 saat 15.30 CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, facia madeninde incelemelerde bulundu.
14 Mayıs 2014 saat 18.30, Enerji Taner Yıldız, hayatını kaybedenlerin sayısının 245'e yükseldiğini açıkladı.
14 Mayıs 2014 ölen madenciler memleketlerinde toprağa verilmeye başlandı.
15 Mayıs 2014 saat 08.00 Enerji Taner Yıldız, hayatını kaybedenlerin sayısının 282'ye yükseldiğini açıkladı.
15 Mayıs 2014 saat 14.00 Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, facianın meydana geldiği ocakta incelemelerde bulundu.
15 Mayıs 2014, saat 17.00 MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Soma'yı ziyaret etti
16 Mayıs 2014saat 09.00 Enerji Bakanı Taner Yıldız, kurtarma çalışmalarının sürdüğünü ölen madenci sayısının 301 olabileceğini açıkladı.
16 Mayıs 2014 saat 14.30 Soma Holding Yönetim Kurulu Başkanı Alp Gürkan, Genel Müdür Ramazan Doğru ve İşletme Müdürü Akın çelik'le birlikte basın toplantısı düzenledi.
16 Mayıs 2014 saat 23.00 Enerji Bakanı Taner Yıldız, ölen madenci sayasının 292'ye yükseldiğini söyledi
17 Mayıs 2014 faciayı araştırmak için ilk bilirkişi heyeti ocağa girdi.
17 Mayıs 2014 saat ocakta tüm ölen madencilerin cesedi çıkartıldı. Ölü sayısı 301 olarak açıklandı. Kurtarma çalışmaları sonlandırıldı.
18 Mayıs 2014, Soma savcılığının başlattığı soruşturma kapsamında soma kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan gözaltına alındı.
18 Mayıs 2014 Arama kurtarma çalışmalarının sona ermesiyle, facianın yaşandığı maden sahası görevliler dışında tümüyle boşaltıldı.
19 Mayıs 2014 Can Gürkan dahil 8 kişi tutuklandı.
6 Haziran 2014 ölen madenci Mustafa Kocabaş'ın ailesi adına Avukat Hakan Kahraman'ın açtığı tazminat davasından dolayı, Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.'nin mallarına tedbir konuldu.
6 Haziran 2014 Soma olayını araştıran meclis araştırma komisyonu üyeleri, ilçeye gelip inceleme yaptı.
20 Temmuz 2014 bilirkişi heyeti ikinci kez ocağa girip inceleme yaptı.
4 Ağustos 2014 ölen madenciler için yardımlarla, 602 konut yapılmasına karar verildi.
18 Eylül 2014 bilirkişinin ikinci raporu soruşturmayı yürüten cumhuriyet savcılarına verildi.
3 Kasım 2014 Soma Cumhuriyet Savcılığı fezlekeyi Akhisar Başsavcılığına verdi.
10 Kasım 2014 Soma faciası iddianamesi, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'ne sunuldu.
25 Kasım 2014 Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi, 4 noksan madde sebebiyle iddianameyi savcılığa iade etti.
4 Aralık 2014 madencilere yeni haklar getiren yasa, Dünya Madencilere Günü'nde yasalaştı.
26 Şubat 2015 iddianamede ikinci kez Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderildi.
2 Mart 2015 Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi iddianameyi kabul edildi.
13 Nisan 2015 8'i tutuklu 45 sanığın yargılanmasına, Akhisar Bülent Ciğeroğlu Kültür Merkezi Salonu'nda başlandı.
24 Nisan 2015, 8'i tutuklu 45 sanığın yargılanması 15 Haziran 2015 tarihine ertelendi