Son dakika haberi… Geçtiğimiz yıl önce 4.253 TL ve ara zam sonrası 5.500 TL olan asgari ücret Ocak 2023’te brüt ücret 10.008, net 8.506,80 lira olmuştu. Net asgari ücretteki artış oranı ocak ayına göre yüzde 100, temmuz ayına göre yüzde 54,66 olurken, yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 74,43 olarak gerçekleşti. Ancak emekli maaşı taban rakamının 7.500 TL olacağının açıklanmasının ardından asgari ücret için de ara zam beklentisi oluştu. Milyonlarca çalışanı doğrudan tüm çalışanların maaşlarını ise dolaylı yoldan etkileyen asgari ücrete bu yıl zam yapılır mı? SGK Uzmanı Emin Yılmaz merak edilen soruya yanıt verdi.
SİNEM ERYILMAZ / MYNET
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Ocak ayında asgari ücret artışını duyurmasının ardından enflasyon oranlarının hızla aşağıya düşüşüne şahitlik edeceklerini dile getirmiş, yıl içinde ara zam yapılıp yapılmayacağına dair ise, “Enflasyonu inşallah yıl ortasında yüzde 30'lu, yıl sonunda yüzde 20'li rakamlara indirmekte kararlıyız. Ülkemizdeki her kesimden, her vatandaşımdan hesabını bu hedefe göre yapmasını istiyoruz. Asgari ücreti belirlerken, hem geçmiş kayıpları telafi edecek hem de önümüzdeki yıla dair enflasyon öngörümüzü destekleyecek bir yaklaşım benimsedik. Şayet beklenmedik bir tabloyla karşılaşırsak, tıpkı geçen yıl olduğu gibi yine bir ara düzenleme yapmaktan da kaçınmayız. Ülkemizde her kesim gibi işçilerimizin, emekçilerimizin, çalışanlarımızın gelir ve refah seviyesini artırmış bir yönetim olarak, bundan sonra da hiç kimsenin hakkının zayi olmasına meydan vermeyiz. Biz, milletimiz ile birlikte varız, milletimiz için varız. Milletimizle birlikte var olmayı sürdüreceğiz. Diğer tüm hususlar gibi asgari ücretle ilgili adımları da bu hissiyatla atıyoruz” ifadelerini kullanmıştı.
Konuya ilişkin Mynet’e açıklamada bulunan SGK Uzmanı Emin Yılmaz, zam için Asgari Ücret Tespit Komisyonu mevzuatına dikkat çekti. Enflasyon verilerinin asgari ücreti belirlemede en önemli etken olduğunu dile getiren Uzman isim şunları söyledi:
“Burada komisyon var. 2016 ve öncesine bakıldığında Asgari Ücret Tespit Komisyonu yılda bir kez toplanıyordu. Ama 2016-20 seneleri arasında bu yılda iki keze çıktı. TÜFE Ocak 2023’te yüzde 6,65, Şubat ayında ise 3,15 seviyesinde geldi. Yıllık bazda ise yüzde 55 olarak açıklandı. Ama hedef olarak yıllık bazda yüzde 20’nin altına düşürülmesi hedefleniyor. Şu anda da o hedefe doğru ilerleniliyor. Cumhurbaşkanımız geçtiğimiz sene asgari ücret açıklamasını yaparken ihtiyaç olursa tabi ki de bir artış yapılacaktır denildi. Bakanımız Vedat Bilgin de yüzde 20’nin altına doğru ilerlediğimiz için şu an bir gerek yok ama gerek olursa bununla ilgili bir iyileştirme yapılabileceğinin sinyallerini vermişti. 2000 senesinin öncesinde bakıldığında bir yılda asgari ücrete 3 kez zam yapıldığını görüyoruz. Burada da yapılma olasılığı muhtemel gözüküyor. Mevzuat da buna uygun. İçinde bulunulan durum itibarıyla Çalışma Bakanlığı vasıtasıyla olağanüstü bir çağrı yapılıp toplantı yapılarak asgari ücreti yükseltmek mümkün.”
Bir diğer konu ise 8.506 TL olan net asgari ücretin zam yapılması halinde ne kadar olacağı. “Bu noktada asgari ücret zammının dayandırılacağı bir nokta lazım” diyen Emin Yılmaz, “TÜRK-İŞ’in açlık sınırı Şubat ayı için 9.425 lira. Asgari ücret bunun altında kaldı. Arada yüzde 20’ye yakın bir fark var. Çalışma Bakanlığı bunu sebep göstererek toplantı çağrısında bulunabilir. Burada en erken Nisan ayının 15’inde ya da sonunda Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun toplanma ihtimali mevcut. En büyük sebep de en düşük emekli aylığının zamlanmasının ardından oluşan beklenti” şeklinde yorumda bulundu.
Şimdi ise tüm gözler Mart ayı enflasyon rakamlarında. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mart ayı enflasyon oranını 3 Nisan Pazartesi günü belli duyuracak. Kritik veri öncesi ekonomistlerin beklentisi de netleşti.
TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi’ne göre, 2023 yılı Mart ayı anket döneminde katılımcıların 12 ay sonrasına ilişkin olasılık tahminleri değerlendirildiğinde, TÜFE'nin ortalama olarak yüzde 19,95 olasılıkla yüzde 20,00 – 24,99 aralığında, yüzde 33,52 olasılıkla yüzde 35,00 – 39,99 aralığında, yüzde 16,44 olasılıkla ise yüzde 40,00 – 44,99 aralığında artış göstereceği öngörüldü.
Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamanın devamında, “Aynı anket döneminde nokta tahminler esas alınarak yapılan değerlendirmeye göre ise, katılımcıların yüzde 18,42’sinin beklentilerinin yüzde 20,00 – 24,99 aralığında, yüzde 18,42’sinin beklentilerinin yüzde 30,00 – 34,99 aralığında, yüzde 31,58’inin beklentilerinin yüzde 35,00 – 39,99 aralığında olduğu gözlenmektedir” denildi.