Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürü Banu Aslan, Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremlerin ardından etkilenen 10 ilde yapılan hasar tespit çalışmaları hakkında güncel verileri paylaştı. Aslan, 10 ilde hasar tespit çalışmaları kapsamında şuan 6 bin personelin çalıştığını ifade ederek, “İldeki hasarın büyüklüğüne göre personel sayılarımız değişiyor. Toplamda şu ana kadar 10 ilde 132 bin 898 bina incelendi. Bu binalarda toplam 761 bin 104 bağımsız bölüm incelenmiş oldu. Bu incelemelerin içerisinde bina bazlı olarak 7 bin 584 adet yıkık ya da acil yıktırılması gereken yapı, 12 bin 617 adet yapıda ağır hasarlı yani oturulamaz, kullanılamaz durumdaki bina olarak tespit edildi. Bunların bağımsız bölüm olarak karşılığı da 100 bin bağımsız bölüme denk geliyor. 100 bağımsız bölümde şu anda oturulması mümkün değildir. 3 bin 600 binanın orta hasarlı olduğu görülüyor. Bu da binaların güçlendirme görmeden kullanılamayacağı manasına geliyor. 26 bin 603 bağımsız bölümün güçlendirme görmeden kullanılamaz durumda olduğunu görüyoruz.” diye konuştu.
Yapı İşleri Genel Müdürü Banu Aslan, depremin ardından az hasarlı veya hasarsız olan yapılar hakkında ise şu bilgileri verdi:
“31 bin 791 az hasarlı, 60 bin 185 yapı hasarsız olmak üzere yaklaşık 92 bin yapı az hasarlı ya da hasarsız olarak görülüyor. Bağımsız bölüm olarak karşılığına bakıldığında ise yaklaşık 563 bin konuta denk geliyor. Bunlar ise depremden oturulamayacak durumda bir hasar almadığı anlamına geliyor. 311 bin 713 yapı hiç hasar almamış. 252 bin 722 yapı ise az hasar almış. Sıva çatlağı, boya dökülmesi gibi yapısal hasar almamış anlamına geliyor.”
Aslan, hasar tespit çalışmalarına dair sonuçların dün itibarıyla “hasartespit.csb.gov.tr” adresinden vatandaşların hizmetine sunulduğunu ifade ederek, “Vatandaşlarımız siteye kendi adres ve kimlik bilgilerini girdiklerinde tespiti yapılmış ise evlerinin hasar derecelerini görebiliyorlar. Bu sistemden baktıklarında, hasar tespit çalışmalarının ardından evi hasarsız ve az hasır olan vatandaşlarımız dilerlerse evlerine girebilirler. Çünkü bu yapı bu depremde bir hasar almamış anlamına geliyordur. Aynı şekilde eğer evlerinin hasar derecesini az hasar olarak görüyorlarsa bu da yapının yapısal bir hasar almadığı anlamına geliyor. Yani bu bina 6 Şubat depremini yapısal hasar almadan atlatmış, bu deprem bu binanın kullanım şartını etkilememiş anlamına geliyor. Bu şekilde görülen yapılarda da vatandaşlarımız dilerse evlerine girebilirler.” dedi.
Aslan, yürütülen hasar tespit çalışmalarını üç başlıkta anlatarak şu ifadelere yer verdi:
“Hasar tespiti üç aşamalı yapıyoruz. İlk aşamada afet etkisini belirleme çalışmaları kapsamında İHA'lar ve dronelarla uçarak yıkık tespiti ve denetleyeceğimiz alanın büyüklüğünü tespit etme yönünde bir çalışma yürütüyoruz. Bunlar özel yazılımlı dronelardır. İkinci aşamada ise inşaat mühendislerimizce, ekiplerimiz sahada incelenerek yapılan sisteme girilen bir tespit çalışmasıdır. Üçüncüsü aşamada ise ana merkezlerde yatma ya da bir deplasman gibi risk gördüğümüz yerlerde yine farklı cihazlarla inceleme yapıyoruz. Hasar tespiti gözle yapılan bir incelemedir. Bunun standardı da mevzuatı da bütün dünyada böyledir. Burada mühendislerimizin baktığı şey taşıyıcı sistemde deprem kaynaklı bir hasarın olup olmadığıdır. Yani benim binam 45 yaşında acaba beton dayanımı nasıl? Acaba demirlerinin durumu nasıl? Bunun gibi bir tespit değildir. Bütün dünyada da hasar tespit bu şekilde yapılır. Deprem bu kolonlara, kirişlere taşıyıcı sistemlere bir hasar verdi mi? Burkulma, kesme, çatlama oldu mu? Bunlar incelenir. Ülkemizde de çalışmalar bu şekilde yapılıyor.”
Aslan, hasar tespit çalışmalarında 10 ilde farklı seviyelerde olunduğunu ifade ederek, “Gaziantep üzerinde söyleyecek olursam, şu anda kümülatifte yüzde 50'yi geçtik. Çalışmaları 4-5 gün içerisinde tamamlamayı planlıyoruz. Kümülatif olarak bakıldığında da tüm illerde yüzde 30-35 bandında olduğumuz görülüyor. Şunu özellikle vurgulamak istiyorum. Hasar tespit çalışmalarını, teknik çalışmaları 3-4 gün içerisinde bütün illerde de bitirebiliriz. Bakanlık olarak çok ciddi, eğitimli ekibimiz var. Bunların hepsinden yararlanarak çok kısa süre içerisinde çalışmalar tamamlanır. Ancak vatandaş bir şok ve travma yaşadı. Sahanın bir takım hassasiyetleri var. Biz bu hassasiyetleri de gözeterek ve saygı duyarak normal bir hızla ilerliyoruz. Yoksa çok daha hızlı bitirip hemen enkazı da alabiliriz.” ifadelerine yer verdi.