Son dakika: Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasası 3 Mart’ta Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. 8 Eylül 1999 tarihinden önce yaş şartı olmadan emekliliğe imkan sağlayan yasa ile SGK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamında bulunanlar, için başvuru süreci devam ediyor. Ancak EYT yasasında emekli olup da aynı iş yerinde çalışmak isteyenlerle emekli olup başka işte çalışmak isteyenlere yönelik önemli bir madde de yer aldı.
EYT kapsamında emekli olanların 30 gün içinde aynı iş yerinde çalışmaya başlamaları halinde yüzde 5 oranında sosyal güvenlik destek primi indirimi hakkından yararlanması hükme bağlandı. Bu süreye geçirip aynı iş yerinde çalışmaya devam edenlere indirim uygulanmayacak. Bu süre ilk başlarda 10 gün olarak açıklanmıştı.
Ayrıca, emekli olup aynı iş yerinde çalışmaya başlayanlardan başka iş yerine geçenler de bu indirimden ikinci kez yararlanamayacak. Yani 30 günlük süre içinde aynı iş yerinde çalışan başka iş yerine geçerse indirim söz konusu olmayacak.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, asgari ücretle çalışan EYT’linin emekli olduktan sonra alacağı maaşı ve maaşında yapılacak kesintiyi açıkladı. Örneğin; asgari ücretli işçiden yüzde 15 oranında sosyal güvenlik primi ve işsizlik sigortası primi kesiliyor. Böylece 10 bin 8 lira olan brüt ücretten 1.501 lira 20 kuruş prim kesintisi yapıldıktan sonra işçiye net 8.506,80 lira ödeniyor. Bu işçi emekli olup aynı brüt ücretle çalışmaya devam ettiğinde yüzde 15 yerine yüzde 7.5 sosyal güvenlik destek primi (SGDP) kesintisi yapılacak. Aylık prim kesintisi bin 501 lira 20 kuruştan 750,60 liraya düşecek. Bu tutardan da 112,59 lira gelir vergisi kesilecek. İşçinin eline 9.144,81 lira net ücret geçecek. Yani brüt 10.008 lira asgari ücretle çalışanın net ücreti emeklilik öncesi 8.506 lira iken, emeklilik sonrası 9.144 lira olacak. İşçinin net ücreti 638,1 lira artacak.
Prim kesintisinin azalması nedeniyle net ücrette yaşanacak artış brüt maaşı 11 bin lira olanda 701,25, 15 bin lira olanda 956,25, 20 bin lira olanda 1.275, 25 bin lira olanda 1.593 lirayı bulacak. Brüt maaşı 30 bin lira olanın net ücreti ise 1.912 lira yükselecek. Tüm SGK'lılarda prim farkı yaşanacak. Ancak bu fark, işverenle brüt maaş üzerinden anlaşma yapanlara yansıyacak. Net maaşla anlaşanlarda ise bu fark işveren tarafından değerlendirilecek.
ÇALIŞAN İŞÇİ
• Brüt maaş: 10.008 TL
• Prim kesintisi: 1.501,20 TL
• Gelir vergisi matrahı: 8.506,80 TL
• İstisna matrah tutarı: 8.506,80 TL
• İstisna sonrası matrah: 0 TL
• Gelir vergisi: 0 TL
• Net maaş: 10.008 - 1.501,20 = 8.506,80 TL
EMEKLİ İŞÇİ
• Brüt maaş: 10.008 TL
• % 7.5 SGDP kesintisi: 750,60 TL
• Gelir vergisi matrahı: 9.257,40 TL
• Vergi dışı kalacak tutar: 8.506,80 TL
• İstisna sonrası gelir vergisi matrahı: 750,60 TL
• Gelir vergisi: 750,60 * 15/100 = 112,59
• Net maaş: 10.008- (750,60 + 112,59) = 9.144,81 TL
• FARK: 9.144,81 - 8.506,80 = 638,01 TL