Son dakika: Altın ve döviz piyasasında dün olağanüstü bir hareketlilik vardı. ABD enflasyon verisi ülkede fiyat artışlarının devam ettiğini gösterdi. Üretici maliyetlerindeki yükselişin de devam etmesiyle ABD Merkez Bankası Fed’in bu ayki toplantıda önden yüklemeli yüksek oranlı bir hamle yapmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Piyasalarda Fed’den 100 baz puanlık faiz beklentisinin yüzde 90’a yaklaşması ile oynaklık da arttı. Sadece bu yıl yüzde 14 primlenen ABD Dolar Endeksi 109,1 seviyesini aşarak 20 yılın zirvesini gördü. Euro dolar karşısında bu yıl yüzde 13 değer kaybederken parite dün 0,9950’ye inerek 20 yılın en düşük seviyesini gördü. Dolar göstergesindeki yükseliş ve eurodaki kayıpla beraber USD/TRY 17,51’in üzerini gördü. Dolar/TL'de böylece bu yılki yükseliş yüzde 30,5'i aşarken temmuz boyunca artış yüzde 5'e yaklaştı. Bu arada Türkiye'nin 5 yıllık CDS'i 900 baz puanı aşarak 2008'dan bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Euro/TL ise 17,41’e geriledi.
Brent petroldeki günlük kayıp yüzde 5’in üzerine çıktı ve 94 dolara geriledi. Petrol fiyatları böylece Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden önceki seviyeye döndü. Savaşla beraber fiyat 136 dolara çıkmış, sene başı getiri de yüzde 65’i aşmıştı. Bugün itibarıyla sene başı getiri yüzde 20’ye düştü. Ons altın 1.695 dolara gerileyerek 5 Ağustos 2021 sonrası en düşük seviyeyi gördü ve bu yılki kayıp yüzde 7’yi geçti. Gram altın fiyatı dün gün içinde 956 liraya kadar geriledi.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, ülkesinde enflasyonun kabul edilemez derecede yüksek seyretmeye devam ettiğini ve bunu düşürmenin, en önemli ekonomik öncelikleri olduğunu ifade etti. Bali'deki G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları Toplantısı öncesinde konuşan Yellen bugünün en büyük zorluğunun, Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı "illegal ve sebepsiz savaştan" kaynaklandığını belirterek, özellikle yükselen enerji fiyatları ve artan gıda güvensizliğiyle savaşın olumsuz etkilerinin dünyanın her köşesinde görüldüğünü söyledi. Yellen, bunun ABD'de dün açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerine de yansıdığına işaret ederek endeksteki artışın neredeyse yarısının yüksek enerji fiyatlarından kaynaklandığını aktardı.
Bakan Yellen, "ABD'de enflasyon kabul edilemez derecede yüksek seyretmeye devam ediyor ve bunu düşürmek yönetimimizin en önemli ekonomik önceliği." değerlendirmesinde bulundu. ABD Merkez Bankasının (Fed) enflasyonla mücadele için gerekli gördüğü çabaları desteklediklerini vurgulayan Yellen, kısa vadede enflasyonu düşürmede destekleyici olacağına inandıkları adımları attıklarını anlattı.
Yellen, petrol fiyatlarındaki olası artışları önlemek için Rus petrolüne yönelik bir tavan fiyat uygulaması üzerinde de çalıştıklarını kaydetti. Rusya'nın Ukrayna'da yıkıma devam ettiğini vurgulayan Yellen, "Putin rejiminin temsilcilerinin" G20'de yeri olmadığını belirtti. Yellen, Hint-Pasifik bölgesi ziyaretinde yaptığı görüşmelerde gıda güvensizliği ve Rus petrolüne yönelik tavan fiyat uygulaması konularını gündeme getireceğini aktardı.
Rus petrolüne fiyat sınırı getirilmesinin enerji ve gıda fiyatlarındaki artışlara karşı en güçlü araçlardan biri olduğuna dikkati çeken Yellen, söz konusu fiyat sınırının Rusya'yı petrol gelirinden edeceğini, küresel petrol arzının korunmasına ve fiyatlar üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturmaya yardımcı olacağını ifade etti.
Yurt içinde piyasalar bugün 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü nedeniyle kapalı. Kurda yılın zirvesinin ardından gözler pazartesi ekonomi yönetiminin alabileceği önlemlere ve perşembe günü yapılacak olan Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantısına çevrildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu'nun (PPK) bu ayki toplantısına ilişkin beklenti, haftalık repo faizinin yüzde 14,00 seviyesinde sabit tutulacağı yönünde oluştu.
ForeksHaber anketine katılan 16 ekonomistin 15'i faizin değiştirilmeyeceğini öngörürken, 1'i ise yüzde 13,00 seviyesine indirileceği tahmininde bulundu. 2022 yıl sonuna ilişkin 8 ekonomist görüş belirtti ve medyan tahmin yüzde 14,00 oldu. Ekonomistlerin 7'si yıl sonu için faizi yüzde 14,00 olarak öngörürken, 1'i faizin yüzde 24'e yükseltileceğini beklentisini dile getirdi. Geçen ayki ankette 2022 sonu faiz beklentisi yüzde 14,00 seviyesinde bulunurken, tahminlerin tamamı yüzde 14,00 seviyesinde oluşmuştu.
TCMB, bu yıl Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında beklentilere paralel olarak faizde herhangi bir değişikliğe gitmemişti.
TCMB faiz kararı 21 Temmuz Perşembe günü saat 14.00'te açıklanacak.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye ekonomisine ilişkin değerlendirmesinde yeni ekonomi politikası karışımının kamu finansmanı ve kamu Döviz pozisyonunda riskleri artırdığına dikkat çekerken söz konusu politikanın makroekonomik ve finansal istikrara yönelik riskleri azaltmadığını belirtti.
Fitch raporunda “zorlu dış ortama rağmen politika karışımının özellikle Haziran 2023’teki seçimlere kadar hala yüksek büyüme ve istihdama odaklı olduğunu düşünüyoruz” ifadeleri yer aldı.
2021’de hayata geçirilen kur korumalı mevduat sistemiyle ihracat öncülüğündeki ekonomik modelde faiz artırmadan TL’nin desteklenmesinin amaçlandığı belirtilerek “ancak TL üzerindeki baskı yeniden artarak derinleşti. Dolarizasyon yüksek, uluslararası rezervler geriliyor, enflasyon da çok yüksek” değerlendirmesi yapıldı. Politika tepkisinin kamu finansmanında doğrudan ve dolaylı maliyeti olduğuna dikkat çekildi.
Dünyaca ünlü Finans uzmanı ve yazar Robert Kiyosaki, resmi Twitter hesabı üzerinden bir paylaşım yaptı. Finans uzmanı yatırımcıları büyük bir çöküşün geldiği konusunda uyardı.
Ardından, altın gibi bazı varlıklara yatırım yapmanın tam zamanı olduğunu ifade ederek, “Favori kelimemi biliyorsunuz: Ucuzluk. Bitcoin gibi varlıklar balon gibi patladı. Ardından fiyatlar düşmeye başladı. BTC ve emlak gibi birçok piyasada, dipten satın almak için fonlarımı saklıyorum. Federal rezerv zaten bitik durumda… Şu anda dünyanın en büyük ucuzluk fırsatının içerisindeyiz. Kendinize dikkat edin.”
Bununla birlikte Kiyosaki, yakın zamanda başka bir tahmin daha yapmıştı. Doların çökeceğini iddia eden finans uzmanı, yatırımcılara Bitcoin, gümüş ve altın gibi varlıklar satın almalarını önermişti. Ayrıca ironik bir biçimde, tuvalet kâğıdı ve çöp torbası gibi ürünlerin fiyatlarının da uçacağını söylemişti. Ardından yatırımcıları konserve yiyecekler ve tuvalet kâğıdı gibi ürünleri almaya çağırmıştı.