Haliç Kongre Merkezi'ndeki törene, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin, Sırbistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç ve Bulgaristan Cumhuriyeti Başbakanı Boyko Borisov katıldı.
Devlet ve hükümet başkanlarının salona girişinin ardından TürkAkım Doğalgaz Boru Hattı Projesi'nin tanıtım videosu gösterildi.
Konuşmalar tamamlandıktan sonra Russkaya Kompresör İstasyonu ve Kıyıköy Alım Terminali ile bağlantı kuruluyor. Canlı bağlantılardan sonra TürkAkım Doğalgaz Botu Hattı'nı faaliyete geçiren sembolik vana açılışı gerçekleştirildi.
Konuşmasına başlarken ilk haftası geride bırakılan 2020 yılının ülkeler, halklar ve tüm dünya için esenlikler getirmesini dileyen Erdoğan, şöyle konuştu:
"TürkAkım, Rus dostlarımızla beraber büyük emek harcadığımız, hem ikili ilişkilerimiz hem de bölgemizdeki enerji haritası bağlamında tarihi nitelikte bir projedir. Projenin hattının deniz bölümünün tamamlanması münasebetiyle değerli dostum Putin ile geçtiğimiz yıl yine İstanbul'da bir tören düzenlemiştik. Allah'a hamdolsun geride bıraktığımız bir sene içerisinde hedeflediğimiz şekilde hattı başarıyla tamamladık ve işte şimdi de açılışı yapıyoruz. Proje sayesinde 31,5 milyar metreküplük doğal gazın 15,75 milyar metreküpü aracı hiçbir ülke olmadan doğrudan ülkemize ulaşacaktır. Böylece 15 milyon hanenin yıllık doğal gaz ihtiyacını da karşılamış olacağız. TürkAkım Projesi'nin ülkemiz ve bu haktan faydalanacak tüm dostlarımız için hayırlara vesile olmasını diliyorum. Projenin hayata geçirilmesinde emeği ve katkısı şükranlarımı sunuyorum."
Rusya'nın Türkiye'nin önde gelen doğal gaz tedarikçilerinin başında geldiğin dile getiren Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Geride bıraktığımız 33 senede Rusya Federasyonu'ndan yaklaşık 400 milyar metreküp doğal gaz tedariki sağladık. Bu tablo ülkelerimizin karşılıklı çıkarına dayalı, kazan-kazan temelli işbirliğinin en güzel örneğidir. Enerji alanındaki iş birliğimiz, her türlü sınamayı diğer alanlarda olduğu gibi başarıyla atlatmıştır. Türkiye ve Rusya olarak bu işbirliğinin zemini üzerinde yeni projelere, yeni başarılara imza atmaya devam edeceğiz. Avrupa ülkelerinin proje kapsamındaki ikinci hattan gelecek Rus gazına yoğun ilgi gösterdiğini görüyoruz. Türkiye olarak son yıllardaki yatırımlarımızla kendimizle birlikte bölge coğrafyası için de önemli bir doğal gaz arz kapasitesi ve ticaret merkezi oluşturacak altyapıya kavuştuk. Bundan bir ay önce bölgemizin en stratejik hatlarından biri olan TANAP'ı aziz kardeşim Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ile birlikte resmen hizmete açtık. Enerjinin İpekyolu olarak görülen TANAP ile 16 milyar metreküplük Azerbaycan doğal gazını Türkiye ve Avrupa'nın istifadesine sunduk. İlerleyen yıllarda TANAP'ın taşıma kapasitesini önce 24 milyar metreküpe inşallah ardından da 31 milyar metreküpe çıkarmayı planlıyoruz."
Erdoğan, yeni arz kaynaklarının ortaya çıkarılması ve mevcut rezervlerin geliştirilmesi doğrultusunda kara ve denizde hidrokarbon arama ve üretim faaliyetlerinin artırılması için çalışmalar yürüttüklerini dile getirdi.
Erdoğan, şunları kaydetti:
"Hedefimiz ülkemizi küresel enerji merkezlerinden biri haline getirmektir. Türkiye olarak kesinlikle bölgesel gerilim peşinde değiliz, asla da olmadık. Doğu Akdeniz'de süren hidrokarbon arama faaliyetlerimizin tek amacı ülkemizin ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin menfaatlerini korumaktır. Her fırsatta tekrarladığımız gibi Doğu Akdeniz'de ülkemizin dışlandığı hiçbir projenin ekonomik, hukuki, diplomatik bakımdan hayata geçme şansı yoktur. Akdeniz'deki en uzun kıyı şeridine sahip Türkiye'nin bu bölgeyle ilgili her türlü projede söz söyleme hakkı elbette olacaktır. Buradan tüm kıyıdaş ülkelere yaptığımız iş birliği çağrımızı tekrarlamak istiyorum. Gelin tarih boyunca medeniyetlere beşiklik yapmış Akdeniz'i çatışma değil, iş birliği sahasına dönüştürelim. Bize bir adım gelene çok daha fazlasıyla gitmeye hazırız. Karşılıklı saygı ve hakkaniyet temelinde her türlü iş birliğine varız. Gerek TANAP, gerekse bugün açılış gururunu yaşadığımız TürkAkım, ülkemizin işte bu vizyonunun en somut nişanesidir. Ve TürkAkım isminin sahibi de hak sahibi değerli dostum Sayın Putin'dir. Muhataplarımızdan beklentimiz, Türkiye'nin uzattığı bu samimi iş birliği elini geri çevirmemeleridir."
Yeni gaz sevkiyat güzergahı olan TürkAkım’ın açılışına katılanlar, sadece Rusya ve Türkiye için değil Avrupa ülkeleri için önemli bir gelişmeye tanık oluyorlar. Bu ortak projenin gerçekleştirilmesi, Karadeniz’in dibinde gaz boru hattının döşenmesiyle işbirliği adım adım gelişiyor.
Sadece geçen sene Türk ortaklarımız 24 milyar metreküp gaz aldılar. Şimdi ise yeni bir güzergahtan TürkAkım’dan gelecek. Bu özel ve benzeri olmayan gaz ulaştırma sistemi. Denizin dibinden iki paralel hat döşendi. Her biri 16 milyar metreküplük kapasiteye sahip. Derinliği iki kilometreyi aşıyor, bu gerçekten hiç de kolay olmayan bir çalışma.
Bakan resmenİlk hattan gelecek olan doğal gaz Batı Sibirya yataklarından geliyor. İkinci hattan gelecek olan doğal gaz Türkiye üzerinden Balkanlara, Bulgaristan’a ve Yunanistan’a sevk edilecek. Rus doğal gazının Avrupa’ya sevk edilmesi sadece Türkiye için değil birçok güney Avrupa ülkesinin ekonomisine olumlu etki edecek. Avrupa gaz piyasasının güvencesini sağlayacak. TürkAkım’ın inşaatında öncü teknolojiler uygulandı. Bu da gaz boru hattının güvenilir bir şekilde işletileceğine ve çevre dostu olmasına yardımcı olacak.
Boruların döşenme hızında bir rekor kırdık, günde 6 kilometre boru döşendi.
Hayırlı olacak ve son olarak şunu ifade etmek istiyorum. Hiç de kolay olmayan zor bir dünyada yaşıyoruz.
Törende kürsüye çıkan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'in konuşmasından satır başları:
TürkAkım'ın kara kısmını bir yıldan daha kısa bir sürede tamamlayarak vanaları açılmaya hazır hale getirdik.
TürkAkım, ülkemizi doğal gazın ilk alıcısı konumuna yükselterek transit riskleri de ortadan kaldıracak.
Projenin teknik özellikleri şöyle:
Toplam yıllık kapasite 31,5 bcm. Azami operasyon basıncı 283 bar. Her bir deniz hattının uzunluğu 935 kilometre. Azami su derinliği 2 bin 198 metre. Her bir borunun uzunluğu 12 metre. Proje, iki deniz hattı ile Rusya ve Türkiye’deki çeşitli tesislerden oluşuyor.
Denizde 1 bin 870 kilometreyi aşkın uzunluktaki boru hatları inşaatının rekor sürede gerçekleştirildiği açıklandı. Günde 6,3 kilometre boru döşeme hızına ulaşıldı. TürkAkım’ı oluşturan iki hat için toplamda yaklaşık 153 bin boru birbirine kaynaklandı. Deniz hatların inşaatı 2017 Mayıs-2018 Kasım arasında 1,5 yıl sürdü. Dört ayrı su üstü birleştirme işlemi 2019 Ocak ile Mart 2019 arasında başarıyla tamamlandı.
TürkAkım Projesi’nin yapımında dünyanın en büyük inşaat gemisi olduğu belirtilen Pioneering Spirit kullanıldı. Borunun deniz dibine indirilirken aldığı şekle atfen S-döşeme denen yöntem, inşaatın hızlı ilerlemesini sağladı. Boru hatların döşenirken, borular hizalandı, yarı otomatik makinelerle birbirine kaynaklandı, ultrasonla test edildi ve daha korumalı olması için üzerleri kaplandı.
Deniz hatlarının yanı sıra, TürkAkım projesi kapsamında kara tesisleri de yer alıyor. Rusya Kara Çıkışı Tesisi ve Türkiye Alım Terminali tamamlandı.