TRABZON (İHA) - TPAO (Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı)-BP Petrol Arama Ortak Girişimi'nin, Doğu Karadeniz Arama Sondaj Projesi'yle ilgili olarak hazırladığı taslak Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi (ÇSED) raporu açıklandı.
Söz konusu raporda, projenin, bölgenin sosyal ve ekonomik yapısına olumsuz etkilerinin olmayacağı, sınırlı iş imkanları ve teknik eğitimler gibi bazı geçici ekonomik faydalar sağlayacağı belirtiliyor. Sondaj çalışmalarının, bu yıl ortalarında başlatılması ve deniz yüzeyinden yaklaşık 4 bin 600 metre derinliğe inilmesi öngörülüyor. Sondaj programının amacı, bölgede ticari değere sahip petrol veya doğalgaz olup olmadığını belirlemek. Kuyunun açılması yaklaşık 4 ay sürecek.
İHA muhabirinin edindiği bilgilere göre, TPAO-BP, taslak ÇSED raporunu, Trabzon bölgesinde yaşayan halkın ve Karadeniz konusundaki uzmanların proje hakkında daha fazla bilgi edinebilmeleri ve projenin başarısına katkıda bulunabilmeleri amacıyla hazırladı. Taslak ÇSED raporu, sondaj operasyonunun, bölgenin fiziki, biyolojik, sosyo-ekonomik ve çevre şartlarını ne yönde etkileyebileceğine dair bilimsel bir değerlendirme niteliği taşıyor. ÇSED süreci, ulusal ve uluslararası bilim adamlarının bölgeye yönelik mevcut durum tespit çalışmaları ile başladı. Pek çok kaynaktan yararlanıldı ve kuyunun açılacağı bölgeden örnekler alındı. 2004 yılı sonlarında, ilk görüşleri temin etmek amacıyla, Trabzon, Rize ve Hopa'da 34 bölge kurum ve kuruluşun katılımıyla halkla istişare çalışmaları gerçekleştirildi.
UZMANLARIN GÖRÜŞLERİ ALINACAK Taslak ÇSED raporu, uzmanların ve paydaşların bilgisine sunularak görüşleri alınacak. Bu görüşler, 2 ay içinde tamamlanarak nihai ÇSED raporunun hazırlanması sürecine dahil edilecek. Bu sürecin temel amacı, elde edilen görüşlerin göz önünde bulundurulmasını ve çalışmaların değişik yönlerine destek verilmesini sağlamak. Bu aşamada çalışmalara, birçok resmi kuruluşla birlikte ulusal ve uluslararası sivil toplum kuruluşlarının da katkıda bulunması söz konusu olacak.
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ve BP Petrol Arama Ortak Girişimi, Doğu Karadeniz'de Trabzon'un kuzeyinde 3534 no'lu derin deniz ruhsat alanında 2002 yılından bu yana çalışmalarına devam ediyor. Bölgede sismik araştırmalar tamamlandı ve çeşitli jeolojik çalışmalar yapıldı. Sondaj çalışmalarının 2005 yılı ortalarında başlatılması ve deniz yüzeyinden yaklaşık 4 bin 600 metre derinliğe inilmesi öngörülüyor. Sondaj programının amacı, bölgede ticari değere sahip petrol veya doğalgaz olup olmadığını belirlemek. Kuyunun açılması yaklaşık 4 ay sürecek.
Karadeniz'in sığ kesimlerinde daha önce arama kuyuları açılmış ise de, bu çalışma, Karadeniz'in derin sularında yapılacak ilk kuyu açma çalışması özelliğine sahip olacak. Bu özelliği sebebiyle, gündemdeki çalışmanın yalnızca arama değil, jeolojik ve ekolojik açılardan da önemli bir teknoloji ve yatırım faaliyeti olacağı açık.
SONDAJ ÇALIŞMASINA NASIL GELİNDİ? Sondaj çalışmasına ise şu aşamalardan sonra gelindi:
2002 yılında, Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'nün onayı alındı ve lisans başvurusunda bulunuldu. 8 bin 500 km'lik 2 boyutlu sismik veri alındı. 2 boyutlu sismik inceleme için Çevresel Etki Değerlendirmesi çalışması, sismik verilerin işlenmesi ve yorumlanması yapıldı. 2003 yılında, 3 boyutlu sismik inceleme için Çevresel Etki Değerlendirmesi ek raporu hazırlandı. Bin 200 kilometrelik 3 boyutlu sismik veri alındı. Sismik verilerin işlenmesi ve yorumlanması yapılırken, kuyu planlaması çalışmaları da başlatıldı. 2004 yılında, 3 boyutlu sismik verilerin işlenmesi ve yorumlanmasına devam edildi. Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi çalışması gerçekleştirildi. Nihai kuyu yerleri belirlendi. Sondaj kulesinin sözleşmesi yapıldı ve ön kuyu dizaynı hazırlandı.
TPAO ve BP, 1990 yılından bu yana birçok önemli petrol arama ve üretme projesinde beraber çalışıyor. TPAO ve BP, başka şirketlerin de ortaklığı ile Azerbaycan'da, Güneşli-Çıralı-Azeri petrol sahasının ve Şah Deniz doğalgaz sahasının geliştirilmesi için birlikte çalışmalar sürdürüyor; aynı zamanda Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) ham petrol boru hattı ve Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattı projelerini de gerçekleştiriyorlar. Güney Hazar Denizi'nin derin sularında petrol ve doğalgaz arama çalışmaları da yapıyorlar.