Alman Federal Meclisi, 1915-1916 yıllarındaki Ermeni tehcir ve olaylarını 'soykırım' olarak nitelendiren karar tasarısını bugün oyladı. 'Soykırım tasarısı' parlamentoda oy çokluğuyla kabul edildi. Oylamada sadece 1 Hayır ve 1 Çekimser oyu çıktı.
İktidardaki Hıristiyan Birlik partileri (CDU/CSU) ve Sosyal Demokrat Parti ile Yeşiller'in birlikte hazırladığı karar tasarısı, 1915 olaylarını "soykırım" olarak tanımladı. Tasarının görüşmeleri yaklaşık 1 saat sürdü.
ALMAN İMPARATORLUĞU DA SORUMLU TUTULUYOR
Parlamentoda oylanan taslak metnin başlığının yanında iki ayrı yerde de "soykırım" kelimesine yer verildi. Metinde yaşananlardan dönemin Alman İmparatorluğu da sorumlu tutuldu. Metinde ayrıca, Alman hükümetine Türkiye ile Ermenistan arasında ilişkilerin normalleşmesi için çaba göstermesi çağrısı da yer aldı.
"Alman Parlamentosu, Osmanlı İmparatorluğu’nda Ermeni ve öteki Hıristiyan azınlıklara karşı 100 yılı aşkın bir süre önce başlanan tehcir ve katliamın kurbanlarının anısı önünde saygıyla eğiliyor" denilen metinde, şu ifadeler yer alıyor:
"Dönemin Jön Türkler rejiminin talimatıyla 24 Nisan 1915’te Osmanlı Konstantinopolis’inde 1 milyonu aşkın etnik Ermeni’nin sistematik tehcir ve kıyımı başladı. Onların kaderi 20’nci yüzyılda yaşanan korkunç kitlesel kıyımların, etnik temizliklerin, tehcirlerin ve hatta evet soykırımların bir örneği."
Osmanlı İmparatorluğu’nun müttefiki Alman İmparatorluğu’nun yaşananlardaki rolü için “utanç verici” ifadesi kullanılan metinde, Alman diplomatik temsilcileri ve misyonerlerin açıkça uyarmasına rağmen Almanya’nın o dönem bu insanlık suçunu durdurmayı denemediğine dikkat çekiliyor. Parlamentoya sunulan ortak metinde ayrıca, Osmanlı İmparatorlu’ndaki Asuriler, Süryaniler ve Keldaniler gibi Hıristiyan azınlığın da soykırıma uğradığı iddia ediliyor.
'OKUL MÜFREDATLARINDA YER ALSIN'
Soykırım iddialarının Almanya’da okulların müfredatlarına konulması ve gelecek kuşaklara aktarılması da istenirken, bunun Almanya’da yaşayan Türk ve Ermeni kökenlilerin uyumuna katkı sağlayacağı belirtiliyor.
MERKEL OYLAMAYA KATILMADI
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Başbakan yardımcısı Sigmar Gabriel ve Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier ise programları nedeniyle oylamaya katılmadı.
Tasarının tartışıldığı oturumda hükümet sıralarının da çoğu boş kaldı. Toplantıyı Türkiye adına Berlin Büyükelçiliği Müsteşar Yardımcısı Gül Özge Kaya takip etti.
Almanya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Martin Schaefer ise Federal Meclis'te alınacak kararın Türkiye ile ilişkilerde kalıcı bir hasar yaratmayacağını umduğunu söyledi. Schaefer, "İlişkiler kolay kolay bozulamayacak kadar çok yönlü" dedi.
MERKEL'DEN İLK AÇIKLAMA
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Alman Parlamentosunun 'soykırım' kararını kabul etmesinin ardından ilk kez konuştu. Merkel konuya ilişkin, "Almanya'nın Türkiye ile ilişkileri güçlüdür" dedi.
ALMANYA CUMHURBAŞKANI 'SOYKIRIM' DEMİŞTİ
Almanya ile daha önce Ermeni iddiaları ile ilgili gerginlik 2015'te yaşanmıştı. Cumhurbaşkanı Joachim Gauck, "Ermenilerin kaderi, 20'nci yüzyıla dehşet veren bir şekilde damgasını vuran toplu kıyım, etnik temizlik, tehcirler ve evet soykırım tarihi için bir örnektir" demişti.
Ankara açıklamalara tepki göstermiş, "Türk halkı Gauck'un ifadelerini affetmeyecektir" açıklaması gelmişti. Ancak tepki Dışişleri'nin sert açıklamasıyla kalmış, Ankara, büyükelçisini geri çağırma yoluna gitmemişti.