Spor Yaralanmaları Ve Geçirilen Kazalar Sonucu Oluşan Diz Yaralanmalarına Dikkat

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Mehmet S. Binnet, “Ön çapraz bağı yırtık olan kişiler yüksek risk sporlarını yapmamaları yönünde uyarılmalıdır. Futbol, basketbol, voleybol yüksek riskli sporlardır” dedi.Spor yaralanmaları ve geçirilen kazalar sonucu oluşan diz yaralanmaları ve tedavisi konusunda bilgi veren Acıbadem Ankara Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Mehmet S. Binnet, ön çapraz bağın (ÖÇB) diz ekleminin içinde ve ortasında yer alan ve birbirini çaprazlayan iki bağdan biri olduğunu ifade ederek, “Bağın kopması dizde en sık görülen ciddi bağ yaralanmasıdır. Her yaştan spor yapan insan sayısının hızla artması nedeniyle bağın yaralanma sıklığı da giderek artmaktadır. Sadece futbol, kayak gibi sporlar göz önüne alındığında yaralanma sıklığı daha da yüksektir. Ön çapraz bağ yırtıklarının yüzde 70’ i hem profesyonel hem de hobi amaçlı spor aktiviteleri esnasında olur” dedi.Ön çapraz bağı kopan birinin genellikle dizinde dönme şeklinde bir yaralanmayı takiben hemen birkaç saat içinde dizinin şişeceğini belirten Binnet, “Bu şişmenin nedeni kopan bağdan diz içine olan kanamadır. Bu sırada dizden bir ses de gelebilir. Yaralanma sonrası dizi şişen 100 sporcunun yaklaşık 70’inde ön çapraz bağın kopmuş olduğu düşünülmelidir. Yaralanma şeklinin sorularak ortaya konulması önemlidir. Çoğu yaralanma ayak yere sabit olarak basarken dizin ve vücudun kuvvetle bir tarafa dönmesiyle gelişir ve genellikle bir darbe söz konusu olmayabilir. Ön çapraz bağı yırtığı ayrıca bacağın iç tarafına gelen tekme ile dizin dışa doğru zorlanmasıyla olur. Travma anında hastanın ‘dizinin döndüğünü’ ve ‘dizinden ses geldiğini’ söylemesi de önemli bir ipucudur. Ön çapraz bağı yırtılan sporcu tüm isteğine ve muhtemel zorlamalara rağmen oyunu devam ettiremez” diye konuştu.Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Binnet konuşmasına şöyle devam etti:“Diz ekleminin içinde veya dışında yaralanması muhtemel başka yapılar da vardır. Bu nedenle öncelikle dizin kapsamlı bir muayenesi yapılmalıdır. Sonra ön çapraz bağın bütünlüğünü anlamaya yönelik özel testler yapılır. Bu testlerle ön çapraz bağ yırtığı anlaşılabilir. Eski yırtıklarda veya kopmalarda tanıyı koymak daha kolaydır. Muayeneden sonra mutlaka dizin filmleri çekilmelidir. Eklemi oluşturan kemiklerde kırık veya çatlak varsa filmde görülür. Eklem yüzeyinden kopup eklem içine düşen bir kemik parçası görülebilir. Ayrıca ön çapraz bağ bazen kemiğe yapışma yerinden bir kemik parçası ile de kopabilir. MRG, ön çapraz bağ kopukluğunda ek olası başka yaralanmaları göstermede yararlıdır. Ön çapraz bağ yırtıkları ile birlikte menisküs yırtıkları sıktır.”Ameliyatın gerekip gerekmediğine karar vermek için bazı faktörlerin göz önüne alınması gerektiğinin altını çizen Biner, “Yaş, dizdeki gevşeklik derecesi, hastanın aktivite düzeyi ve eşlik eden yaralanmalar bu karar için en önemli kritelerdir. Ameliyatın temel amacı daha sonra oluşabilecek yinelenen diz dönmelerinin önüne geçmektir. Sık sık oluşan bu diz burkulmaları diz gevşekliğini daha da arttırır, menüsküs yırtıkları, kıkırdak hasarı ve sonuçta erken kireçlenmeye neden olur. Cerrahi tedavi kararı vermede yaş önemli bir faktör olmakla birlikte daha önemlisi kişinin fizyolojik yaşı ve aktivite düzeyidir. Orta yaş ve üzerindeki kişiler de giderek daha sık spor yapmaktadırlar. Yaş ne olursa kişi yüksek aktivite düzeyinde ısrar ederse cerrahiye adaydır. Diz dönmeleri ve boşalmalar günlük aktiviteleri sırasında oluyorsa yine cerrahi tedavi söz konusudur. Ön çapraz bağı kopuk olan hastaların çoğu bisiklet, yüzme, kürek gibi düşük risk aktivitelerini yapabilirler. Ancak ön çapraz bağı yırtık olan kişiler yüksek risk sporlarını yapmamaları yönünde uyarılmalıdır. Futbol, basketbol, voleybol yüksek riskli sporlardır. Sportif aktivitede ne kadar çok sıçrama ve ani dönüş varsa ön çapraz bağ olmayan diz için o kadar tehlikelidir” ifadelerini kullandı.