Japonya'nın eski Başbakanı Shinzo Abe, 8 Temmuz'da ülkesinde katıldığı bir etkinlikte silahlı saldırıya uğradı. Konuşma yaptığı sırada suikasta uğrayan Abe, hastanede hayatını kaybetti. 27 Eylül'de Abe için düzenlenecek resmi cenaze töreni ülkede krize yol açtı. Tören masraflarının tamamının devlet bütçesinden karşılanacak olması muhaliflerin tepkisini çekti.
Seçim konuşması yaptığı sırada silahlı saldırıya uğrayarak hayatını kaybeden eski Japonya Başbakanı Shinzo Abe için düzenlenmesi planlanan resmi cenaze töreninin detayları netleşti. Japonya hükümeti, Abe'ye son vedanın 27 Eylül'de Tokyo'daki Budokan kapalı spor salonunda yapılacağını duyurdu. Japonya Baş Kabine Sekreteri Hirokazu Matsuno, kararın alındığı bakanlar kurulu toplantısının ardından yaptığı açıklamada Abe'nin siyaset sahnesindeki simgesel önemine vurgu yaparak, "Ülkenin en uzun süre görevde kalan başbakanı olan Abe, diğerlerinden farklı liderlik becerileri sergilediği ve bir dizi ciddi iç ve uluslararası meselenin üstesinden gelmek için ağır sorumluluklar üstlendiği için bu kararı verdik" ifadelerini kullandı.
Yabancı devlet adamlarının da davet edileceği törenin hazırlıkları için hükümet bünyesinde bir sekreterlik kurulduğunu söyleyen Matsuno, tören masraflarının tamamının devlet bütçesinden karşılanacağını ve mütevazi bir tören düzenleneceğini de sözlerine ekledi.
Abe’nin resmi cenaze törenin masraflarının tamamının devlet bütçesinden karşılanacak olması ise muhaliflerin tepkisine neden oldu. Muhalefet partileri eski başbakanlar için resmi tören düzenlenmesini gerektiren bir anayasa hükmü bulunmadığına dikkat çekerken, sosyal medyada ise halkın Abe'nin siyasi mirası, başarıları ve karıştığı skandallar konusunda ikiye bölünmüş olduğu, bu nedenle kararın mecliste tartışılması gerektiği yorumları yapıldı. Japonya Başbakanlık Ofisi önünde yaklaşık 400 kişinin katılımıyla gerçekleştirilen protesto gösterisinde konuşan muhalefetteki Sosyal Demokrat Parti'nin lideri Mizuho Fukushima ise kararı "Anayasa ile korunan düşünce ve vicdan özgürlüğünün açıkça ihlali" olarak niteledi. Yasal dayanağı olmadığı için Eski Başbakan Eisaku Sato'ya resmi cenaze töreni düzenlenmediğini hatırlatan Fukushima, kabinenin Abe için böyle bir karar vermesinin doğru olmadığını ifade etti.
Modern Japonya tarihinde eski bir başbakan için düzenlenen tek resmi cenaze töreni, 2. Dünya Savaşı sonrası geçiş döneminde başbakanlık yapan Shigeru Yoshida için gerçekleştirilmişti. Bir diğer Eski Japonya Başbakanı Yasuhiro Nakasone'nin cenaze töreni ise 2020'de kabine ve Liberal Demokrat Parti (LDP) tarafından ortaklaşa düzenlenmişti. Hükümetin, tören maliyetinin yarısı olan 698 bin dolarlık masrafı üstlendiği kamuoyuna yansımıştı.
Kaynak: İHA