Suriye Gümrük Kapılarının Kapatılması

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Türk TIR’larının Suriye’ye gelişleri ve dönüşlerinde can güvenliği noktasında ciddi endişeleri olduğunu belirterek, bu nedenle Türk TIR’larının Suriye’ye gidişlerine gümrüklerin kapatıldığını söyledi. Çağlayan, ancak gerek Türkiye’ye yük almak üzere gelip geri dönenler, gerek Türkiye üzerinden transit taşıma yapacak olan Suriye araçlarına gümrüklerin açık olduğunu bildirdi.

Bakan Çağlayan, Ankara Sanayi Odası’nın (ASO) Temmuz ayı Meclis Toplantısı’na gelişinde gazetecilerin Suriye-Türkiye arasındaki gümrük kapılarının kapatılması ile ilgili sorularını cevaplandırdı. Bakan Çağlayan, Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı’nın konuya ilişkin bir açıklama yapacağını belirterek, “Türk TIR’larının Suriye’ye gelişleri ve dönüşleri konusunda ciddi bir can güvenliği noktasında ciddi endişelerimiz var. Biz de vatandaşlarımızın hiçbir şekilde sıkıntıyla karşı karşıya kalmaması konusunda tedbir almamız gerektiğinden hareketle bugün bu gelişme açıklanmıştır” dedi.

Bakan Yazıcı’nın bu açıklamasının yanlış anlaşılabileceğini ifade eden Çağlayan, şöyle devam etti:

“Bizim TIR’larımızın Suriye’ye gidişlerine gümrüklerimiz kapanmıştır. Zaten Türkiye’den Suriye’ye giden gerek ikili, gerek transit taşımalarda bu sene Ocak-Mayıs ayında geçen yılın Ocak ve Mayıs ayına göre yüzde 87’ye yakın bir düşüş var. Ticaretimiz zaten 337 milyon dolar mertebesine düştü. Yani Ocak ayından Haziran ayı sonuna kadar yaptığımız tüm ihracatımız 337 milyon dolar ki, zaten bunun yaklaşık 110 milyon doları da elektrik enerjisi ihracatıdır. Biz elektrik enerjisini kesmedik. Çünkü Suriye halkını her zaman kardeş halk kabul ettik. Bundan dolayı bu konuda herhangi bir yaptırım söz konusu değildir. Ancak burada yapılan Türk TIR’larının Suriye’ye girişinde kendi vatandaşlarımızın, kendi TIR şoförlerimizin güvenliği açısından şu anda bir tedbir alınmıştır. Ama buna karşılık Suriye tarafından gerek Türkiye’ye yük almak üzere gelip geri dönenler, gerek Türkiye üzerinden transit taşıma yapacak olan Suriye araçlarına gümrüklerimiz açıktır.”

Bakan Yazıcı’nın basın tarafından farklı değerlendirildiğini belirten Çağlayan, “Bizim TIR’larımızın, vatandaşlarımızın, TIR şoförlerimizin can güvenliğinden dolayı böyle bir tedbiri ilgili bakanlıklar olarak tüm bürokrat arkadaşlarımız bir araya gelerek aldık. Ama Suriye’den Türkiye’ye gelenler istedikleri gibi gidip gelebilirler” diye konuştu.

İKİLİ TAŞIMADA YÜZDE 87’LİK DÜŞÜŞ YAŞANDI

Bakan Çağlayan, 2012 Ocak-Mayıs aylarında Türkiye’den Suriye’ye ikili taşımanın 5 bin 244 TIR olduğunu belirterek, geçen yılın aynı döneminde 36 bin 966 TIR olduğunu söyledi. Çağlayan, şunları kaydetti:

“Yani buradan da gördüğünüz gibi yüzde 87’lik bir düşüş var. Bu bizim ikili ticaret taşımamızda. Transite baktığımızda, yani Suriye üzerinden 9 ülkeye yapmış olduğumuz ihracat ve taşımalarda bu yılki rakam 5 bin 757’ye düşmüştür. Ki yüzde 70’lik bir düşüş gerçekleşmiştir. Çünkü geçen yıl 2011 Ocak-Mayıs ayındaki transit TIR sayımız 19 bin 388’di. Ama buna karşılık Suriye’den Türkiye’ye gelen direkt ikili taşımada yüzde 18’lik bir düşüş varken, Suriye’den boş gelip, sınırdan geçtikten sonra Türkiye’deki ihraç ürünlerini Suriye’ye götüren TIR’lar vardır. Şu anda ihracatın büyük kısmı bu şekilde yapılıyor. Burada yaşanan bazı olaylar ve can güvenliğinden dolayı Türk TIR’larının haklı olarak büyük kısmının Suriye’ye gitmemesi ve sınıra girişte malları bırakarak Suriyeli TIR’ların buradan gelip malları alması seviyesinde de yüzde 73’lük bir artış olmuştur. Yani geçen sene bu rakam Suriye’den gelip TIR’ların bizim kapıdan mal alıp, tekrar Suriye’ye götürmesi 2 bin 570’ti. Şimdi 4 bin 332’ye çıkmıştır. Bu nedenle Suriye’den gelip Türkiye sınırına girdikten sonra Suriye’ye mal götürmek isteyenler, gümrüklerden rahat rahat geçeceklerdir. Veya Suriye’den gelip Türkiye üzerinden başka ülkelere gönderilecek taşımalar da aynen devam edecektir. Biz kendi TIR’larımızın, kendi şoförlerimizin can güvenliğini sağlamak için bunu yaptık.”

Bakan Çağlayan, Suriye üzerinden transit geçişlerin ticareti engellemeye başlamasından sonra Mısır’la kısa sürede anlaşma yapılarak Türkiye ve Mısır arasında seferlerin başladığını hatırlattı. Çağlayan, İskenderun üzerinden de Kuzey Afrika ülkelerine ihracatın sürdüğünü söyledi.