Suriye’de yıllardan bu yana kimliksiz yaşadıkları için askere gitmeyen, mülk edinemeyen, kamu hizmetlerinden yararlanamayan Kürt kökenliler, Suriye’deki olaylardan sonra Cumhurbaşkanı Beşar Esad’ın reform paketi kapsamında kendilerine vatandaşlık verilmesi ardından askere çağrılınca kaçmaya başladı.
Hama ve Humus başta olmak üzere çeşitli kentlerde Esad yönetimine yönelik düzenledikleri eylemlerde yaklaşık 5 bin kişinin öldüğü öne sürülürken, Suriye’deki Kürtler de ana dilde eğitim ve vatandaşlık haklarını alabilmek için harekete geçti.
Kürtler’in yoğun olduğu Haseki ve Kamışlı ilçelerinde geçen Mart ayında yapılan gösterilerden sonra, Cumhurbaşkanı Beşar Esad, Kürtler’in başta ana dilde eğitim hakkı olmak üzere reformlar yapacağını açıkladı. Suriye’de 1962 yılından bu yana özellikle Türkiye sınırında yerleşim birimlerinde oturan yaklaşık 120 bin Kürt kökenli Suriyeli’ye İçişleri Bakanlığı ’Yabancı’ olduklarına dair kendilerine kırmızı kimlikler verildiği hatırlatıldı.
2011 yılında 3 milyona yakın olan Kürt kökenliden yaklaşık 300 bininin kimliksiz olduğu ve yabancı statüsünde yaşadığı belirtildi. Suriye vatandaşı olmadıkları için mal, mülk edinemeyen, askere gitmeyen ve vatandaşlık haklarından yararlanamayan kimliksiz Kürtler, Suriye Devlet Başkanı Esad’ın Reform paketi kapsamında haklarının verileceğiyle ilgili açıklamasına fazla sevinemedi. Şimdiye kadar yaklaşık 40 bin Kürt’e vatandaşlık kimlikleri verilirken, askerliklerini yapmaları için çağrı yapıldı. Vatandaşlık kimliklerini alan Kürtler’in askere alınacağının açıklanması üzerine Esad yönetiminin kendilerini muhaliflere karşı kullanacağı endişesine kapıldı. Özellikle 18-25 yaşındakilerin bir bölümü Kuzey Irak’a, bazıları Avrupa ülkelerine kaçtı.
Suriye’deki Demokratik Kürt Birlik Partisi sorumlularından Abu Sabır, DHA muhabirine Esad’ın kimliksiz Kürtler’in vatandaşlığa alınacağıyla ilgili kararına çok sevindiklerini ancak, sevinçlerinin kısa sürdüğünü söyledi. Suriye’de ’Yabancı’ statüsünde kabul edilen yaklaşık 300 bin Kürt’e vatandaşlık kimliklerinin verilmeye başlandığını belirten Abu Sabır, "Kimliklerini alanlara askerlik yapmaları için 3 ay süre tanındı. Bu Kürtler’in tepkisine yol açtı. İç karışıklığın sürdüğü Suriye’de Kürtler askerlik yapmak istemiyor. Bazıları Suriye’den kaçmak zorunda kalıyor" diye konuştu. Sabır, "Haseki ve Kamışlı’da oluşturulan Kürt Gençliği Birlik tarafından dağıtılan bildirilerde, hiç bir Kürt gencinin askere gitmemesi istendi. Esad ve yönetiminin şimdiye kadar Kürtler için hiç bir yapmadığının dile getirildiği bildirilerde, Babalarımız, dedelerimiz şimdiye kadar hep yok sayıldı. Suriye’de muhalif olaylar çıktı diye yeni yeni bize vatandaşlık kimliği veriliyor. Kimlik verildi diye gidip askerlik yapmak veya çatışmalara katılmak istemiyoruz" dedi.
Cumhurbaşkanı Beşar Esad, Mart ayında alınan bir kararla askerlik süresinin 21 aydan 18 aya düşürülmesini öngören kararı onayladı. Ancak yeni düzenlemeye göre, ilköğretim beşinci sınıfa kadar öğrenim görenler eski uygulama çerçevesinde 21 ay askerlik yapacak. Askerlik yaşının 18 olduğu Suriye’de ailede tek erkek çocuk varsa askere alınmıyor.
DHA