Kamuoyunda bir süredir gündem olan ve trafikte sürücüleri mağdur eden yetkisiz çakarlı araç kullananlara yönelik yaptırımlar artırıldı. Yetkisiz çakar ve tepe lambası kullananlara 96 bin lira ceza verilecek, sürücü belgeleri 30 gün süreyle geri alınacak ve araç aynı süreyle trafikten menedilecek. İhlalin tekrarı halinde sürücülere her seferinde 192 bin lira trafik idari para cezası uygulanacak. Ayrıca bu kez sürücü belgeleri 60 gün süreyle geri alınacak, araç da 60 gün süreyle trafikten menedilecek.
NTV'de yer alan habere göre yasa değişikliğinde önemli bir ayrıntı da yer aldı. Ehliyetine 30 gün süreyle el konulmasına rağmen, aynı ihlali yine tekrar edenlere yönelik bu yaptırımda, psikolojik test şartı aranacak.
Yasa maddesinde şöyle denildi:
"Altmış gün süre ile sürücü belgesi geri alınanların sürücü belgeleri psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanının muayenesinden geçirilerek sürücü belgesi almasına mâni hâli olmadığının anlaşılması halinde iade edilir. Bu madde kapsamında geri alınan sürücü belgeleri bu Kanun kapsamında verilen trafik idari para cezalarının tamamının tahsil edilmiş olması şartıyla iade edilir.”
Yasa maddesinde başka yaptırımlara da yer verildi.
Düzenleme şöyle:
“Bu maddenin ikinci fıkrasına göre çıkarılan yönetmelikte belirtilen araçlarda; ışıklı ve sesli uyarı işaretlerinin takılacağı yerlerin dışında bulundurulması ve kullanılması durumunda sürücülere 96.000 Türk lirası trafik idari para cezası uygulanır.
“- Ayrıca ikinci fıkra kapsamındaki cihazlara mülki amir tarafından el konulur ve mülki amir tarafından mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilir.”
Düzenlemeye göre, yetkisiz çakar takılan araç başka sürüce tarafından kullanılıyorsa,. araca da ayrıca ceza kesilecek. Yasa maddesinde, "Sürücü, aynı zamanda araç sahibi değilse, ayrıca, tescil plakasına da aynı miktar için ceza tutanağı düzenlenir.” denildi. Yani, yetkisiz çakar kullananan sürücüye ve araca ayrı ayrı ceza yazılacak.
Kamuoyunda genelde sivil araçlar şikayet konusu yapılsa da, genel olarak çakarlı araçlarla ilgili yönetmeliğe kamu çalışanları da uymuyor. Emniyet Genel Müdürlüğü'nün ayrıntılı yönetmelikleri var.
Yönetmeliklerde, çakarlı araçlar için, "Boyama şekilleri veya ayırım işaretleriyle geçiş üstünlüğüne sahip oldukları açıkça belli olan ambulans, itfaiye ve kolluk araçları ile güvenlik ve risk-tehdit değerlendirmesi kapsamında yayınlanan usul ve esasların ekinde bildirilen devletin en üst protokolü’nde bulunan makamların emirlerine ve zatlarına verilen araçlar ve bu makamların korumasından sorumlu koruma araçları çakar şeklinde tabir edilen ışıklı uyarı sistemlerini kullanabilecek" tanımı yapılıyor.
Yönetmeliğe göre, bu araçlar dışında hiçbir araçta çakar olarak tabir edilen sesli uyarı işaretleri kesinlikle kullanılmayacak. Makamların korumasından sorumlu araçlar da sadece makam sahibi araçta olduğu sürece bu uyarı sistemlerini aktif olarak kullanacak.
Karayolları Trafik Kanununun 71 inci maddesi (f) bendi kapsamında hakkında koruma kararı verilmiş kişilerin kullanımındaki araçlar ve kolluk birimlerine ait sivil araçlarda sadece aracın tepe bölgesinde sabit ve/veya sökülüp takılabilir ışıklı uyarı sistemi bulunabilecek. Bu araçlarda da tepe lambası bulunması sürekli bir geçiş üstünlüğü hakkı sağlamayacak. Yönetmeliklerde, "Kolluk araçları dahil geçiş üstünlüğünden yararlanma sürekli bir hak değildir. Bu araçlar ancak tehdit / görev durumunun ortaya koyacağı zorunlu hallerde ve en az 150 metre önceden duyulabilir şekilde ışıklı ve sesli uyarı sisteminin birlikte kullanılmasıyla, kanunun öngördüğü geçiş üstünlüğü hakkından faydalanabilecek." deniliyor.