Süt; üç temel besin maddesi olan protein, karbonhidrat ve yağı dengeli bir şekilde içinde bulunduran en sağlıklı içeceklerden biri. İç hastalıkları uzmanı Dr. Ayça Kaya, metabolizma mucizesi sütün bilinmeyen faydalarını anlatıyor.
Sütün içindeki karbonhidrat yani enerji kaynağı da içindeki laktoz dediğimiz süt şekerinden gelir. Sütün yanında hiçbir besin maddesi tüketilmese bile sütün içindeki laktoz nedeni ile vücuda gerekli enerji sağlanır. Bazı insanlarda süt şekeri olan Laktoza karşı hassasiyet olabilir. Bu durumda kişi süt ve türevlerini yediğinde gaz ve şişkinlik problemleri yaşayabilir. Yaşanılan bu durumun genel sağlık üzerine negatif etkisi olmaz, sadece günlük yaşam konforunu azaltabilir. Bu durumda normal öğünlerde yenen yiyeceklere kimyon konulabilir veya laktozsuz sütler tercih edilebilir.
Sütün aynı zamanda protein içeriği yüksek olduğu için süt şekeri olan Laktoz kan şekerini hızlı yükseltmez. Protein her zaman şekeri dengeler ve çabuk acıkmanın önüne geçer. Aynı zamanda süt proteini Enerj kaynağıdır. Kas dokusunu yaratır ve tedavi eder. Büyüme gelişmeyi süratlandirir.
Sütün içindeki süt yağı da vücut ihtiyacı olan yağ asitlerinin alınması açısından önemlidir. Süt yağındaki fosfolipitler beyin ve sinir hücrelerinin oluşmasına yardım eder. Yiyeceklerin içindeki yağda çözünen vitaminler olan Vitamin A,D,E,K'nin vücut tarafından kullanımını sağlar. Süt hayvansal bir gıda olmasına rağmen kolesterol oranı düşüktür. 100 mlt sütte ortalama 12 gram kolesterol vardır. Sütün içindeki bu yağ asitleri mide boşalma zamanını uzatarak kişiyi daha uzun süre tok tutar. Acıkma hissini azaltır.
Sütün en değerli mikroelementleri Kalsiyum ve fosfordur. Süt kalsiyumu kemiklerin gelişimi ve korunması için gereklidir. Aynı zamanda damar sağılığını iyileştirmede özellikle kötü kolesterolü azaltıp iyi kolesterolü arttırdığı biliniyor. Yine günlük yeteri kadar kalsiyum alımının metabolizmayı hızlandırır, kilo vermeyi kolaylaştırır.
Sütün içerdiği vitaminlere kısaca bir göz atarsak; Vitamin D: kemikleri korur. Vitamin B12: Sağlıklı kırmızı kan hücreleri ve sinir dokularını onarır, güçlü bir bellek için gereklidir. Vitamin A: Bağışıklık sistemini iyileştirir. Cildi parlatır, görmeyi keskinleştirir. Riboflavin (B2): Yiyecekleri enerjiye çevirir, ağız çevresinde uçuk gelişimini önler. Niacin: Şeker ve yağ asitlerini metabolize eder.
Sütün içinde çok değerli bir yağ asidi olan Konjuge Linoeik Asit (CLA) vardır. CLA' nın, hastalıklara karşı direnci artırdığı ve başta bağırsak kanseri olmak üzere bir çok kansere karşı da koruyucu etkisi olduğu biliniyor. CLA'nın ayrıca doğal yağ yakıcı olduğu bir gerçek.
1 su bardağı süt içtiğimizde ortalama vücudumuza 8 gram karbonhidrat, 13 gram karbonhidrat, 8 gram yağ, 290 mg kalsiyum, su, Vit A, B2, B12, D, E, K, elektrolitler (Na, K) girer. Bu sütün ortalama kalorisi 150 civarıdır.
Sağlıklı bir vücut için günde en az 3 bardak süt içmek gereklidir. 3 bardak sütten vücuda giren kalsiyumun aynı miktarını farklı gıdalardan almak istediğinizde yaklaşık 5 kg et veya 8,5 kg elma yemek gerekir.
İç hastalıkları uzmanı Dr. Ayça Kaya kilo vermeyi hızlandırmak için süt tüketilmesini öneriyor.
• Sütü ya güvendiğiniz bir sütçüden alıp iyice kaynatarak için ya da marketlerde satılan günlük şişe sütlerini tercih edin. Uzun ömürlü sütlerden uzak durun.
• Az yağlı sütlerin her ne kadar kalorisi düşürülse de mide boşalma zamanını kısaltacağı için daha çabuk acıktırır. Daha tok kalmak için günlük tam yağlı sütler beslenmenizde olmalıdır.
• Acıktığınızda vücudunuza sütle cevap verin. Özellikle ana öğünlerden yaklaşık yarım saat önce 1 bardak süt içmek, öğünde daha az yemenizi sağlar.
• Sütünüz içine koyacağınız 1 tatlı kaşığı kahve, kahvenin içerdiği kafein nedeni ile iştahınızı daha çok kapatır ve metabolizmanızı daha çok çalıştırır.
• Özellikle tatlı ihtiyacınız çok oluyorsa, içeceğiniz sütün içine 1 çay kaşığı tarçın ekleyebilirsiniz. Tarçın hem midenizde rahatlama sağlar hem de tatlı ihtiyacınızı azaltır.
• Bir şehir efsanesi olan gece yatmadan önce 1 bardak süt içmeyi bırakın. Ne kadar boş mide ile uyursanız o kadar genç kalkarsınız. Çünkü erişkinlerde yaşlanmayı önleyen Büyüme Hormonu açlıkta ve uykuda daha çok salgılanır.
• Meyveleri sütle birlikte yediğinizde hem bağırsaklarınız daha iyi çalışr hem de kan şekeriniz hızlı düşmeyeceği için daha uzun süre tok kalırsınız.
• Eğer çok tatlı seviyorsanız tatlısız yapamam diyorsanız yediğiniz her tatlının yanına 1 fincan sütlü kahve içmeyi alışkanlık haline getirin. Bu durumda yediğiniz tatlı miktarının daha az olduğunu fark edeceksiniz.
Dr. Ayça Kaya'nın süt beslenmesi
Sabah: 1 Bardak süt, 3 yemek kaşığı yulaf ezmesi, 2 dilim ananas, 5 tane çiğ badem.
Öğlen: 1 kase mecimek çorbası, haşlanmış yağsız sebze, salata, yoğurt.
İkindi: 1 fincan sütlü kahve, 2 tane grisini, 3 tane kuru kayısı, 5 tane çiğ badem.
Akşam:1 kase mercimek çorbası, haşlanmış veya ızgara yağsız sebze, salata, yoğurt.
Haftada 2 - 3 gün yapacağınız bu kısmi vejeteryan süt ağırlıklı beslenme, hem vücut damarlarınızı korur hem metabolizmanızı hızlandırır hem de bağırsaklarınızı çalıştırır.