Suudi Arabistan'ın en az beş kentine yayılan gizemli virüs birçok kişinin ölümüne neden oldu. Virüsün tedavisi henüz bulunabilmiş değil. BBC Muhabiri Mark Lobel Dubai'den bildiriyor.
Fuad, Cidde kent merkezindeki bir alışveriş merkezine girerken cep telefonundan benimle konuşuyor. Yüzünde, burnu ve ağzını kapatan bir ameliyat maskesi bulunuyor.
50 yaşlarındaki doktor Fuad, çevresinde her zamankinden daha az alışveriş yapan kişi gördüğünü söylüyor. Bundan dolayı çok sinirli olduğunu belirtiyor.
"Her sabah uyandığımda kendimi havasız kalmış hissediyorum ve paniklemeye başlıyorum. Hayatı uçlarda yaşıyoruz. Her zaman aklında bu var" diyor. Fuad, bir kaç haftadır kendini böyle hissediyor.
Doktor Fuad; eşi, kız kardeşi ve küçük çocuğunun, Suudi Arabistan toplumunu kırıp geçiren öldürücü Mers (Middle East Respiratory Syndrome - Orta Doğu Solunum Sendromu) virüsüne yakalanmaktan korktukları için ülkeyi terk etmelerinden bu yana yalnız yaşıyor.
Bu corona virüsü soğuk algınlığıyla aynı aileden bir virüs. Hastalık, gribi andıran ateşle ve öksürükle başlıyor ancak nefes darlığına ve zatürreeye neden olabiliyor.
Suudi Arabistan'da bugüne kadar en 126 kişi virüsün bulaşması sonrası yaşamını yitirdi. Virüs, Eylül 2012'den bu yana 463'den fazla kişiye bulaştı. Virüs en fazla hastane çalışanlarını vurdu.
Fuad kişisel olarak son dönemde üç doktor ve bir hemşirenin Mers testlerinin pozitif çıktığını bildiğini belirtiyor. Hepsinin de corona virüsüne çalıştıkları hastanelerde yakalandıkları düşünülüyor.
Bu kişilerden ikisine ciddi bir şekilde hastalarken teşhis kondu. Bununla birlikte doktorlardan birisi virüsü önlem olarak test yaptırdığında keşfedebilmiş. Bu testten önce herhangi bir hastalık belirtisiyle karşılaşmamış.
Mers'in bir tedavisi ya da bir aşısı bulunmuyor. Her ne kadar kesin olarak ölümcül olmasa da sağlık uzmanları virüse yakalananların yaklaşık üçte birinin öldüğünü söylüyor.
En fazla ölüm riski olanlar yaşlılar, güçsüz bünyeye sahip olanlar ve kronik sağlık sorunları bulunanlar. Yine de sağlık çalışanları arasında korkular yüksek.
Bu korkular, Cidde'deki Kral Fahd Hastanesi hematoloji (kanbilim) bölümü başkanı Ayman Hamdan Simi'nin geçtiğimiz günlerdeki ölümü sonrasında arttı.
Simi'nin Mers'le üç haftadır süren savaşımı geçen Cumartesi günü böbrek yetmezliği sonucu sona erdi. Sağlık Bakanı Adel Al Fakih onun bir şehit olduğunu söyledi.
Fakih göreve ortadaki krizi yönetmek üzere, Mers nedeniyle ölenlerin sayısının keskin bir şekilde arttığı zaman herhangi bir açıklama olmadan işten atılan selefinin yerine getirilmişti.
Fakih, Mers'i bertaraf etmek için farklı ülkelerden uzmanlarla işbirliği için çalışıldığını söyledi. Bu çabalara yardımcı olan Alman bir virolog Cidde'nin sağlık sisteminin 'çöküşe yakın' olduğunu söyledi.
Science Insider dergisine konuşan Christian Drosten kirli hastanelerin salgınının daha fazla yayılmasına neden olduğunu söyledi ve hastanelerin temizliğinin gelitştiilmesi için acil bir kampanya çağrısı yaptı.
Drosten, yüz maskesi takmanın da yeni enfeksiyonları kontrol almaya yardımcı olabileceğini söylüyor. Bu arada Suudi Arabistan'ın Körfez'deki komşuları da durumu yakından izliyor.
Virüs, Cidde'den yüzlerce kilometre uzaktaki başkent Riyad'ı da aynı şekilde vurmuş durumda. Geçen hafta boyunca hemen hemen her gün virüs nedeniyle ölenler oldu.
Riyad'da yaşayan iki çocuk annesi öğretmen Sanaa, enfeksion nedeniyle çok kaygılı olduğu için iki yaşındaki kızını kreşten almayı düşündüğünü söylüyor. Sanaa'nın ailesi yaşadıkları yerden hemen hemen hiç ayrılmıyor.
Geçen ay Riyad'da dokuz aylık bir bebeğin ölmesinden bu yana çocuklarının virüse yakalanma şansını önlemek amacıyla sosyal randevularını ve alışveriş merkezi gezintilerini sona erdirmiş durumdalar.
Riyad ve ülke çapındaki spor salonu markalarından birinin sahibi , çok sayıda spor salonu üyeliğinin virüs kapmaktan kaygı duyan müşteriler tarafından iptal edildiğini belirtiyor.
Riyad'da Mers'e yakanlandığından şüphelenilen kişileri muayane eden doktor Hakim, ortadaki durumun daha kötüye gitmesinin sürmesi durumunda hükümetin yakın zamanda daha belirleyici bir eylemliliğe girişmek zorunda kalabileceğini söylüyor.
Doktor Hakim hükümetin okulları kapamayı, insanların biraraya gelmesini yasaklamayı, ülke içi ve dışındaki seyahatleri kısıtlamayı ve belli bir dönem için Hac'ı ertelemeyi hesaba katması gerektiğini söylüyor.
Doktor Fuad, hükümetteki daha önceki farklı görevlerinde iş bitiriciliğiyle nam yapan ve şimdiki görevine krizle başa çıkmak için getirildiğini varsaydığı Sağlık Bakanı Al Fakih'e dair inancı olduğunu söylüyor ancak krizle ilgili hızlı bir çözüm konusunda umudunun çok fazla olmadığını belirtiyor.
"Hastalık hakkında ne biliyorlar? Nasıl yayılıyor bilmiyoruz, orası kesin. Hangi hayvanda bulunduğunu bile bilmiyoruz. Belki de yemek yoluyla bulaşıyor."
Belirsizliklere rağmen Cidde'de en azından virüsün varlığı hayatın bir parçası haline geliyor. Fuad, "Birkaç hafta önce birçok kişi durumdan kaygılıydı. Ama şimdi insanları çok fazla rahatsız ettiği görülmüyor. Yalnızca onunla yaşıyorlar."