ANKARA (İHA) - TUSAŞ Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TAI), özgün tasarımla İnsansız Hava Aracı (İHA) üretecek ve temel eğitim uçağı tasarımı gerçekleştirecek.
Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) ile TAI arasında, iki projeyle ilgili protokoller bugün IDEF 2005 Fuarı'nda düzenlenen törenle imzalandı. TAI ile SSM arasında "Başlangıç ve Temel Eğitim Uçağı Geliştirilmesi Kapsamında Kavramsal Tasarım Çalışmaları" ve "İnsansız Hava Aracı Platformları Geliştirme" protokolleri bugün 75. Yıl Ankara Hipodrom Tesisleri'nde gerçekleştirilen IDEF 2005 7. Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı'nda imzalandı. İmza törenine Savunma Sanayii Müsteşarı Murad Bayar, Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı Genel Müdürü Emekli Korgeneral Aydın Şen, TAI Yönetim Kurulu Başkanı Emekli Tümgeneral Hasan Peker Ünal ve savunma sanayii alanında faaliyet gösteren firmaların temsilcileri katıldı.
İmza töreninde bir konuşma yapan TAI Yönetim Kurulu Başkanı Ünal, TAI'nin ortak üretim konseptinden tamamen yerli kaynaklara dayalı özgün tasarım ve üretim konseptine geçtiğini vurguladı. Ünal, TAI'nin geçmiş yıllarda uçaksavar atış eğitimleri ve atışları için hedef uçak olmak üzere Keklik ve Turna olarak adlandırılan iki değişik tipte insansız hava aracı geliştirdiğini hatırlatarak, Keklik uçağının 30 dakika, Turna'nın ise 90 dakika görev yapabildiğini anlattı. Ünal, bu projelerden elde ettiği deneyim ve bilgi birikimi ile TAI'nin özgün insansız hava aracı tasarımı ve üretimi yapabilecek teknolojilere sahip olma yönünde önemli mesafe katettiğini vurguladı. Ünal, Savunma Sanayi İcra Komitesi'nin bu dönemde tarihi bir karar alarak özgün İnsansız Hava Aracı geliştirme programlarını onayladığını ve TAI'yi ana yüklenici olarak belirlediğini ifade etti. Programın orta irtifa, uzun dayanıklılık, uzun menzilli ve her türlü hava şartlarında görev yapabilecek İnsansız Hava Aracı tasarım ve üretimini kapsadığını anlatan Ünal, ilk uçağın ilk uçuş testlerinin 2008 yılında, ilk teslimatın ise 2009 yılında yapılacağını belirtti. Ünal, İnsansız Hava Aracı sistemlerinin Bomba İHA, Savaşan İHA, Orta Boy İHA, Taktik İHA, Mini İHA, Mikro İHA gibi yapısı ve savaş senaryosundaki rolünün değişiklikler arzeden sınıflara ayrıldığını kaydetti. Ünal, bu sistemlerin tümünde tasarım konsepti, yer sistemleri, uçuş teknolojileri ve bakım-idame açılarından birçok teknik benzerlikleri bulunduğuna işaret etti. İmzalanacak ikinci protokolün özgün uçak tasarımı Ar-Ge'si ile ilgili olduğunu belirten Ünal, TAI'nin 20 yılı aşkın süredir birçok hava aracıyla ilgili entegrasyon, modernizazyon ve modifikasyon projelerini başarıyla yürüttüğünü hatırlattı. Bu projelerden elde ettiği deneyim sonucu TAI'nin özgün uçak tasarımı ve üretimi yapabilecek teknolojilere de sahip olma yolunda önemli mesafe katettiğini dile getiren Ünal, SSM'nin Eğitim Uçağı Tasarım Projesi'ni TAI'ye verdiğini belirtti. Ünal, bu protokol kapsamında yürütülecek tasarım faaliyetlerinin 8 ayda tamamlanacağını kaydetti.
Törende konuşan Savunma Sanayii Müsteşarı Murad Bayar ise bugünün havacılık sektörü için önemli bir gün olduğunu belirterek Türk havacılık sektöründe ilk defa 2 havacılık projesinin özgün geliştirme projesi olarak başlatıldığını söyledi. Türk savunma sanayiinin son derece özgün ürünleri bulunduğunu ifade eden Bayar, buna karşın havacılık sektörünün bugüne kadar bir adım geride kaldığına dikkat çekti. Bayar, bu adımla havacılık sektörünün, diğer alanları yakalama fırsatı bulacağını belirtti. Türkiye'nin, dünyada birçok ülkeden daha önce başladığı insansız hava aracı üretme çalışmalarında fırsatı kaçırdığını hatırlatan Bayar, İnsansız Hava Aracı'nın, Türk havacılık tarihinin yeniden yakaladığı bir fırsat olduğunu ve bu fırsatın iyi değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Türkiye'nin elinde 2008 yılından itibaren uçan bir hava platformu olacağını kaydeden Bayar, "Kimse bu uçağı oyuncak uçak gibi algılamasın. Bu çok büyük bir hava platformu olacak" dedi. Bayar, projeyi çok stratejik bir aşama olarak değerlendirdiklerini kaydetti. Eğitim uçağı tasarım projesinin ise Türkiye için hedef bir proje olduğunu vurgulayan Bayar, büyük platformların üretilmesi konusunda büyük bir hedefleri bulunmadığını ancak Türk sanayiinin insanlı bir hava aracı uçurabilme yeteneğini gösterme açısından projenin büyük önem taşıdığını ifade etti.
Konuşmaların ardından 2 projeye ilişkin protokoller, Savunma Sanayi Müsteşarı Murad Bayar ve TAI Yönetim Kurulu Başkanı Ünal tarafından imzalandı. İmza töreninin sonunda Ünal, Türk savunma sanayiine yaptığı katkılardan dolayı Bayar'a bir plaket sundu.