Talebin özellikleri nelerdir? Talebi etkileyen faktörler nelerdir?

Satın alma gücü ile desteklenen istekler, talep olarak adlandırılmaktadır. Dolayısıyla talep; bir mal veya hizmete yönelik isteğin oluşması ve bu niyetin satın alma gücü ile desteklenmesidir. Nüfus, alışkanlıklar ve piyasadaki işlemler gibi sayısız faktör; talebin oluşumunu etkilemektedir. Talebin özellikleri nedir, talep ne zaman artar?

Bir mal ya da hizmete yönelik oluşan isteğin satın alma gücü ile desteklenmesi sayesinde talep meydana gelmektedir. Dolayısıyla talep, belirli faktörlerden etkilenmekte ve bazı durumlarda azalma ya da artış göstermektedir. Talebi artıran en temel unsurlar ise verginin azalması, devlet desteğinin artması ve ihtiyaç duyulan mal ya da hizmetin öncelikli ihtiyaçlardan olmasıdır.

Talep Nedir?

Piyasalarda belirli bir hizmet ya da mala yönelen ve mevcut satın alma gücü ile desteklenmiş olan satın alma isteği, talep olarak adlandırılmaktadır. En basit tanımı ile talep, satın alma gücü ile doğrudan bağlantılı olan isteklerdir.

Reklam
Reklam

Sayısız mal ve hizmet, birçok kullanıcı tarafından talep edilmektedir. Ancak bu noktada önemli olan husus, bu isteğin piyasada talebe dönüşebilmesi için bir satım alma gücü ile desteklenmesinin gerekmesidir. Dolayısıyla yalnızca kişisel bir niyet olarak kalan talep, ekonomi üzerinde herhangi bir etkiye sahip değildir.

Talebin Özellikleri Nelerdir?

Mal ve hizmetin, kişilerin gereksinimlerini karşılama özelliği, talep hususunu beraberinde getirmektedir. İnsanların gereksinimlerini gidermek amacıyla bu özelliği karşılayan mallara yönelik oluşan istekleri, belirli bir satın alma gücüyle desteklenmektedir. Satın alma gücü ile desteklenen bu istekler de talebi doğurmaktadır. Bu bağlamda en temel özelliği fayda olan talep, gereksinimleri karşılama unsurunu da barındırmaktadır. Talebin diğer özellikleri ise aşağıdaki gibi sıralanır:

  • Bir satın alma niyetinin oluşması
  • Satın alma isteğini destekleyen bir satın alma gücünün mevcudiyeti
  • Mal veya hizmete yönelik satın alma isteğinin belirli bir dönem ya da zaman diliminde oluşması
  • Talebe bağlı karşılama görevi gören bir piyasanın bulunması
  • İstek oluşan ürünün birim fiyatının belirlenmesi
Reklam
Reklam

Talebi Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Satın alma gücü ile desteklenen ve bir mal ya da hizmete yönelik istek ile oluşan talebin özellikleri gibi etkilendiği faktörler de sıkça araştırılmaktadır. Temel ihtiyaçlara yönelik hizmet veya mallar, öncelikli olduklarından dolayı daha çok talep görebilmektedir. Ancak gelenekler, nüfus, piyasa hareketleri ve bireysel gelir gibi birçok husus; talep derecesini etkileyen faktörler arasındadır. Bu bağlamda talep unsurunu etkileyen hususlar şu şekilde sıralanır:

  • Bireyin geliri
  • Gelenek, alışkanlık ve tercihler
  • Hizmet ya da malın fiyatı
  • Piyasadaki işlemler
  • Mevsime ilişkin faktörler
  • Nüfus
  • Malın karşıladığı gereksinimin önem (şiddet) derecesi
Reklam
Reklam

Talep Ne Zaman Artar?

Mal veya hizmetin öncelik derecesinden birim fiyatına varan faktörler, talep oranını etkileyen unsurlar arasındadır. Dolayısıyla bazı durumlarda talebin arttığı görülmektedir. Talebin artmasını sağlayan unsurlardan biri vergilerin azalmasıdır. Ayrıca devlet desteğinin artması ve arzın azalacağının öngörülmesi de talebi artıran etkenlerdendir. Talebin arttığı diğer durumlar ise aşağıdaki gibidir:

  • Mal veya hizmeti satın alanların sayısının artması
  • Tamamlayıcı malların fiyatlarında düşüş görülmesi
  • İkame malların fiyatlarında yükseliş yaşanması
  • Normal mallar için gelirin artması ya da düşük mallar için gelirin azalması
  • Beğeni ve tercihler üzerinde pozitif değişim oluşması

Talep Ne Zaman Azalır?

Artış ya da azalma görülebilen talep durumu, genel olarak ortak etkenlere bağımlıdır. Dolayısıyla beğeni ve tercihlerdeki negatif değişmeler ve vergilerin artması gibi temel unsurlar, talebin azalmasına yol açabilmektedir. Yine düşük mallar için artan gelir ve normal mallar için azalan gelir gibi durumlar da talepte azalmayı düşündürmektedir.

Reklam
Reklam

Tamamlayıcı malların fiyatlarının yükselmesi, devlet desteğinin azalması ve arzın artacağına yönelik işaretler de talepte düşüşü haber vermektedir. Talepteki azalmaya yol açan diğer durumlar ise ürün veya hizmeti satın alanların sayısındaki azalma ile ikame malların fiyatlarındaki düşüş olarak örnek verilebilmektedir.