Tarhun otu ana vatanı Sibirya olan, ince ve uzun yapraklı bir bitkidir. Papatyagiller ailesinin bir üyesi olup keskin ama hoş kokuya sahip bir ottur. Yeşil altın, dargun veya ejder otu da denilen tarhuna Bayburt ve civarı başta olmak üzere Ankara, Erzurum, Gaziantep ve Şanlıurfa’da rastlayabilirsiniz.
Ülkemizin pek çok bölgesinde yetişen tarhun otunun faydaları saymakla bitmez. Kuru ve taze halini siz de mutfaklarınızda kullanabilir, sağlıklı bir yaşam için tarhunun özelliklerinden yararlanabilirsiniz. Tarhun otunun en bilinen faydaları şöyle sıralanabilir:
Tarhun, taze ve kurutulmuş olarak iki şekilde satışa sunulur. Taze tarhunun kokusu kurutulmuşa göre daha hafiftir. Eğer daha yoğun bir koku isterseniz, otun kurutulmuş halini tercih edebilirsiniz. Taze ve kurutulmuş tarhun arasındaki keskinliği kıyaslamak gerekirse; 2 gram kuru tarhun ile 10 gram taze tarhunun eş değer olduğu söylenebilir. Bu nedenle yemeklerde kuru tarhun kullanırken biraz daha dikkatli olmakta yarar vardır. Fransız mutfağından Kafkas ve Rus mutfaklarına kadar tüm dünyada sıkça kullanılan tarhun otu çay olarak da tüketilebilir. Eğer tarhunu nereden temin edeceğinizi bilemiyorsanız, herhangi bir aktara gidip satın alabilir ya da evde kendiniz yetiştirebilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken ilk şey çiçekçi ya da fide satan bir yere uğrayıp tarhun tohumu almaktır. Aldığınız tohumları bir gün boyunca suda bekletip daha sonra toprağa ekebilirsiniz. Toprağı nemli tutmanız tarhunlarınızın çimlenmesini sağlayacaktır. Kısa bir süre sonra tarhunlar kullanıma hazır hale gelir.
Her şeyin fazlasının zarar olduğu gibi bu yararlı bitkinin de aşırı tüketimi kötü sonuçlar doğurabilir. Büyük tahribatlar yaratmaz fakat yine de kullanırken miktarına dikkat edilmelidir. Örneğin, yemeklerde bir baharat olarak kullanılan tarhun, miktarı doğru ayarlanmadığı takdirde yemeğin tadını ve kokusunu bastırır. Bu da yemekten aldığınız zevki azaltır. Doğru miktarda tüketildiğinde mide ve bağırsakları rahatlatırken fazlası sindirim ve boşaltım sistemleri üzerinde yıkıcı sonuçlar doğurabilir. Bunların dışında tarhunun bilinen herhangi bir yan etkisi yoktur. Yine de tüketirken miktarında aşırıya kaçmamaya özen göstermeniz önerilir.
Tarhun baharatı balığa ve ete çok yakışmakla birlikte yemeklerde de aroma verici olarak kullanılır. Konya yöresine ait olduğu bilinen tarhun çorbası da nefis kokusu, lezzeti ve pratikliğiyle birçok kişinin damak zevkine hitap eder. İçen herkesin tarifini isteyeceği bu çorbada kullanılacak malzemeler her mutfakta bulunan ürünlerdir.
Malzeme Listesi:
Hazırlanışı:
Tarhun çorbasını yapmaya başlarken öncelikle tencerede yoğurt ve yumurta tamamen pürüzsüz bir kıvam alana kadar çırpılır. Daha sonra un ilave edilir ve aynı zamanda tavuk suyu da eklenerek kıvamı açılır. Yine iyice karıştırılır. Sonra tencere ocağa koyulur ve kaynayana kadar karıştırmaya devam edilir. Kaynayınca ocağın altı kısılır. Önceden haşlanmış ve didiklenmiş tavuklar tencerenin içine katılır. Tuz da ilave edildikten sonra 3 ile 5 dakika arasında bir süre daha kaynattıktan sonra ocaktan alınır. Tarhun otları da elle küçültülüp çorbanın üstüne bol miktarda olacak şekilde serpilir. Özel sosu için ise tereyağı, zeytinyağı ve toz biber tavada biraz kızdırılır. Lezzetli sos çorbanın üzerine dökülür ve afiyetle yenir.
Tarhun bitkisi et, tavuk ve balık yemeklerinin yanı sıra çay olarak da tüketilebilir. Yapımı çok kolay olan bu çayın faydaları da bir o kadar çoktur. Çayı hazırlamak için 1 tatlı kaşığı kuru tarhunun üzerine bir bardak kaynatılmış sıcak su dökülür. 10 dakika bekletildikten sonra bir süzgeç yardımıyla tarhun parçaları süzülerek içmeye hazır hale gelir. Diğer bitki çaylarının aksine güzel bir kokusu vardır. Peki bu çay zayıflatır mı? İştah açıcı bir etkisi olmasına rağmen bu çay zayıflamaya destek olur. Çünkü tarhunun idrar söktürücü etkisi vücudunuzdaki ödemi atmaya yardımcı olarak kilo vermeyi kolaylaştırır. Vücutta birikmiş tuz ve toksik maddeleri boşaltmaya yardım eder. Ayrıca yine mide ve bağırsaklardaki gazın hafifletilmesine fayda sağlar. Doktorunuza danışıp onayını aldıktan sonra bu çayı diyet listenize eklerseniz daha kolay kilo verdiğinizi göreceksiniz.