‘Dünya bir toz bulutuydu’ demeden önce sizler için dünya tarihine damga vuran olayları derledik. Türkiye’de ve dünyada birçok gelişmeye gebe olan 2 Mart tarihinde yaşanan olayları sizler için mercek altına aldık. 2 Mart Rize’nin ve Ardahan’ın Posof ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşunun yıl dönümüdür. 2 Mart Yaşilay Haftası, Deprem Haftası ve Girişimcilik Haftası’nın devamı niteliğindedir. Peki 2 Mart’ta dünyada ve ülkemizde neler oldu? 2 Mart doğan ve vefat eden önemli isimler kimler? İşte detaylar...
DOĞUM GÜNLERİ
- 1316 - II. Robert, İskoç Kralı (ö. 1390)
- 1409 - II. John Alençon, Fransız asker (ö. 1476)
- 1459 - VI. Hadrianus, Hollandalı Papa (ö. 1523)
- 1545 - Thomas Bodley, İngiliz diplomat ve bilim adamı (Bodleian Kütüphanesi'nin kurucusu) (ö. 1613)
- 1577 - George Sandys, İngiliz kolonici ve şair (ö. 1644)
- 1705 - William Murray, İskoç hakim ve politikacı (ö. 1793)
- 1770 - Louis-Gabriel Suchet, Fransız mareşal (ö. 1826)
- 1779 - Joel Roberts Poinsett, Amerikalı devlet adamı ve botanist (ö. 1851)
- 1793 - Sam Houston, Amerikalı politikacı ve Texas Cumhuriyeti'nin Başkanı (ö. 1863)
- 1800 - Evgeny Baratynsky, Rus şair (ö. 1844)
- 1810 - XIII. Leo, İtalyan Papa (ö. 1903)
- 1812 - Carl Edvard Rotwitt, Danimarkalı bir politikacı (ö. 1860)
- 1820 - Multatuli, Hollandalı yazar (ö. 1887)
- 1824 - Bedřich Smetana, Çek besteci (ö. 1884)
- 1829 - Carl Schurz, Alman devrimci ve devlet adamı (ö. 1906)
- 1849 - Robert Means Thompson, Amerikalı asker (ö. 1930)
- 1859 - Sholom Aleichem, Rus romancı (ö. 1916)
- 1860 - Susanna M. Salter, Amerikalı politikacı (ö. 1961)
- 1862 - Boris Borisovich Golitsyn, Rus fizikçi (ö. 1916)
- 1875 - Oszkár Jászi, Macar sosyal bilimci ve siyasetçi (ö. 1957)
- 1876 - XII. Pius, İtalyan Papa (ö. 1958)
- 1878 - William Kissam Vanderbilt II, Amerikalı motor yarışı tutkunu (ö. 1944)
- 1886 - Willis O'Brien, Amerikalı özel efekt sanatçısı (ö. 1962)
- 1900 - Kurt Weill, Alman besteci (ö. 1950)
- 1919 - Jennifer Jones, Amerikalı Oscar ödüllü oyuncu (ö. 2009)
- 1922 - Hilarion Capucci,Suriyeli katolik başpiskopos (ö. 2017)
- 1927 - Fecri Ebcioğlu, Türk şarkı sözü yazarı ve şovmen (ö. 1989)
- 1931 - Mihail Gorbaçov, Sovyet politikacı, Devlet Başkanı ve Nobel Barış Ödülü sahibi
- 1940 - Aydın Ilgaz, Türk yazar ve yayıncı (Rıfat Ilgaz'ın oğlu)
- 1941 - David Satcher, Amerikalı asker
- 1942 - John Irving, Amerikalı yazar
- 1942 - Lou Reed, Amerikalı şarkıcı ve gitarist (ö. 2013)
- 1942 - Peter Guber, Amerikalı film yapımcısı
- 1943 - Canan Karatay, Türk hekim ve kalp ve iç hastalıkları uzmanı
- 1947 - Şefik Döğen, Türk oyuncu (ö. 2016)
- 1950 - Ahmet Altan, Türk yazar ve gazeteci
- 1952 - Hasan Erbil, Türk hukukçu ve 18. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı
- 1953 - Ayşen Tekin, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı (ö. 2006)
- 1956 - Mark Evans, Avustralyalı bas gitarist ve AC/DC üyesi
- 1962 - Jon Bon Jovi, Amerikalı şarkıcı, şarkı yazarı ve oyuncu
- 1963 - Tanju Duru, Türk müzisyen ve besteci (Ezginin Günlüğü topluluğu eski gitaristi) (ö. 2008)
- 1965 - Nimet Baş, Türk hukukçu ve siyasetçi
- 1968 - Daniel Craig, İngiliz oyuncu
- 1971 - Ko Hyun Jung, Güney Kore'li aktris
- 1977 - Chris Martin, İngiliz müzisyen ve Coldplay üyesi
- 1981 - Bryce Dallas Howard, Amerikalı oyuncu
- 1982 - Kevin Kurányi, Alman futbolcu
- 1983 - Lisandro López, Arjantinli futbolcu
- 1983 - Rachel Roxxx, Amerikalı porno yıldızı
- 1985 - Diamond Kitty, Kübalı porno yıldızı
- 1997 - Becky G, Amerikalı şarkıcı
VEFAT EDENLER
- 1316 - Marjorie Bruce, İskoç Kralı I. Robert'ın kızı (d. 1296)
- 1430 - Emir Sultan, Muhammed'in neslinden, Yıldırım Bayezit Han'ın damadı ve İslâm Alimi (d. 1366)
- 1572 - Mem de Sá, Portekizli asker ve Brezilya sömürgesi Genel Valisi (d. 1500 civarı)
- 1589 - Alessandro Cardinal Farnese, İtalyan Kardinal (d. 1520)
- 1729 - Francesco Bianchini, İtalyan filozof ve bilim adamı (d. 1662)
- 1755 - Louis de Rouvroy, Fransız oyuncu (d. 1675)
- 1758 - Pierre Guérin de Tencin, Fransız Kardinal (d. 1679)
- 1791 - John Wesley, İngiliz rahip ve Metodizm'in kurucusu (d. 1703)
- 1793 - Carl Gustaf Pilo, İsveçli ressam (d. 1711)
- 1797 - Horace Walpole, İngiliz politikacı ve oyuncu (d. 1717)
- 1830 - Samuel Thomas von Sömmering, Alman doktor (d. 1755)
- 1835 - II. Franz, Roma-Cermen İmparatoru (d. 1768)
- 1840 - Heinrich Wilhelm Matthäus Olbers, Alman gök bilimci (d. 1758)
- 1855 - I. Nikolay, Rus Çarı (d. 1796)
- 1865 - Carl Sylvius Völkner, Alman misyoner (d. 1819)
- 1880 - John MacNeill, İrlandalı inşaat mühendisi (d. 1790)
- 1895 - Berthe Morisot, Fransız ressam (d. 1841)
- 1895 - İsmail Paşa, Osmanlı Mısır valisi (d. 1830)
- 1930 - D. H. Lawrence, İngiliz şair ve yazar (d. 1885)
- 1938 - Ben Harney, Amerikalı besteci ve piyanist (d. 1871)
- 1939 - Howard Carter, İngiliz arkeolog (d. 1874)
- 1943 - Gisela Januszewska, Avusturyalı doktor (d. 1867)
- 1946 - Fidél Pálffy, Macar soylusu Nazi taraftarı (d. 1895)
- 1953 - James Lightbody, Amerikalı koşucu (d. 1882)
- 1957 - Selim Sırrı Tarcan, Türk sporcu ve eğitmen (d. 1874)
- 1959 - Eric Blore, İngiliz oyuncu (d. 1887)
- 1960 - Stanisław Taczak, Polonyalı asker ve Genelkurmay Başkanı (d. 1874)
- 1962 - Charles Jean de la Vallée-Poussin, Belçikalı matematikçi (d. 1866)
- 1972 - Adnan Cahit Ötüken, Türk eğitimci, yazar ve Millî Kütüphane kurucularından (d. 1911)
- 1974 - Salvador Puig Antich, İspanyol anarşist (d. 1948)
- 1975 - Josiah Mwangi Kariuki, Kenyalı politikacı (d. 1929)
- 1982 - Philip K. Dick, Amerikalı yazar (d. 1928)
- 1987 - Randolph Scott, Amerikalı oyuncu ve yönetmen (d. 1898)
- 1991 - Serge Gainsbourg, Fransız şarkıcı (d. 1928)
- 1992 - Sandy Dennis, Amerikalı oyuncu (d. 1937)
- 1997 - Bloodshed, Amerikalı rapçi (d. 1975)
- 1999 - Dusty Springfield, İngiliz şarkıcı (d. 1939)
- 2001 - John Diamond, İngiliz gazeteci (d. 1953)
- 2003-Hank Ballard, Amerikalı müzisyen (d. 1927)
- Malcolm Williamson, Avustralyalı besteci (d. 1931)
- 2004-Marge Schott, Amerikalı iş kadını (d. 1928)
- Mercedes McCambridge, Amerikalı oyuncu (d. 1916)
- Ömer İnönü, Türk iş insanı (d. 1924)
- 2005 - Rick Mahler, Amerikalı beyzbolcu (d. 1953)
- 2008 - Jeff Healey, Kanadalı rock - blues ve caz müzisyeni ve gitarist (d. 1966)
- 2010-Yılmaz Duru, Türk oyuncu, yapımcı, yönetmen ve senarist (d. 1929)
- Josef Allerberger, Alman keskin nişancıdır (d. 1924)
- 2015 - Dave Mackay, İskoç eski milli futbolcu ve teknik direktör (d. 1934)
- 2017-Thomas "Tommy" Gemmell, defans pozisyonunda görev yapmış İskoç eski milli futbolcu ve teknik direktördür (d. 1943)
- David Rubinger, İsrailli fotoğraf sanatçısı (d. 1924)
- 2018 - Jesús López Cobos, İspanyol orkestra şefi (d. 1940)
- 2019- Med Hondo (doğum adıyla: Mohamed Abid Hondo), Moritanyalı film yönetmeni, yapımcı, senarist, oyuncu ve seslendirme sanatçısı (d. 1936)
- 2020- Viktor Josef Dammertz, Alman Piskopos (d. 1929)
- Suat Yalaz, Türk Karikatürist, çizer, çizgi romancı, film yönetmeni, senarist, film yapımcısı (d. 1932)
- Maria Janion, Polonyalı akademisyen, eleştirmen, edebiyat kuramcısı ve ünlü bir feministtir (d. 1926)
ÖNEMLİ OLAYLAR
- 1807 - ABD Kongresi, herhangi bir yabancı Krallık, yer veya ülkeden köle ithalatını yasakladı.
- 1836 - Teksas, Meksika'dan bağımsızlığını ilan etti.
- 1855 - II. Aleksander, Rus Çarı oldu.
- 1888-Britanya İmparatorluğu, Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, İspanyol İmparatorluğu, Fransa, İtalya, Hollanda, Rus İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu arasında, İstanbul Antlaşması'nın (Convention of Constantinople) taslak metni imzalandı. Nihai metin ise 29 Ekim 1888 tarihinde imzalandı. Buna göre, ilgili devletlerin gemileri hem savaş hem de barış zamanında Süveyş Kanalından geçebilecekler.
- 1906 - İspanyol RC Deportivo de La Coruña kulübü kuruldu.
- 1918 - Asker Ailelerine Yardımcı Hanımlar Cemiyeti, Nuriye İsmail (Canbulat) Hanım Başkanlığında kuruldu. Cemiyet, Enver Paşa'nın eşi Naciye Sultan'ın himayesindeydi. Cemiyet, bir yıl içinde 6247 kişiye yiyecek dağıttı.
- 1919 - İlk Komünist Enternasyonal, Moskova'da toplandı.
- 1924 - Halk Fırkası'nın grup toplantısında, Şer'iye ve Evkaf Vekâleti'nin kaldırılmasına ve öğretimin birleştirilmesine karar verildi.
- 1933 - King Kong filmi, New York'ta gösterime girdi.
- 1946 - Ho Chi Minh, Kuzey Vietnam Başkanı seçildi.
- 1950 - Van'ın Özalp ilçesinde hayvan kaçakçılığı yapan 33 kişiyi sorgulanmadan kurşuna dizdirmek suçundan yargılanan emekli orgeneral Mustafa Muğlalı'nın yargılanması sona erdi. Genelkurmay Askeri Mahkemesi Muğlalı'ya 20 yıl hapis cezası verdi.
- 1956 - Cumhurbaşkanına hakaretten sanık Ulus gazetesi yazarı Şinasi Nahit Berker, 1 yıl hapse mahkûm oldu.
- 1956 - Fas, Fransa'dan bağımsızlığını ilan etti.
- 1958 - Yunanistan'da Konstantin Karamanlis, Başbakanlıktan istifa etti.
- 1960 - Necip Fazıl Kısakürek, Atatürk'ün hatırasına yayım yoluyla hakaret ettiği gerekçesiyle 18 ay hapis cezası daha aldı.
- 1960 - İstanbul'da gece sessiz yürüyüş yapan 500 teknik okul öğrencisi, polis tarafından dağıtıldı.
- 1961 - Türkiye, demokratik özgürlükler konusunda Avrupa Konseyi'ne güvence verdi.
- 1962 - Myanmar'da, General Ne Win önderliğindeki Ordu, yönetime el koydu.
- 1962 - Hindistan'da Nehru'nun Kongre Partisi, seçimleri büyük bir oy farkıyla kazandı.
- 1962 - Wilt Chamberlain, 100 sayı ile NBA sayı rekorunu kırdı.
- 1969 - Concorde, Fransa'da ilk test uçuşunu yaptı.
- 1970 - Rodezya, Birleşik Krallık ile ilişkilerini keserek bir Cumhuriyet olduğunu ilan etti.
- 1972 - Pioneer 10 uzay sondası, Florida'daki Cape Canaveral uzay üssünden fırlatıldı.
- 1973 - Türk basınını temsil eden dokuz kuruluş, "Fikir suçu çağ dışıdır" görüşünde birleşerek, yürürlükteki kanunlarda değişiklik yapılmasının zorunlu olduğunu açıkladılar ve basın suçlularının affedilmesini istediler.
- 1974 - Bazı gazeteler son zamların getirdiği yük nedeniyle sayfa sayısını azalttı, günlük eklerin yayımına son verdi.
- 1974 - TRT Televizyonu, çarşamba hariç, haftanın her günü yayın yapmaya başladı.
- 1977 - Türkan Şoray, "Dünya Kadın Rejisörleri Festivali"ne katılmak için Belçika'ya gitti.
- 1983 - Kapatılan Adalet Partisi Samsun Milletvekili ve eski Ulaştıma Bakanı Hüseyin Özalp ile Sinop'un Erfelek ilçesi eski Belediye Başkanı Orhan Altay hakkında, toplu silah kaçakçılığı yaptığı iddiasıyla dava açıldı.
- 1984 - ABD Kongresi, Kıbrıs sorununda ilerleme sağlanıncaya kadar Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıs Rum kesimine yapacağı yardımları askıya aldı.
- 1984 - DİSK'e bağlı Yeraltı Maden-İş Sendikası'nın 25 yöneticisi hakkında, İstanbul Sıkıyönetim Savcılığı tarafından dava açıldı.
- 1985 - Orly Havalimanı saldırısı davasında karar açıklandı. ASALA örgütü militanı Varujan Garbisyan müebbet, Soner Nayır 15, Ohannes Semerciyan 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı. 15 Temmuz 1983 tarihinde Fransa'nın Orly Havalimanı'nda ikisi Türk, 8 kişinin ölümüne yol açan bombalı saldırının sanıklarına verilen bu cezalarla ASALA, ilk defa ağır bir cezaya çarptırılmış oldu.
- 1987 - Chrysler, American Motors şirketini satın aldı.
- 1988 - Azerbaycan'da Ermenilerle Azerilerin çatışmalarından sonra Sovyetler Birliği, Azerbaycan'a askeri birlikler yolladı ve sokağa çıkma yasağı kondu.
- 1988 - İzmir Buca Cezaevi'nde ayaklanma çıktı.
- 1989 - 12 AB üyesi ülkede, yüzyılın sonuna dek, tüm CFC'lerin (kloro-fluoro-carbon) üretiminin yasaklanmasını kararlaştırıldı.
- 1990 - Yıldız Üniversitesi'nde öğrenciler, 3,5 saat işgal eylemi yaptı. Eylemden sonra 200 öğrenci gözaltına alındı.
- 1990 - Nelson Mandela, Afrika Ulusal Kongresi Başkanlığına seçildi.
- 1992 - Özbekistan ve Moldova, Birleşmiş Milletler üyesi oldu.
- 1994 - TBMM Genel Kurulu'nda, DEP'li Leyla Zana, Ahmet Türk, Orhan Doğan, Hatip Dicle ve Sırrı Sakık ile bağımsız Mahmut Alınak'ın dokunulmazlıkları kaldırıldı. Genel Başkan Hatip Dicle ve Orhan Doğan gözaltına alındı.
- 1995 - Yahoo! kuruldu.
- 1998 - Galileo uzay sondasından gelen bilgilere göre; Jüpiter'in uydusu Europa'nın kalın buzla kaplı yüzeyinin altında sıvı bir okyanus var.
- 2000 - İngiltere, 16 aydır Londra'da ev hapsinde tutulan eski Şili diktatörü Pinochet'in salıverilmesine karar verdi.
- 2000 - Pendik Kaymakamlığı, Nobel ödüllü İtalyan yazar Dario Fo'nun "Kadın Oyunları" adlı tek kişilik tiyatro oyunun sahnelenmesine erkekleri tecavüze kışkırttığı gerekçesiyle izin vermedi.
- 2004 - Birleşmiş Milletler'in yayımladığı rapora göre; Irak'ta kitle imha silahları yok.
- 2004 - İkinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün büyük oğlu Ömer İnönü, 80 yaşında İstanbul'da vefat etti.
- 2014 - İsrail'de, Yeshiva protestoları patlak verdi.
- 2020 - Yahoo! Zaman Kapsülü açıldı.