ANKARA (İHA) - Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, kuraklık nedeniyle borçları yapılandırılan çiftçilerin parası olmadığı için yeni üretime geçemediğini ve yeni kredi de alamadığı için tefecilere gittiğini belirterek, "Tarımda tehlike çanları çalıyor" dedi.
TZOB Başkanı Bayraktar, birlik merkezinde düzenlediği basın toplantısında, tarımda yaşanan sıkıntılara değindi. Tarım sektörünün istihdamdaki payının son yıllarda önemli oranda azaldığını belirten Bayraktar, 201 yılında yüzde 37.6 olan tarımın istihdamdaki payının 2007'de yüzde 26.4'e gerilediğini, 2008 yılında da önceki yılın seviyesine yakın olacağının beklendiğini söyledi. "Her krizde olduğu gibi bu krizde de tarım sektörü işsizlere kucak açmış, sofrasında yer vermiştir" diyen Bayraktar, tarım yaparken şehre göç eden ancak kriz nedeniyle işsiz kalanların yeniden tarıma yöneldiğini belirtti.
İŞKUR'a iş başvurusu yapmayanların işsiz rakamları içinde yer almadığını kaydeden Bayraktar, tarımdaki işsizlerin başvurması durumunda yüzde 12 olan işsizlik oranının yüzde 20'lere varacağını vurguladı.
Tarım kesiminde kredi ve satın alma gücündeki gerileme sorunlarıyla oluşan talep daralması yüzünden başta esnaf olmak üzere diğer sektörlerde de sıkıntı ortaya çıktığını ifade eden Bayraktar, bu yüzden tarımın güçlendirilmesi gerektiğini söyledi. 2008 yılında traktör satışlarının yüzde 39 azaldığını, gübre kullanımının da 2008 yılının ikinci yarısında 2007 yılının aynı dönemine kıyasla yüzde 30 azaldığını belirten Bayraktar, bu oranların giderek artacağından endişe ettiklerini söyledi. Bayraktar,
çiftçilerin ilkbahar ve yaz ekişlerine başlayacağını dile getirerek, "Ancak öyle bir tablo ile karşı karşıyayız ki, çiftçilerimiz hangi ürünü ekeceğine karar verememektedir. Çiftçimiz ekim yapsa bile gübre ve mazot kullanacak, ilaç ve tohum alacak imkanlara sahip değildir" dedi.
Hayvancılık sektörünün de krizden etkilendiğini ve damızlık hayvanların bile kasaplara götürüldüğünü söyleyen Bayraktar, piliç eti üreticilerinin de ciddi sıkıntılar yaşadığını kaydetti. Tarımda kullanılan elektrikte devlet desteğinin kaldırıldığını belirten Bayraktar, geçen yıl yapılan zamlar nedeniyle çiftçilerin elektrik borçlarını ödeyemez hale geldiğini söyledi. Bayraktar, "Çiftçilerimiz icrai takiple karşı karşıya kalmıştır. Elektrikler açılmazsa üretimde büyük olumsuzluklar yaşanacaktır" diye
konuştu.
KREDİ BORÇLARI YAPILANDIRILSIN Kredi borçlarını ödeyemeyen çiftçiler için kolaylık istediklerini ifade eden Bayraktar, "Bakanlık tarafından tarımsal desteklerin yarısının Mart ayına kadar ödeneceğinin açıklanması olumlu bir gelişmedir. Ancak yapılan bu jestin her yıl devamını bekleriz. Bu ödemeler kısmen de olsa bir rahatlama sağlayabilir ama, çiftçilerimiz gerçekten çok borçlu olduğundan yeni girdileri almada zorlanacaktır. 2009 yılında verilecek tarımsal desteklerin düşürülmesi çiftçilerimizi daha da zora sokmuştur" şeklinde
konuştu.
Bayraktar, 2007 yılında tarımsal üretimin yüzde 7 oranında düştüğünü, 2008 rakamlarına göre de tarımdaki büyümenin yaklaşık yüzde 0 düzeyinde olduğunu ifade etti. Özel bankaların çiftçilere kredi kartı vererek daha çok borçlanmalarına neden olduğunu belirten Bayraktar, çiftçilerin bir bankadan aldığı kredi ile bir başka bankanın kredi borcunu ödediğini söyledi. Para kazanamayan çiftçinin Tarım Kredi Kooperatifi'ne borçlarını nasıl ödeyeceğini de soran Bayraktar, "Gökten para yağmayacağına göre malını mülkünü satacaktır. Borçlarını ödemesinin başka yolu yoktur. İcra seçimlerden sonra daha da artacaktır" dedi.
Tarım desteklerinden yüzde 10 kesinti yapılmasının izahını yapmanın mümkün olmadığını belirten Bayraktar, "İcralık çiftçiler var. Bunun önü alınmazsa, buna çare bulunmazsa bu artarak devam edecek" ifadelerini kullandı.
"TARIMDA TEHLİKE ÇANLARI ÇALIYOR" Krizin etkilerini azaltmak için öncelikle kredi kullanımı ve kredi borçlarının ödenmesindeki sorunların çözülmesi gerektiğini dile getiren Bayraktar, Ziraat Bankası'nın kredi vermek için iki memur, şehir merkezinde daire gibi teminatlar talep etmesinin çiftçilerin işini daha da zorlaştırdığını söyledi. 2008 yılının ikinci yarısından itibaren Tarım Kredi Kooperatifleri'nin çiftçileri icraya vermeye başladığını bildiren Bayraktar, "Tarım Kredi Kooperatifleri'nden çiftçiyi icraya vermek değil, çiftçiye
destek olmalarını bekliyoruz" dedi.
TMO'ya yeterli kaynak aktarılmasını istediklerini söyleyen Bayraktar, TBMM'de görüşülecek bir yasa tasarısıyla bu yönde bir düzenleme yapılabileceğini ifade etti. Bayraktar, "Çünkü TMO'nun desteksiz kalması tarım sektörünü çok zor durumda bırakır" diye konuştu.
Açıklamalarının ardından soruları cevaplandıran Bayraktar, icraya verilen çiftçi sayısının sorulması üzerine ziraat odaları başkanlarının bulundukları illerdeki Ziraat Bankası şubelerinden icraya verilen çiftçi sayısını öğrenmeye çalıştıklarını, ancak Ziraat Bankası'nın bu bilgiyi gizlediğini savundu. Bayraktar, "Ziraat Bankası'nı şeffaf olmaya davet ediyorum. Saklamakla bir yere varmak mümkün değildir. Biz bir şekilde bu bilgileri öğreniriz" şeklinde konuştu.
Çiftçilerin borçlarıyla ilgili bir soru üzerine de Bayraktar, Türkiye genelinde çiftçilerin kredi kooperatiflerine 8 milyar TL, özel bankalara 6 milyar TL, esnaf ve tefecilere de 6-7 milyar TL borcu olduğunu söyledi. Bayraktar, şunları kaydetti:
"Artık bu sürdürülebilir bir noktada değil. Çiftçi kayaya çarpmıştır. Bu borçları çevirmesi mümkün değildir. Menkul ve gayrimenkullerini satarak borçlarını ödeyecektir. Bu borçların bu bakımdan acil olarak yapılandırılmasını istiyoruz. Kuraklıktan borçları yapılandırılmış çiftçi zaten para kazanamadı. Borçları yapılandırıldı ama üretim yapabilmesi için yine paraya ihtiyacı var. Bankalar ve Tarım Kredi Kooperatifleri'ne gittiği zaman 'Hayır senin borcun yapılandırılmış, sana taze para veremeyiz' diyorlar.
Bu sefer çiftçi tefecilere gidiyor. Tarımda tehlike çanları çalıyor. Tarıma dikkat diyorum."
Borçların silinmesini değil yapılandırılmasını istediklerini belirten Bayraktar, faizsiz bir yapılandırma olursa çiftçilerin rahat nefes alacağını ve üretime devam edebileceğini söyledi.