Yapılan araştırmalar, Kuzey Kutbu'ndaki tarla sincaplarının iklim değişikliğini hızlandırdığına işaret ediyor.
Bu hayvanların, donmuş toprak tabakalarını kazarak, küresel ısınmanın en önemli nedeni olarak gösterilen sera gazlarının yüzeye çıkmasını sağladığı belirtiliyor.
Bilim insanları şimdiye kadar, bu bölgedeki doğal yaşamın küresel ısınmaya etkisinin göz ardı edildiğine dikkat çekiyor.
Araştırmanın sonuçları, ABD'nin San Francisco kentinde düzenlenen Amerikan Jeofizik Derneği'nin yıllık konferansına sunuldu.
Karbon deposuKuzey Kutbu'nda yıl boyunca donmuş olarak kalan derin toprak tabakaları Kuzey Yarımküre'nin yüzölçümünün yaklaşık dörtte birini kaplıyor ve çok büyük miktarda karbon içeriyor.
Massachusetts'teki Woods Hole Araştırma Merkezi'nden Dr. Sue Natali şunları söylüyor:
"Bu donmuş topraklarda on binlerce yıldır karbon birikiyor. Sıcaklık çok düşük. Toprak doymuş olduğu için bitkiler ve hayvanlar öldüğünde çürümüyorlar ve yavaş yavaş karbon birikiyor. Şu anda toplam karbon miktarı 1,500 petagram. Yani 1.5 milyar ton. Bir başka ifadeyle atmosferdeki karbonun iki katı kadar."
Dünyanın ısınması halinde donmuş toprakların çözülerek, daha fazla oranda sera gazının havaya karışması ve bunun da sıcaklıkları artırmasından endişe ediliyor.
Dr Natali şimdiye kadar hayvanların bu sistemdeki etkileri üzerine çok az araştırma yapıldığını söylüyor.
Wisconsin Üniversitesi'nden araştırmacı Nigel Golden ve Dr. Natali bu amaçla Polaris adını verdikleri proje kapsamında Sibirya'daki tarla sincaplarını incelemişler.
Golden, "Bu hayvanlar toprak mühendisi. Yuvalarını kazarken, toprağı havalandırıyorlar. Alttaki toprak üste çıkıyor. Toprağı idrar ve dışkılarıyla gübreliyorlar" diyor.
Araştırma ekibi, bunun sonucu olarak yuvadaki toprağın, çevredeki topraktan daha sıcak olduğunu belirledi.
Golden, "Donmuş toprak tabakası ısınmaya başlayınca, mikroplar, toprakta donmuş olarak bulunan karbonlara ulaşabilir. Sincaplar karıştırdıkça, toprak daha fazla sıcağa maruz kalıyor" diyor.
Bunun sonucunda da mikropların etkisiyle toprakta, karbondioksit ve metan (ikisi de sera gazı) miktarının artışının hızlandığı belirtiliyor.