Sıcaklarla birlikte besinlerin bozulma risklerinin artması sindirim rahatsızlıkları ve zehirlenmelere yol açabileceği için dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin tüketilmemesine özen gösterilmelidir. Bu nedenle özellikle tatil döneminde beslenme alışkanlıklarına dikkat edilmeli, tatilde zehirlenmelere yol açacak besin tüketiminden uzak durmalıdır. Memorial Ataşehir Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü'nden Uz. Dyt. Şefika Aydın Selçuk, tatil döneminde sağlıklı beslenme önerilerinde bulundu.
Yaz aylarında bu besinleri tüketirken 2 kere düşünün
Kırık çatlak kirli yumurta, çiğ et, tavuk, dondurulmuş besinler, kapakları şişkin, kutusu hasarlı konserve besinler, pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri, barbunya, mercimek, tarhana gibi kuru baklagiller, mayonez, iyi yıkanmamış sebze meyveler ( hazır salatalar )kremalı pasta gibi kremalı, soslu tatlı ve yemekler yaz aylarında besin zehirlenmelerine neden olabilir.
Açık büfede iyi pişmiş et, haşlanmış makarna ve ayran iyi bir seçenek!
Tatilde açık büfe alanlarda ve otellerde besin zehirlenmelerinden korunmak için neler yapılmalı?
• Özellikle mayonez ile soslanmış yemekler ve mezeler tercih edilmemelidir.
• Çiğ et ile hazırlanan tütsülenmiş, şarküteri besinler bakterilerin çabuk üreyebildiği besinlerdir. Bunların özellikle yaz aylarında tüketilmesi sakıncalıdır.
• Soğuk zincire dikkat edilmeden bozulabilen donduruluş besinler, riskli gruptur. Hazır köfte kullanan bir restorandan yemek, gıda zehirlenmesine sebep olabilir.
• İyi pişmemiş tavuk veya içi kırmızı köfteyi kesinlikle tüketmemek gerekir.
• Tercihen kremasız çorba ve yemekler alınmalıdır.
• İyi pişmiş ızgara et ve yanında haşlanmış makarna pilav ile içecek olarak son kullanma zamanı geçmemiş ayran iyi bir alternatif olabilir.
• Tatlı olarak ise meyveli tatlılar, dondurma veya sütlü tatlılar alınabilir.
Beslenme açısından tatil seçeneklerinden hangisi daha uygundur?
Tatilini yazlığında geçiren ya da otelde tam pansiyonu tercih edenlerin yaptığı en sık hata, kahvaltıyı oldukça geç saatte ve aşırı miktarlarda yapıp, öğle öğününü atlamaktır. Oysa ki, öğün atlamak metabolizmayı yavaşlatır, akşam hızlı tüketilen fazla yemek de kısa sürede harcanamayacağı için depolanır. Bu nedenle tatilde sağlıklı beslenmenin ilk adımı, ana öğünlerin atlanmamasıdır. Öğle yemeğindeki en iyi alternatifler; tost ayran, bir tabak sebze yemeği ve cacık, karışık bir salata ve limonatadır. Tam pansiyon ve her şey dahil seçenekleri ise 24 saat yiyecek ve içeceğin bulunabileceği, bilinçli düşünüldüğünde daha sağlıklıdır. Burada öğünlerde; biri salata tabağı diğeri de her kişide farklı porsiyonların düşünüldüğünde genel olarak; 3-4 köfte, 2şer kaşık sebze veya mezenin ya da yine 2'şer kaşık makarna veya tahıllı besinlerin bulunduğu zengin ikinci tabak, göz doldurucu ve sağlıklıdır. Bu tip yerlerin de tek dezavantajı, yemeğin hemen ardından yenilen üçüncü dolu olarak alınan tatlı tabağıdır.
Tatlı tüketiminiz de ölçülü olmalı
Tatlı, yemeğin üzerine değil öğleden sonra ya da akşam yemekten 2 saat sonra tüketilmelidir. Sütlü meyveli tatlılar, dondurma gibi yaz tatlıları seçilmelidir. Ayrıca açık büfe dışında gün boyu ulaşılabilir olan gözleme, lahmacun, pizza ve pide gibi hamur işi besinler bir ana öğün kalorisindedir. Bu besinleri yemek aralarında değil örneğin bir öğle yemeği yerine tüketmek gerekir.
Tatilde enerji depolamak ve işe dinç dönebilmek için...
İlk şart: iyi uyku ve iyi bir dinlenmedir. İkinci şart: kilo almadan dönmektir. Kilo almak hem fizyolojik ( bedensel yorgunluk ), hem psikolojik ( ruhsal isteksizlik ) hem de hastalılara yakalanma riski açısından zararlıdır. Diğer şart ise; sağlıklı beslenme modeline uymaktır. Bol bol taze meyve ve sebze, az yağlı yemekler tüketmek, bol su içmek tatlıları ve tuzluları tadında tüketmek, sindirimi güçleştirmez, bedeni yormaz. Metabolizmayı hızlandırıcı etki yapar.