Uçakta kulaklarda oluşan basınç hissi ve ağrı genellikle önemsenmez ama bu durum, kulak zarı delinmesine kadar varan sorunlara ve tatilin başlamadan bitmesine yol açabilir.
Uçağın yükselip alçalması sırasında, dış ortam basınç değişikliklerine bağlı olarak orta kulak ve sinüsler barotravmaya yani basınç travmasına maruz kalabiliyor.
Kulaklarda oluşan basınç hissi ve ağrıdan kurtulup daha konforlu bir yolculuk yapmak için uzmanların önerilerine kulak vermekte fayda var. KBB Uzmanı Op. Dr. Murat Enöz, uçak yolculuğu sırasında yaşanan kulak ağrısı ile basınç hissinin nedenleri ve alınması gereken önlemler hakkında şu bilgileri veriyor:
**UÇAĞIN İNİŞİ SIRASINDA DÜZENLİ OLARAK YUTKUNUN**
Özellikle uçağın inişi esnasında hızla artan dış basınca karşılık orta kulaktaki basınç eşitlemesi olmazsa, kulak zarı giderek içeriye doğru esnemekte ve bazen delinebilmektedir. Yine sinüslerde de dış basınç artığında (uçak alçalırken) basınç travması olabilmektedir. Uçağın kalkışı esnasında dış basınç azalırken kapalı boşluklar olan sinüs ve orta kulaktan pasif olarak hava dışarıya çıkabilirken, tam tersi durum olan alçalma esnasında orta kulağa aktif hava pompalanması gerekmektedir. Yutkunma esnasında açılan östaki tüpü, uçağın inişi esnasında çok önemli bir role sahiptir. Özellikle iniş sırasında düzenli yutkunmak, su içmek ve sakız çiğnemek faydalı olmaktadır.
**ÜST SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONU OLANLAR DİKKAT**
Üst solunum yolu enfeksiyonu esnasında burun akıntısı ya da burun tıkanıklığına neden olan polip, alerji gibi durumlarda uçak yolculuğu yapmak sakıncalı olabilmektedir. Üst solunum yolu enfeksiyonu esnasında uçak yolculuğu yapılacaksa; grip ilaçları almak, uçuş öncesi burun içi sprey ve deniz suyu uygulaması yapmak faydalı olmaktadır.
**BİLİNÇSİZ KULAK MANEVRASI ZARARLI OLABİLİR**
Uçağın alçalması esnasında “valsalva manevrası” denilen, burun deliklerinin kapatılarak derin nefes alınıp, buruna hava göndermeye çalışılması ve böylece kulaklara basınç uygulanmasını sağlama işlemi aralıklı olarak yapılsa bile dikkatli olmak gerekmektedir. Aynı anda fazla miktarda hava kulaklara pompalanmakta olup, hızlı ve zorlu bir manevra ile kulak zarları zedelenebilmektedir.
**BURUN TIKALIYKEN UÇAK YOLCULUĞU YAPILMAMALI**
Basınç travmasının belirtileri, kulak zarı ve orta kulakta ortaya çıkan değişikliklerin miktarına göre değişmektedir. Normal kulak muayenesi, kulak zarında ufak kanamalı alanların olması ya da geniş bir kulak zarı yırtığı görülmesine kadar farklı bulgular saptanabilmektedir. Burun tıkalıyken uçak yolculuğu yapmaktan kaçınmak basınç travması için alınması gereken ilk önlemdir. Uçuş yolculuğundan sonra ilaç kullanılabilir ancak bir kulak burun boğaz uzmana başvurulması gerekmektedir. Kulak zarının yırtılması durumunda, orta kulağa su temasının önlenmesi sağlandığında çoğunlukla kulak zarı sorunsuz olarak iyileşmektedir.