İstanbul, 9 Eylül (DHA) - Tüketici Başvuru Merkezi (TBM) Hukuk Komisyonu Başkanı Av. İzzet Doğan, İstanbul ve Kocaeli illerinde köyden mahalleye dönüşen yerler için emlak vergisi muafiyetinin kaldırıldığına işaret ederek, “Ödenecek emlak vergisi açısından vatandaşlar ile belediyeler arasında çıkabilecek çekişmeyi, yargıya taşımadan ve yargılama ekonomisi bakımından tarafları masrafa sokmadan bir an önce gidermek gerekir. Bu bakımdan Gelir İdaresi Başkanlığını gereken adımları atmaya davet ediyoruz” diye uyardı.
Büyükşehir sayısının artırıldığı ve büyükşehirlerin alanlarının, 2012 yılında yayınlanan 6360 sayılı “On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile il mülki sınırlarına kadar genişletildiğini belirten Doğan, “Bu genişletme sonucunda büyükşehir sınırları içerisinde yer alan köylerin tüzel kişilikleri kaldırılarak mahalleye dönüştürülmüştür" dedi ve ekledi:
"6360 sayılı Yasa ile köylerin mahalleye dönüştürülmesiyle birlikte, köy iken büyükşehir mahallesine dönüşen yerlerde yaşayan vatandaşlar için daha önce muafken emlak vergisi ve 2464 sayılı Kanunda yer alan diğer vergileri ödeme yükümlülüğü doğmuş, ancak aynı Kanuna eklenen Geçici 1’inci maddenin 15’inci fıkrası ile bu yükümlülük 5 yıl süreyle (2013-2017 yılları arasında) ertelenmişti."
Bilahare çıkarılan 7061 sayılı Kanunun 105’inci maddesiyle bu süre önce altı yıla yani 2018 yılı sonuna, daha sonra 7159 sayılı Kanunun 6’ncı maddesiyle yapılan değişiklikle de 2022 yılı sonuna kadar uzatılmıştı” dedi.
İstanbul ve Kocaeli için farklı düzenleme yapıldığına işaret eden Doğan, "Diğerlerinden farklı olarak İstanbul ve Kocaeli büyükşehir sınırları ise 2012 yılından daha önce, 2004 yılında 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun Geçici 2’inci maddesiyle genişletilmiş olduğundan eskiden beri bu 2 ildeki tüm köylerde ve mahallelerde emlak vergisi ve diğer belediye vergileri alınıyordu" dedi ve ekledi:
"Yani, 6360 sayılı Kanundaki gibi bir istisna o tarihte bu iki büyükşehir için öngörülmemişti. 6360 sayılı Kanun, köy muafiyeti olmayan İstanbul ve Kocaeli’ndeki köy ve mahalleleri de erteleme kapsamına katmıştı. Bu düzenleme ile Kocaeli’nde ve İstanbul’da Sarıyer, Beykoz, Arnavutköy, Şile gibi yerlerde daha önce emlak vergisi ödeyen vatandaşlar, önce 2017, sonra 2018, daha sonra da 2022 yılı sonuna kadar vergi ödemeyecek hale geldiler. Üzerinde çok pahalı konutlar, villalar ve malikaneler bulunan bu yerlerden alınan vergilerin ertelenmesi belediyeler için büyük maddi kayıp oluşturmuştu."
Muafiyetin sonlanmasıyla, mükellefiyetin başlangıç tarihleriyle ilgili çelişkiler olduğuna işaret eden Doğan, uyarılarını şöyle sürdürdü:
"Son düzenleme ile İstanbul ve Kocaeli’nde erteleme kaldırıldığından buralarda gayrimenkulü olanlar mükellefiyet altına girdiler. Şimdi 7186 sayılı Yasanın 33’üncü maddesinin ilk fıkrası ile 6360 sayılı Yasanın, Geçici 1’inci maddesinin on beşinci fıkrasının son cümlesi yürürlükten kaldırıldı.
"Yani İstanbul ve Kocaeli illerinde köyden mahalleye dönüşen yerler için emlak vergisi ve diğer belediye vergisi ertelemesi kaldırılmış oldu. 7186 sayılı Yasanın, ertelemeyi kaldıran 33’üncü maddesinin yürürlük tarihi; kanunun yayımı tarihi olup, 19 Temmuz 2019 tarihidir.
"Buna göre 19 Temmuz 2019 tarihinden sonra İstanbul ve Kocaeli illerinde emlak vergisi ve diğer belediye vergileri ödenecek gibi görünüyor. Ne var ki, vergi 1319 Sayılı Emlak Vergisi Kanun’un 11 ve 21’inci maddeleri gereği genel olarak Ocak ve şubat aylarında tahakkuk ediyor.
"Bu vergilerin ödemeleri ise yasaya göre birinci taksiti mayıs ayı, ikinci taksiti ise Kasım ayı içinde olmak üzere iki eşit taksitte yapılıyor.
"Ayrıca emlak vergisi kanunu uygulamalarına göre vergi muafiyetleri vergi yılını izleyen bütçe yılından itibaren başlar. İşte bu iki neden ve gerekçeye göre İstanbul ve Kocaeli’nde emlak vergisi ödemeleri 2020 yılı itibarı ile başlamalıdır denilebilir.
"Tartışma konusu düzenleme ile büyük gelir kaybına uğrayan belediyeler ise 2019 yılı kasım-aralık ayı itibariyle emlak vergisini tahakkuk ve tahsil etmeyi düşünmektedir.
"Bu nedenle İstanbul ve Kocaeli illerinde köyden mahalleye dönüşen yerler için ödenecek emlak vergisi için vatandaşlar ile belediyeler arasında çıkabilecek çekişmeyi yüzlerce davayı yargıya taşımadan ve yargılama ekonomisi bakımından tarafları masrafa sokmadan bir an önce gidermek gerekir.
"Bu bakımdan Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının gereken adımları atması ve çözüm formülü geliştirmeye davet ediyoruz."