Tbmm Adalet Komisyonu Üyesi Ali İhsan Yavuz:

TBMM Adalet Komisyonu Üyesi AK Parti Sakarya Milletvekili Ali İhsan Yavuz, AK Parti hükümetinin kurulduğu günden bu yana daha demokratik bir Türkiye için iradesini her an güçlü bir şekilde ortaya koyduğunu ve bugüne kadar yargı reformlarıyla insan hakları konusunda sürekli olarak iyileştirmeler yaptığını söyledi.

TBMM Adalet Komisyonu Üyesi Yavuz, kamuoyunda ‘4.Yargı Paketi’ olarak bilinen ve TBMM’de yasalaşan ‘İnsan Hakları ve İfade Özgürlüğü Bağlamında Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nı değerlendirdi. Yavuz, gerek ceza hukuku, gerek özel hukuk gerekse idare hukukuna ilişkin bazı kanunların adli veya idari yargı mercilerince uygulanılması suretiyle verilen kararlardan dolayı, ilgili kişilerin zaman zaman Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine (AİHM) başvurarak, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) ile koruma altına alınan haklarının ihlal edildiğini ileri sürdüklerini hatırlattı. Yavuz,

“Bu başvurulardan dolayı AİHM tarafından ülkemiz aleyhine verilmiş bulunan çok sayıda ihlal kararı bulunmaktadır. İhlal kararları ile birlikte maalesef uluslararası alanda ülkemiz açısından negatif görünüm oluşmaktadır. Kanun ile insan haklarına saygı ve bu konuda ortaya çıkan aksaklıkları iç hukukumuzda çözüme bağlama ilkelerinin gereğinin yerine getirilebilmesi ve ülkemizin AİHM önündeki davalar açısından görünümünün daha iyi bir noktaya taşınabilmesi amacıyla, AİHS tarafından koruma altına alınan hakların ihlaline sebebiyet verebilen çeşitli kanunlardaki ilgili hükümlerde değişiklik yapılması ve söz konusu olabilecek ihlal durumlarının ortadan kaldırılması hedeflenmektedir. AK Parti hükümeti kurulduğu günden bu yana daha demokratik bir Türkiye için iradesini her an güçlü bir şekilde ortaya koymuş, bugüne kadar yargı reformlarıyla insan hakları konusunda sürekli olarak iyileştirmeler yapmıştır. Yargının daha etkin işlemesi için, geçmişten gelen aksaklıkları gidermeye yönelik çalışmalar ise devam edecektir” dedi.

4. Yargı Paketi’nin beraberinde bazı yenilikler getirdiğini anlatan Yavuz, şunları kaydetti:

“Askeri Yüksek İdare Mahkemesi nezdindeki davalarda davacı, talep ettiği miktarı bir defaya mahsus artırabilecek. Yani artık harç yatırılmak suretiyle ıslah imkanı getirildi. AHİM Kararları, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi nezdindeki davalarda da artık yargılamanın iadesi nedeni kabul edilecek. İdare Mahkemesi nezdindeki davalarda davacı, talep ettiği miktarı bir defaya mahsus artırabilecek. Yani artık harç yatırılmak suretiyle ıslah imkanı getirildi. Kamulaştırma davaları 4 ay içinde bitmediği taktirde tespit edilen bedele 4.aydan itibaren kanuni faiz işletilebilecek. Terör örgütlerinin; şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösteren veya öven yada bu yöntemlere başvurmayı teşvik eden bildiri veya açıklamalarını basanlara veya yayınlayanlara bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilecek. İçeriği şiddet unsuru içermeyen bildirilerini yayınlayanlar salt bunun için cezalandırılmayacaktır. Şiddete başvurmayı cesaretlendirici ifadeler yer almayan ya da kişileri silahlı isyana teşvik edici nitelikte olmayan açıklamalar nedeniyle bireyler cezalandırılmayacak. İşkence suçlarında zaman aşımı işlemeyecek. Suçu ve suçluyu övme suçunun oluşabilmesi için açık ve yakın bir tehlikenin ortaya çıkması gerekecek. Örgütün, cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek yada bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propaganda yapan kişiye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilecek. Askerlikten soğutma, suç olmaktan çıkartıldı. Bunun yerine askerlik hizmetini yapanları firara sevk edecek veya askerlik hizmetine katılacak olanları bu hizmeti yapmaktan vazgeçirecek şekilde teşvik ve telkinde bulunanlara 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilecek. Önceki uygulamaya göre soruşturma ve kovuşturma aşamasında yapılan tahliye taleplerinde savcıdan mütalaa alınıyor fakat bu mütalaa sanık, şüpheli veya müdafiiye tebliğ edilmiyordu. Yapılan değişiklikle 'silahların eşitliği ilkesi' gereği soruşturma ve kovuşturma aşamasında yapılan tahliye talepleri duruşma dışında değerlendirilecekse savcı, şüpheli veya müdafiinin görüşü alınmadan yapılacak. Artık soruşturma evresinde şüphelinin tutukluluk halinin devam edip etmeyeceğine dosya üzerinden incelenerek karar verilemeyecek olup bizzat şüpheli veya müdafii dinlenmek suretiyle karar verilecek. Yakalama veya tutuklama işlemine karşı 'Kanunda öngörülen başvuru imkanlarından yararlandırılmayanların' da artık devletten tazminat isteme hakkı olacak. Kovuşturmaya yer olmadığına dair verilen kararların etkin soruşturma yapılmadan verildiğinin AİHM'in kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması durumunda, üç ay içinde talep edilmesi halinde yeniden soruşturma açılacaktır. Silahların eşitliği ilkesi gereği tutukluluğa yapılan itirazlarda, Cumhuriyet savcısının görüşünün alınması durumunda, alınan bu görüşün şüpheli, sanık veya müdafiine bildirilip görüşleri alındıktan sonra itiraz hakkında karar verilecektir. Ceza yargılamasında da, AİHM kararları yargılamanın yenilenmesi nedeni sayılacak olup ilgililer kanunun yürürlüğe girdiği itibaren 3 ay içinde yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunabilecekler. (Geçici Madde:2) adli yardımın sınırları genişletildi. Talepte bulunanların, taleplerinin açıkça dayanaktan yoksun olmaması durumunda adli yardımdan yararlanacaklar. Adli yardım talebi, talep halinde duruşmalı yapılacak, talep reddedilirse ret gerekçesi açıkça belirtilecek, ret kararlarına karşı itiraz edilebilecek ve talebin reddedilmesi halinde ödeme gücünde sonradan ciddi bir azalma olursa tekrar talepte bulunulabilecek.”