Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) 27. Dönem 5. yasama yılına 1 Ekim'de başlıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın konuşması ile yasama yılına başlayacak olan Meclis'in yenilenen Genel Kurul salonu da ilk kez kullanılacak. 2023 seçimlerine yönelik düzenlemelerin de yasalaştırılması planlanan yasama yılında, Seçim ve Siyasi Partiler Yasası'nda değişiklik ve AKP ile MHP'nin Meclis gündemine getirmeyi planladığı "yeni anayasa" tartışmalarının önemli gündem başlıkları olması bekleniyor.
TBMM Genel Kurulu, 1 Ekim Cuma günü Başkan Mustafa Şentop'un başkanlığında toplanacak. Şentop'un açış konuşmasının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan yeni yasama yılının başlaması nedeniyle Genel Kurul'a hitap edecek. Erdoğan'ın yeni anayasa, ekonomi, göç, pandemi ile mücadele olmak üzere iç ve dış gelişmelerle ilgili mesajlar vermesi bekleniyor.
Ziya Selçuk'un istifasının ardından Milli Eğitim Bakanlığı görevini üstlenen Mahmut Özer de ilk kez Meclis'e gelerek yemin edecek. Anayasa gereği, bakanların da milletvekilleri gibi Meclis'in ilk birleşiminde yemin etmesi gerekiyor.
Yeni yasama yılının başlaması nedeniyle TBMM Başkanı'nın ev sahipliğinde geleneksel olarak gerçekleştirilen resepsiyon ise pandemi nedeniyle bu yıl da yapılamayacak. Açılış töreninin ardından Genel Kurul çalışmalarına ara verecek ve 5 Ekim Salı gününden itibaren çalışmaya devam edecek.
Yeni yasama yılında da TBMM'yi yoğun bir gündem bekliyor. Normalde Haziran 2023'te yapılacak olan parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimine yaklaşık 1,5 yıldan fazla süre olmasına rağmen erken seçim tartışmaları gündemden düşmüyor.
Seçimlere yönelik en önemli düzenleme ise AKP ve MHP'nin üzerinde çalıştığı ve tamamlanma aşamasına geldiği belirtilen Seçim ve Siyasi Partiler Yasası değişikliği olacak. İki partinin yüzde 7 seçim barajı üzerinde uzlaştığı seçim yasası paketinin Meclis'e gelmesi için ise aceleci olmayacağı konuşuluyor.
AKP'nin Ekim ayı gündeminde seçim yasası değişikliği bulunmuyor. Kulislere yansıyan bilgiye göre 15-20 maddeden oluşması beklenen seçim yasası paketi, erken seçim tartışmalarının da önünü kesmek için bütçe görüşmeleri sonrasına kalabilir.
TBMM Genel Kurulu'nda bütçe görüşme takviminin tamamlanması Aralık ayı sonunu buluyor. Bu durumda da seçim paketinin Meclis'e gelmesinin 2022 başını bulabileceği ifade ediliyor. Ancak kesin görüşme takviminin Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ittifak ortağı MHP lideri Devlet Bahçeli ile yapacağı görüşmeye göre şekilleneceği ifade ediliyor.
Yeni yasama yılının diğer önemli düzenlemelerini ise vergi, spor, sosyal medya, diyanet akademisi kuruluşunu da etkileyecek olan yasal düzenlemeler oluşturacak.
Bu kapsamda ilk olarak küçük esnafa gelir vergisi muafiyeti getiren düzenlemenin de içinde yer alacağı vergi yasası değişikliği gündeme alınacak.
AKP'nin hazırladığı 55 maddelik yasa teklifinde berber, terzi, ayakkabı tamircisi gibi basit usulde defter tutan küçük esnaftan, yıllık cirosu 240 bin liranın altında olanların gelir vergisinden muaf olması öngörülüyor. Ayrıca, ara eleman gereksinimini karşılamak için meslek liselerini özendirecek düzenleme de paketin içinde yer alacak. Bu çerçevede, meslek lisesi öğrencilerini ara eleman olarak istihdam eden işvereni teşvik için öğrenci başına 760 liralık desteğin tamamı devlet tarafından karşılanacak.
Kalfalık yapan lise öğrencilerinin ücreti bin 200 liraya yükseltilecek, bu ücretin tamamı da devlet tarafından ödenecek. Bu teşvikle iş garantili öğrenci sayısının 160 bin de 500 bine çıkarılması hedefleniyor.
Youtuber olarak adlandırılan sosyal medya kullanıcılarının reklamlardan elde ettikleri vergiler doğrudan kaynağından kesilecek. Bunun için youtuber olarak faliyet gösterenler bankalarda hesap açacak ve reklam gelirlerinden doğrudan banka hesabından kesinti yapılacak.
Meclis gündemine getirilmesi düşünülen bir başka düzenleme ise Spor Yasası. Spor kulüplerine borçlanmada sınırlama, denk bütçe zorunluluğu getirilmesi planlanan yasa teklifinin de tamamlanma aşamasında olduğu belirtiliyor.
AKP'nin gündeminde ayrıca, "yalan haber ve dezenformasyonla mücadele" gerekçesiyle, hem sosyal medya kuruluşları hem de kullanıcılara yönelik yaptırımlar içeren yasa teklifi bulunuyor.
AKP'nin çalışmasında, "organize, örgütlü, belli bir amaca yönelik" olduğu belirlenen sosyal medya paylaşımları konusunda hem kullanıcıya hem de sosyal medya kuruluşlarına yaptırım uygulanması planlanıyor. Bu tarz paylaşımların denetimi için de Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu bünyesinde bir birim oluşturulması düşünülüyor.
Dezenformasyon nitelikli paylaşımda bulunan sosyal medya kullanıcılara hapis cezası; sosyal medya kuruluşlarına ise söz konusu içeriği 24 saat içinde kaldırmaları, kaldırmamaları halinde ise ağır para cezaları öngörülüyor.
AKP'nin gündeminde bulunan bir başka düzenleme ise imam, vaiz, Kuran Kursu öğreticilerine "hizmet içi yüksek eğitim" vermesi amacıyla Diyanet Akademisi'nin kurulması. Düzenleme yasalaşırsa Diyanet işleri başkanlığı din görevlilerini akademi mezunları arasından atayacak.
MHP Lideri Devlet Bahçeli, geçen Mayıs ayında "yeni anayasa" teklifini tamamlayıp Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a ilettiğini açıklamıştı. Arkasından da Erdoğan, Prof. Dr. Yavuz Atar başkanlığında bir heyeti yeni anayasa çalışmaları için görevlendirmişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, yeni anayasa önerilerini gelecek yılın ilk aylarında "milletin takdirine sunmakta kararlı olduklarını" açıklamıştı. AKP ve MHP'nin seçimler öncesinde Meclis'e sunmayı hedeflediği yeni anayasa önerisinin de siyasi gündemin tartışmalı konularından olması bekleniyor.
AKP ve MHP'nin parlamentoda anayasayı geçirecek çoğunluğu bulunmuyor ve referanduma sunmak için de en az 23 milletvekiline gereksinimi var. Cumhur İttifakı ortakları, Meclis'ten geçirme gücü olmasa da seçim yatırımı olarak, anayasa değişikliği teklifini Meclis Başkanlığı'na sunmayı hedefliyor.
Yeni yasama yılında, yaz aylarında kapsamlı bir tadilattan geçen TBMM Genel Kurulu da yenilenmiş haliyle hizmete girecek.
Tadilat kapsamında milletvekili sıraları tamir edilirken zemine elektronik sistem alt yapısı döşendi.
Tartışmalı oturumlarda milletvekillerinin sıra kapaklarına vurmaları ve ses çıkarmak için sert biçimde açıp kapadıkları için bozulan elektronik oylama ve ses sistemi de yenilendi.
Yeni sistem, milletvekillerinin oylama ve yoklama panelini, tüm bilgilerinin İngilizce ve Türkçe olarak yer aldığı, parmak izlerinin de yüklendiği özel çipli kimlik kartlarıyla açabilecek. Yeni sistemle, sık sık tartışma konusu olan "mükerrer oy" kullanımının önüne geçilebilecek ve sisteme giremeyen milletvekillerinin "pusula ile oy kullanmalarına" da gerek kalmayacak. Ayrıca her türlü kağıt kullanımı kaldırılacak ve milletvekillerin bu belgelere sıralarında yer alan dijital sistemden ulaşmaları mümkün olacak.