Meme kanseri diğer kanser türleri gibi o dokuda bulunan hücrelerin anormal biçimde çoğalmaları yoluyla vücudun savunma mekanizmasını etkisizleştirmesi halinden ötürü oluşur. Hiçbir kanser türü gibi meme kanseri de ‘normal’ bir hastalık değildir. Günümüzde meme ve diğer kanser türlerinin artışının çevre kirliliği, kimi ilaç ve kimyasal atıkların hormonlar üzerindeki tahmin edilemez etkileri, stres ve depresyon gibi psikolojik faktörlerden ileri geldiği düşünülmektedir.
Kanser tedavilerinde vücudun kemoterapi ve radyoterapi tedavilerinden güçsüz düşmesi ve bağışıklığının zayıflamasının yanı sıra özellikle meme kanseri tedavisi gören kadınları psikolojik olarak da etkileyen nokta kadın cinselliğiyle özdeşleşmiş olan memenin kaybıdır.
Meme dokusunun ikisinin birden ya da tekinin alındığı durumlarda kadının vücut bütünlüğü ve cinsiyet algısı zarar görmektedir. Her ne kadar özel sutyenlerle de memenin yokluğu kamufle edilse de bu dişilik sembollerinin yokluğu hastada moral bozukluğu hatta depresyona neden olabilir.
Kozmetik tıbbın ve estetik cerrahi’nin bu konudaki çözümlerini lüks değil bir nevi ihtiyaç olarak gördüğünü ifade eden Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Orhan Murat Özdemir; ‘Kanser evresi ve diğer bulguları incelenerek uygun olan hastalara kendi dokularından da silikon jel protez kullanılarak tekrar göğüs yapılması mümkündür. Cinselliğinin ve kadınlığının önemli bir parçası olan göğüs yapısının hastaya geri kazandırılması hayat kalitesini, moral durumunu yükseltecektir. Uygun endikasyon konulan hastalarda meme onarımı hastanın hayat kalitesini artırır, ayrıca kanser nüksü yönünden yapılacak takipleri de engellemez’ bilgisini verdi.
Konuyla ilgili soruları cevaplayan Op. Dr. Orhan Murat Özdemir; Kanser tedavisi sürecinde alınan meme dokusunun benzerinin hastaya kazandırılması branşımızın daha az göz önünde olan ‘Rekonstrüktif Cerrahi’ alanına girer ve Plastik Cerrahi ile Rekonstrüktif Cerrahi’nin buluştuğu alanlardan biridir. Burada meme dokusunun alınma biçimi ve tedavinin seyri bizim hangi alana eğileceğimizi gösterir. Günümüzde meme kanseri ameliyatları meme derisini büyük ölçüde korumaya yönelik yapılmaktadır. Bu da yapılabilecek onarımların kalitesini artırıyor’ dedi.
Meme kanseri ertesi estetik ameliyatla yeni meme oluşturmak tedavinin hangi evresinde mümkündür?
-Bu tamamen hastalığın evresine, tipine, tedavinin planına bağlı. Hastanın kanserli dokusu tamamen temizlenmişse ve doktoru radyoterapi planlamıyorsa dokuların temizlenmesini takiben yani aynı esnada meme protezi de konabilir. Tabii burada temizlenen kısmın sadece meme dokusu olması lazım. Eğer memenin cildinin de hastalık dolayısıyla alınması söz konusuysa meme dokusu aynı anda ve bu şekilde protez konularak yapılamaz. Meme cildinin de alındı durumlarda aynı anda değil daha sonra ve karından alınan bir flep taşınarak ve protez değil yağ dokusu eklenerek meme oluşturulabilir.
Meme kanseri ertesi yapılan estetikle memesini küçük bulduğu için büyütmek isteyenlerin estetik operasyonları birbirinden farklı mıdır?
Faklıdır. Kanserli dokunun temizlenmesini takiben yapılan operasyonlarda alınan memenin mevcut memeye benzetilmesi için de meme cildi alındıysa oluşturulan dokunun memeye benzetilmesi için de daha komplike ve birden fazla operasyon gerekir.
Oluşturulan meme dokusunun ya da bu operasyonun hastalığın yayılmasına yol açma riski var mıdır?
Yoktur. Eğer dokuların içinde kanserli hücrelere çoğalmaya devam ederlerse tekrarlanma ya da yayılma riski vardır. Meme kaybını karşılamak için konan protez ya da yağ dokusu bu süreci etkilemez.
Yeni meme dokusu yaptırmak rutin kontroller ve tedavinin devamında bir risk oluşturur mu? Kanserli yeni bir doku varsa örneğin bunun fark edilmesini engelleyebilir mi?
Oluşturulan yeni meme dokusu ister protez, ister yağ dokusu olsun hiçbir kontrolü ya da sonucun net okunmasını engellemez.
Memesini küçük bulduğu için protez taktıran bir hasta ile alınan memesinin yerine meme oluşturulan hastanın tedavisi aynı mıdır, değilse hangi bakımlardan ayrılır?
Alınan meme yerine meme dokusu oluşturma operasyonu daha pahalıdır, çünkü bir değil birkaç operasyon gerektirir. Takipleri uzun solukludur. Tam donanımlı bir hastane ortamında ve meme cerrahı ve plastik cerrahın birlikte bulunması gereken bir ameliyattır.
Alınan meme dokusu yerine oluşturulan yeni memede belirgin izler var mıdır?
Özellikle meme cildinin de alındığı durumlarda izler elbette sağlıklı bir kişinin meme büyütme operasyonundakinden belirgin izler olacaktır. Meme dokusunun alınmadığı durumlarda ancak göğüsün bazı kısımların ince izler bulunacaktır. Altı ay ile bir yıl arasında izler daha belirsiz hale gelecektir.
Meme dokusu oluşturulmasını bu hastalar için sizce önemi nedir?
Memeler kadının dişilik sembolü. Bunun fiziksel kaybı ciddi psikolojik rahatsızlıklara yol açabilmektedir. Üstelik kanser gibi moralin önemli olduğu bir hastalıkta tıbbi bir risk yoksa ben alınan meme dokusunun karşılanmasının hastalar üzerinde fevkalade olumlu etkiler yaptığını düşünüyorum.