Tek tırnak işareti, Türkçe dilbilgisi ve yazım kuralları içerisinde en çok kullanılan noktalama işaretlerinden biri olarak öne çıkar. Ancak tek tırnak işareti, tırnak işareti ile sık sık karıştırılır. Bu nedenle tek tırnak işareti anlamı ve kullanım alanları hakkında kapsamlı bilgi sahibi olunması gerekir.
Tek Tırnak İşareti Nedir?
Türkçede sıkça karşımıza çıkan tek tırnak işareti; tırnak içerisinde yazılmış fakat yeniden tırnak içerisinde belirtilmesi gereken kelime öbeklerinin başında ve sonunda kullanılan bir işarettir.
Tek tırnak işareti ve tırnak işaretinin kullanımı genellikle birbiri ile karıştırılır. Buna ek olarak tek tırnak işareti, Türkçe yazı dilinde pek çok farklı kullanım alanına sahip noktalama işaretlerinden bir tanesidir.
Tek tırnak işaretinin kullanımını örneklerle açıklamak, konuyu daha anlaşılır kılacaktır.
Tek Tırnak İşareti Kullanımı Nasıldır?
Türkçe yazı dilinde metinlerin daha anlaşılır olmasını sağlayan noktalama işaretlerinden biri de tek tırnak işaretidir. Kullanım şekli genellikle çift tırnak işareti ile karıştırılır. Tek tırnak işaretinin kullanımı aslında çift tırnak işaretinden daha farklıdır. Tek tırnak işaretinin kullanımı nasıldır?
Tek tırnak işareti, kendisinden önce ve sonra gelen kelimeye bitişik olarak kullanılmalıdır. Buna ek olarak tırnak işareti kapatıldıktan sonra kendisinden sonra gelen kelime arasında bir harf boşluğu bırakılmalıdır. Tek tırnak işareti bu şekilde kullanıldığında imla hataları ortadan kaldırılmıştır olur.
Tek Tırnak İşareti Nerelerde Kullanılır?
Tek tırnak işareti, pek çok farklı kullanım şekline sahiptir. Tek tırnak işaretinin kullanım alanlarını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- Eğer bir cümlenin başında ve sonunda çift tırnak işareti kullanıldı ise aynı cümle içerisinde özellikle belirtilmesi gereken sözcüklerin veya ifadelerin başında ve sonunda tek tırnak işareti kullanılır. Bu sayede cümlenin daha anlaşılır olması sağlanır.
- Cümle içerisinde yazının akışını bozmayacak biçimde bir kelime ya da kelime öbeğinin anlamı da verilmek isteniyorsa bu noktada tek tırnak işaretinden yararlanılabilir.
- Eğer çift tırnak işareti ile alıntılanmış bir cümlenin içerisinde başka bir cümlenin daha alıntısına yer verilmek isteniyorsa bu durumda tek tırnak işaretinden faydalanılır. Bu sayede cümle daha anlaşılır bir biçimde ifade edilmiş olur.
- Tek tırnak işareti yalnızca cümle içerisinde kullanılmaz. Tek tırnak işareti buna ek olarak rakamların sonunda da kullanılabilmektedir. Bu şekilde kullanıldığında okuyuculara zaman veya süre belirtir.
Tek Tırnak İşareti ile İlgili Cümleler
Aşağıda verdiğimiz tek tırnak işareti ile ilgili cümle örnekleri konunun pekişmesine yardımcı olacaktır:
- Emel: “Bugün öğretmen seni sordu, ‘Ayşe neden derse gelmedi?’ dedi.”
- Bugün okulda edebiyat dersinde şiirlerden ve şairlerden söz ederken öğretmenimiz “En sevdiğiniz şair kim? Benimki İkinci Yeni’nin en tanınmış isimlerinden biri olan Cemal Süreya… En sevdiğim şiiri ise ‘Biliyorum Sana Giden Yollar Kapalı’ adlı şiir. Hangi cümleler imkansız aşkı daha iyi tanımlayabilir ki?” diyerek en ön sırada oturan arkadaşımızdan Cemal Süreya’nın biyografisini yüksek sesle okumasını istedi.
- Eski Türkçede yer alan sözcüklerden biri de ‘kavim, ulus ve millet’ anlamına gelen ‘bodun’ kelimesidir.
- 60’ = 60 dakika
- Verdiği röportajda, rakibinin son çıkardığı kitap ile ilgili sorduğumuz soruyu “Yazılarında öz Türkçenin doğru kullanımına dikkat etmek yerine Türk diline İngilizceden geçen kelimelere yer vermeyi tercih ettiğini düşünüyorum. Birkaç sayfasına göz gezdirdiğim son kitabında ise en çok Türkçede çeşitleme anlamına gelen ‘varyasyon’ kelimesine rastladım.” şeklinde yanıtladı.