Telekonferans Yöntemiyle Yargılama

Diyarbakır'daki mahkemelerde yargılanan ancak farklı illerdeki cezaevlerinde tutuklu bulundukları için duruşmaya getirilmelerinde sıkıntı yaşanan sanıklar, Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) aracılığıyla duruşmalara katılıyor.

Adalet Bakanlığı'nca yaklaşık 3 yıldan buyana teknik alt yapısı hazırlanan ve Türkiye'deki tüm ağır ceza merkezlerindeki duruşma salonlarına ve büyük cezaevlerine yerleştirilen SEGBİS yöntemi, Diyarbakır'daki ağır ceza mahkemelerinde de uygulanmaya başlandı.

Son olarak Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davada, terör örgütü PKK üyesi olduğu gerekçesiyle yargılanan ve İzmir'deki cezaevinde tutuklu bulunan sanık M.S, duruşmaya telekonferans yöntemiyle katıldı.

Duruşmada, İzmir ve Diyarbakır adliyeleri arasında sağlanan ses ve görüntülü bağlantı sayesinde sanığa iddianamede yer alan atılı suçlama anlatılarak, savunması soruldu. Kürtçe savunma yapmak için tercüman talebinde bulunan sanığın talebi, mahkemece reddedildi.

Sanık avukatı, SEGBİS yöntemiyle yapılan görüşmeyi yerinde bulmadıklarını savunarak, müvekkilinin mahkemenin yargı alanı içinde yer alan bir cezaevine naklini talep etti.

-"Sanık bizzat duruşmada yer almıştır"-

Mahkeme başkanı, duruşmanın SEGBİS üzerinden yapıldığını, bu bağlamda sanığın bizzat duruşmada yer aldığını, müdafisinin de hazır bulunduğunu belirterek, "Müdafisinin geçen süre içerisinde rahatlıkla müvekkili ile görüşebileceği hususları birlikte değerlendirildiğinde sanığın bir sonraki duruşma günü SEGBİS üzerinden duruşmada yer alması için gerekli yazışmanın yapılmasına" karar verildiğini açıkladı.

-Bakanlık genelgesi-

Adalet Bakanlığı'nın bir süre önce adliyelere gönderdiği genelgede, "SEGBİS yöntemiyle, ifade alma ve sorgu işlemleri ile duruşmaların video kaydına alınması, Cumhuriyet Başsavcılığı veya mahkemelerin yargı çevresi dışında bulunan veya mahkemede hazır bulunamayan kişilerin (şüpheli, sanık, tanık, şikayetçi, katılan v.s) video konferans yoluyla dinlenilmesi ve ifadelerinin kayda alınması imkanı sağlanmıştır" denildi.

Anayasa'nın 141. maddesinin son fıkrasında, yargılamanın en az giderle ve mümkün olan süratle sonuçlandırılmasının yargı organlarının görevi olarak belirlendiği kaydedilen genelgede, SEGBİS kullanımıyla bu görevin daha etkin olarak yerine getirilmesinin amaçlandığı belirtildi.

Genelgede ayrıca,"Ceza infaz kurumu aracı ile günlerce uzun yolculukların yapılması, nakil esnasında muhtemel trafik kazası ve güvenlik gibi birçok sorunla karşılaşabilmekte ve mağduriyetler yaşanabilmektedir" denilerek, SEGBİS yöntemiyle sanığın sorgulanmasının yapılabileceği ve "yol tutuklaması" olarak adlandırılan kararların verilebileceği vurgulandı.

-"Usule aykırı bir yargılamadır"-

Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, farklı cezaevlerinde bulunan tutuklu sanıkların SEGBİS yöntemiyle duruşmalara katılmalarının yasaya uygun olmadığını savundu.

Yasanın, sanığın mahkeme önüne çıkarak, doğrudan yargılamayı yapacak ve hükmü verecek heyetle yüz yüze gelmeyi öngördüğünü ifade eden Elçi, şunları söyledi:

"Bu, ceza yasasının Yüzyüzelik İlkesi'nin mutlak bir gereğidir. Doğru bir yöntem değildir. Telekonferans yöntemiyle yapılacak bir yargılama ve verilecek hüküm adil yargılama ilkelerine aykırı olur. Şanlıurfa Cezaevi'nde yaşanan yangın olayından sonra bakanlık böyle bir yönteme başvurdu. Bölgedeki cezaevlerinde bulunan tutuklu ve hükümlüleri ülkenin batısındaki cezaevlerine nakledildi. Bu hem onları, hem ailelerini hem de avukatlarını mağdur ediyor. Diyarbakır'da olan bir avukat İzmir'deki, Bolu'daki cezaevine gidip müvekkiliyle görüşmesi gerekiyor. Aynı şekilde aileleri de gidiyor. Cezaevlerin kapasitesine ilişkin ciddi bir sorun var ise ki biz olduğuna inanıyoruz. Burada öncelikle hükümlülerin nakledilmesi gerekir. Yargılamaları devam eden tutukluların ise yargılandıkları mahkemelere yakın bölgelerde bulunmaları gerektiğini düşünüyoruz."

Muhabir: İbrahim Yakut