Telif Uygulamalarında Yanlışlıklar Var

Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Güray Parlak, müzik sektöründe telif haklarının korunması hakkındaki 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa ilişkin yorumlamanın geniş tutulması nedeni ile çok sayıda işletmenin cezai işlem ile karşı karşıya kaldığını belirtti.

ATSO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Güray Parlak yaptığı yazılı açıklamada, son haftalarda restoran, kafe, bar, pastane gibi umuma açık işletmelerle birlikte kuaför salonları, kırtasiyeler, konfeksiyonlar gibi işletmelere de müzik sektörü meslek birlikleri tarafından ani ziyaretler yapıldığını ve işyerlerinde televizyon veya radyodan müzik yayını olduğu takdirde telif hakları yasası gereği cezai işlem uygulandığını kaydetti. Parlak açıklamasında, “Bu işlemler müzik birliklerinin temsilcileri avukatlarla ve emniyet güçleri ile birlikte baskın şeklinde yapılmakta, bu uygulama da Odamız üyesi birçok işadamının itibarını zedelemektedir.Müzik sektöründe telif haklarının korunması hakkındaki yasa, otel, bar, disko, gazino gibi kamuya açık ticari mekânlarda müzik yayını yapıldığı takdirde telif hakkı ödenmesine hükmetmiştir. Ancak, uygulamanın market, eczane, restoran, banka, kuaför salonları, otobüs gibi ulaşım araçlarında televizyon ve radyoda müzik dinlenmesini de kapsıyor olması ve telif ücretlerinin Avrupa ve ABD gibi gelişmiş ülkelerin tarifeleriyle yarışması bu konunun artık ciddi bir biçimde ele alınmasını gerektirmektedir” ifadelerine yer verdi.

Bir müzik meslek birliğinin ilan ettiği tarifeye göre; radyo veya televizyonda müzik dinleyen en küçük market 1400 TL, en küçük kuaför salonu 600 TL, eczane 440 TL, yolcu otobüsleri 428 TL, taksiler 100 TL, en küçük çay bahçesi 552 TL, restoranlar 1100-1900 TL, kafe, barlar 3500-5000 TL ödemek zorunda olduğunu hatırlatan Parlak açıklamasında şunları kaydetti:

”Sürekli müzik yayını yapılmayan, normal televizyon veya radyo yayınının açık olduğu işyerlerinin bu kadar yüksek telif ödemelerine tabi tutulmasını, hatta herhangi bir uyarı yapılmadan doğrudan cezai işleme maruz bırakılmasını anlamak mümkün değildir.

Yasanın bu kapsam ve biçimde uygulanması hak aramanın ötesine geçerek hak ihlaline dönüşmüştür. Faaliyeti gereği müzik yayını yapmayan işyerlerinde serbestçe izlenen televizyon veya radyo yayınları üzerine böyle bir kısıtlama getirilmesi ve Türkiye gerçekleriyle bağdaşmayan düzeyde ücretler ve ceza miktarları talep edilmesi yanlıştır ve üyelerimizin haklı tepkilerine neden olmaktadır. Diğer taraftan sayıları oldukça fazla olan her müzik meslek birliğinin farklı fiyat tarifeleri ile kendi programına göre işletmelere polis nezaretinde giderek cezai işlem başlatması hem karmaşaya neden olmakta hem de işverenlerin prestijini lekelemektedir.Bu durumda yapılması gereken müzik meslek birliklerinin tek çatı altında toplanması, ülke, bölge ve hatta illerin ekonomik gerçekleri baz alınarak ortak ve makul seviyede fiyat tarifesi oluşturmalarıdır. Ancak böyle yapıldığı takdirde yaşanılan olumsuzluklar ortadan kalkabilecek ve konunun muhatabı üyelerimiz söz konusu telif ücretlerini daha rahat ödeyebilecektir.”

ATSO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Parlak, yasanın halihazırda olduğu gibi geniş kapsamlı yorumlanmasının ve bu gerekçe ile cezai işlemlerin baskın şeklinde uygulanmasının engellenmesi için ATSO olarak çalışma başlattıklarını, TOBB kanalıyla da gerekli girişimlerin yapılacağını belirtti.