Temizlenmemiş Bacalara Dikkat

Makine Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Doç. Dr Mete Kalyoncu, kış ayının devam ettiği bu günlerde yapılması zorunlu olan işlerin başında bacaların temizlenmesi olduğunu ifade etti.

Düzenli olarak temizlenmeyen bacaların iyi çekmediği, uzun süre temizlenmemiş bacaların ise kurum (is) birikmesi dolayısıyla tıkandığını belirten Doç. Dr. Mete Kalyoncu, “Tıkanan bacalar, içerisinde bol miktarda karbon monoksit gazı bulunan dumanı geri teper ve içeri verir. Bu gazı belirli bir süre solunum yoluyla ciğerlerine alan canlılar hayatlarını kaybederler. Bunun iki ana sebebi vardır. Birincisi nizami ve standartlara uygun inşa edilmemiş bacalar ikincisi ise temizlenmemiş bacalardır. Bu tip üzücü olayların olmaması ve önlenmesi için, 19 Aralık 2007 tarih ve 26735 sayılı Resmi Gazete’de “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” adı altında bir yönetmelik yayınlanmıştır. Bu yönetmeliğin 58.Maddesi ise şu şekildedir; ‘Baca tesisatının, ilgili Türk Standartlarındaki (TS 11382, TS 11384, TS 11385, TS 11386, TS 11387, TS EN 1443) esaslara uygun olması şarttır. Her kazan için tercihen ayrı bir baca kullanılır, soba ve şofben boruları kazan bacalarına bağlanamaz’ Kazan dairesi için ayrıca havalandırma bacası yapılır. Baca çekişinin azalmaması bakımından, bacaların mümkün ise, komşu yüksek binalardan en az 6 metre uzaklıkta yapılması ve ait olduğu bina mahyasının en az 0.8 metre üzerine kadar çıkarılması gerekir. Kazana ait baca duvarlarının 500 derece sıcaklığa dayanıklı olan malzemeden yapılır ve yapılmasında delikli tuğla ve briket kullanılamaz. Sıcak baca gazlarının yaladığı baca iç yüzeylerinin sıvanmaması halinde, projelendirmede en uygun derzlendirme biçiminin seçimi gibi tedbirler alınır. Baca duvarlarının dış yüzeyleri uygun şekilde sıvanır” dedi.

Sıvı ve katı yakıtlı kazanların bacalarının altında bir kurum temizleme menfezi bulunması ve yılda en az iki defa yetkili kişilere temizlettirilmesi gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Kalyoncu, bacaların temizliğinden bina sahibi ve yöneticilerin sorumlu olduğunu hatırlattı. Odun ve kömür gibi katı yakıtlar ile yüksek oranda is bırakan sıvı yakıtlar kullanıldığı takdirde, boruların ayda bir, bacaların ise iki ayda bir temizlenmesi gerektiğine dikkat çeken Kalyoncu, “09 Eylül 2009 tarihinde 27344 sayılı Resmi Gazete ile yayımlanan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikle bu maddelere ilave olarak; 'Doğalgaz kullanılan kombi ve şofbenlerin bacaları ile cihazları bacaya bağlayan boruların paslanmaz çelik ve birleşme noktalarındaki kelepçelerin sızdırmaz olması gerekir. Bacaların yapımı, yıllık bakımı ve temizliği gaz dağıtım şirketlerinin belirleyeceği uzman ve eğitimli kişiler tarafından yaptırılır ve bu kişiler tarafından bacalar ve temiz hava girişleri kontrol edilir. Baca gazı sensörü olmayan cihazların kullanılmasına izin verilmez' maddesi de ilave edilmiştir. Bu sebeplerle; Doğalgaz bacaları yılda bir, normal bacalar yılda iki, lokanta ve yemek fabrika bacaları ise 15 günde bir defa yetkili ve ehliyetli firmalara temizlettirilmelidir” diye konuştu.

Kalyoncu dikkat edilmesi gerekenleri ise şöyle sıraladı: “Çatlak bacalar tamir ettirilmeli, tıkalı bacalar ise mutlaka açtırılmalıdır. Mutfak aspiratörü ve bacalarda biriken is ve kurumlar zaman zaman tutuşur ve potansiyel yangın tehlikesi oluştururlar, oluşan bu kurumların tutuşmasına baca yangınları denir ve baca yangınları kolayca çatı yangınlarına, çatı yangınları da bina yangınlarına dönüşür. Bacalar kalifiye elemanlar tarafından hassas bir şekilde temizlendiği zaman, bacanın çekişi çok iyi olacaktır. İyi çeken bir baca yakıtı tam yakacağından, hem daha az yakıtla daha çok ısınma sağlanmış olacak, böylelikle de baca temizliği için yapılan masraf da fazlasıyla geri kazanılacaktır. Bunun yanı sıra hem karbon monoksit zehirlenmelerine karşı hayatımızı emniyete almış hem de çevremizi kirletmemiş, bu sayede de hem huzur içinde yatacak, hem de tasarruf etmiş olacağız.”