Hastalıklara karşı alınacak önlemlerin başında temizlik geliyor. Koronavirüs salgınıyla beraber temizliğe daha fazla önem verdiğimiz bu günlerde, temizliği 'doğru' yapmak da büyük önem taşıyor. Dr. Öğretim Üyesi Gözde Başbuğ, yoğun bir vakit ve çaba harcanan ev temizliğini yaparken dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi. Başbuğ, “Ev temizliği için malzemeleri kullanırken omurganın doğru anatomisini korumaya dikkat etmeliyiz. Omurgada boyun, sırt ve bel bölgelerinde anatomik bir takım eğrilikler vardır. Bunların anatomik pozisyonlarını koruyarak eğilmeliyiz” ifadelerini kullandı.
Gövdenin ani dönüşlerde bulunmaması gerektiğine dikkat çeken Başbuğ, “Özellikle gövdenin dönmesiyle rotasyon dediğimiz hareketlerin ani yapılmasıyla oluşan travmalara dikkat edilmelidir. Süpürge kullanırken öne doğru eğilirken her zaman sırt ve boyun dik tutularak belden kontrollü bir şekilde eğilmeliler. Sopalı temizlik bezlerini kullanırken bir ayağı önde, bir ayağı da arkada duracak şekilde bel bölgesini dengeye almalı çok fazla da dönmeli hareketler yapmadan tüm gövdeyle birlikte dönerek ve dik duruşu koruyarak temizlik yapmalıyız” dedi.
Ev temizliğinin sabahtan akşama kadar sürebilecek, oldukça uzun bir aktivite olduğunu vurgulayan Başbuğ, yüklenme ve dinlenme oranına da dikkat edilmesi gerektiğini belirterek; “Yüklenme ve dinlenme oranına da dikkat etmeliyiz. Bir müddet temizlik yaptıktan sonra mutlaka dinlenmeli ve daha sonra tekrar devam etmeliyiz. Bizim ülkemizde çok detaylı temizlik seviliyor. Dolayısıyla 1 saat temizleyip 10-15 dakika dinlenme şeklinde öneriyoruz. 1 saat elektrik süpürgesi yaptıktan sonra mutlaka dinlenmeli ve daha sonra silme işlemine geçmeliyiz” ifadelerini kullandı.
Diz üzerine eğitilerek yapılan silme işlemini önermediğini ve bez sıkma işleminin de yapılmaması gerektiğini belirten Başbuğ, sözlerine şöyle devam etti:
“Dizlerin üzerinde silmeyi asla önermiyoruz çünkü bu da diz sağlığı için oldukça büyük problemlere ve oradaki bağların, kıkırdakların ezilmesine neden olur. Bu yüzden sopalı temizlik yardımcılarını kullanmalarını öneriyoruz. Bez sıkma işlemi de temizlikte çok fazla yapılan aktivitelerden bir tanesi ve çok fazla dirsek ve el bileği patolojilerine neden oluyor. Dirsek ve el bileğinde tekrarlayan çevirme tipi hareketler nedeniyle karpal tünel sendromu olabiliyor veya çeşitli tuzak nöropatiler meydana gelebiliyor. Bez sıkma işlemi yapılmamalı ya da bezi top haline getirerek, el bileğini çevirmeden avuç içinde sıkmalıyız.”
Genellikle destek almadan bir kişinin üstlendiği ev temizliklerinden kaçınılması gerektiğini vurgulayan Başbuğ, “Koltuklar ve masalar ağırsa mutlaka başka birinden daha yardım alınması gerekiyor. Özellikle belli bir yaşın üzerindeki bayanlar hem kemik erimesi hem de belde oluşabilen osteoartritler (kireçlenme), disk patolojileri, bel fıtıkları nedeniyle de bu işlerden yardımcı olmadan kaçınmalılar” dedi.
Başbuğ, özellikle postmenopozal osteoporoz denilen menopoz sonrası kemik erimesi hastalığında vücudun geriye doğru gitmesi yönündeki hareketlerin omurgadaki çeşitli kemik yapılarında kırılmalar meydana getirebileceğini söyledi. Başbuğ, “O yüzden 50-55 yaşın üzerindeki bayanlar rafın üzerine uzanırken mutlaka geriye gitmemeye dikkat etmeliler ve tabure kullanmalılar” ifadelerini kullandı.
Her kişinin 8 saat yatarak ve uyuyarak dinlenmesi gerektiğini hatırlatan Başbuğ, sözlerini şöyle tamamladı:
“Özellikle belli bir yaştan sonra uyku saati çok önemli. Omurga hiçbir şekilde uykuda dinlendiği dinlenmeyi gün içerisinde yapamıyor. Mutlaka uyku saatlerine dikkat edilmeli. Otururken de çok yumuşak olmayan koltuklarda mümkün olduğunca dik, ayaklar yere değecek şekilde oturulmalı diz ve kalça eklemi aynı hizada olmalı ve bel boşluğunu yastık ile desteklenmelidir. Kişi, başını yaslayabileceği bir destek varsa bunu kullanabilir, dinlenirken de yine vücut ergonomisine dikkat etmek gerekir.”