Yasal ticaretin kolaylaştırılması, gümrük işlemlerinin azaltılması ve gümrük noktalarındaki işlem maliyetlerinin en az düzeye indirilmesi için çalışmalar yürütülüyor.
Bu kapsamda Bakanlığa bağlı Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğünce yasa dışı ticaretin modern yöntemlerle engellenmesi ve kaçakçılıkla mücadele kapasitesinin artırılmasına yönelik birçok proje uygulamaya konuluyor.
Söz konusu projeler arasında yer alan "kapan (gentsis)" ile başta insan olmak üzere, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı gibi faaliyetlerin önüne geçilmesi amaçlanıyor.
Projeye adını veren cihazla, taşımacılıkta kullanılan araçlardaki eşyaların, transit rejim hükümlerine aykırı olarak yurt içinde bırakılmasına veya eşyanın değiştirilmesine engel olunuyor.
Bu çerçevede, söz konusu araçlar hareket gümrük idaresinden son varış gümrük idaresine kadar eş zamanlı takip ediliyor, takipler esnasında oluşan riskli durumlar belirleniyor.
Cihaz, üzerindeki GPS, görüntü, sıcaklık, basınç, hareket, ışık ve karbondioksit gibi sensör grupları sayesinde kaçakçılıkla mücadelede etkinlik ve caydırıcılık sağlıyor.
Kapan, yasa dışı durumların oluşması sırasında araçtan görüntü alarak bunu anlık olarak merkezdeki sunucuya iletiyor. Böylece yasa dışı suçlar olay anında tespit edilebiliyor.
Proje kapsamında 425 cihazın gümrük idarelerinde kullanılmasına başlandı.
"Kapan"ın yanı sıra narkotik ve kimyasal madde tespit ve teşhis cihazları, tarama, radyasyon izleme, vücut tarama, araç altı görüntüleme, araç takip sistemleri, yaka kameraları, CCTV Güvenlik Kamera Sistemleri, karbondioksit ölçüm cihazları ile videoskop, kaçakçılıkla mücadelede en çok kullanılan teknolojik ürünler arasında yer alıyor.
Gümrüklü sahalarda tır, kamyon, dorse, konteyner, binek araç gibi taşıtların kontrolünde fiziki müdahalesiz kontrol araçlarından "araç ve konteyner tarama sistemleri", yolcu beraberi eşya ve kargo eşyasının kontrolünde "bagaj, kargo x-ray sistemleri", uyuşturucu madde ve bilinmeyen kimyasal maddelerin tespitinde "uyuşturucu ve kimyasal madde teşhis cihazları" kullanılıyor.
Kara sularında yürütülen faaliyetler kapsamında, ani müdahale ve deniz devriye botları, denizlerde aralıksız kontrol sağlıyor.
Taşıtların gümrüklü sahalara giriş ve çıkışına yönelik yürütülen kontrollerde "plaka tanıma" ve "araç altı görüntüleme" sistemlerinden faydalanılıyor.
Radyasyon izleme, akaryakıt takip amaçlı kullanılan sistemlerle radyoaktif madde bulunduran eşya ve kaçak akaryakıtın ülkeye girişi engelleniyor.
Bütün bunların yanında araç ve konteyner tarama cihazları ile araçlara ve konteynerlere ait görüntüler ortak bir noktada analiz ediliyor.
Türkiye'nin ilk x-ray tarama sistemlerini üretmek için başlatılan Milli Tarama Sistemleri (MİLTAR) Projesi kapsamında kullanılan sistemlerin bu yıl gümrük sahalarında yaygınlaştırılması hedefleniyor.
Bu doğrultuda, Bakanlık ile Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı arasında imzalanan yeni protokol ile MİLTAR-III Projesi kapsamında üretilmesi planlanan hibrit teknolojili araç, tren, vücut tarama sistemleri ve x-ray bagaj tarama sistemlerinin üretimine yönelik çalışmalar devam ediyor.
Ayrıca sınırlarda yaşanan göçmen sorunu ile mücadele etmek amacıyla temin edilmesi planlanan Duvar Arkası Radar (DAR) Sistemi ile gümrük iş ve işleyişinin hızını kesmeden kontrollerin gerçekleştirilmesi amaçlanıyor. (AA)