Tiroid hastalıkları, en çok görülen rahatsızlıkların başında geliyor. Türkiye'de her 3 kişiden biri tiroid hastası. Tiroid hormonu çok sayıda organı ve metabolizma işlevlerini etkiliyor. Tiroid hormonunu en çok etkileyen organlardan biri de göz. Özellikle tiroid bezinin fazla çalışması gözde şekil bozukluklarına yol açıyor. Tiroid bezinin gözde yapmış olduğu şekil bozukluklarının nedeni kesin olarak bilinmiyor. Ancak konuyla ilgili bazı teoriler mevcut. Acıbadem Kadıköy Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Müslime Yalaz şu bilgileri veriyor: "Tiroid bezi hastalığı sırasında kan dolaşımına katılan bazı antikorlar gözün arkasındaki yağ ve bağ dokusu ile gözümüzü hareket ettiren kaslar içerisinde reaksiyonlara neden olurlar. Bunun sonucunda kaslarda şişme, yağ ve bağ dokusunda büyüme ve ödem olur."
Göz Büyük Görünüyor
Göz arkasındaki dokuların büyümesi, gözün öne doğru itilmesine neden oluyor. Göz kapakları arasındaki mesafe açılıyor. Bu sebeple gözler büyümüş gibi görünüyor. Bu hastalar sanki bir şeyden korkmuş, etkilenmiş gibi bakmalarıyla dikkat çekiyor. Prof.Dr.Müslime Yalaz "Bu görüntü farklılığı zaten tiroid hormonundaki dengesizliğin vermiş olduğu hassasiyetle birleşince hastaları çok mutsuz ediyor." diyerek, hastalığın yarattığı sorunları şöyle anlatıyor: "Gözlerde sulanma, ışığa bakamama, göz kapaklarında şişlik, zaman zaman özellikle sabahları çift görme, göz hareketleri sırasında ağrı veya gözde baskı veya öne itilme hissi, nadiren de görme bozukluğu olabilir."
Tedavide Multidisipliner Yaklaşım
Bu belirtileri yaşayan hastalar bazen tiroid hastalıklarını bilmeden sadece gözlerinde kızarıklık, sulanma veya büyüme şikayetleri ile göz doktoruna geliyorlar. Tiroid hastalığı ve göz belirtileri genellikle eş zamanlı başlıyor. Bazı hastalarda tiroid hastalığının tedavisi, hafif olan göz bulgularının ağırlaşmasına da neden olabiliyor. Bu sebeple hastaların endokrinolog, göz hekimi ve hatta cerrahi gereken durumlarda cerrah ile birlikte değerlendirmeleri gerekiyor.
Prof. Dr. Müslime Yalaz "Hastalığın aktif olan olgularında, hastalığın şiddetine göre öncelikle tıbbi tedavi uygulanırken, inaktif olanlarda ise şekil bozukluğu söz konusu ise cerrahi operasyon uygulanabiliyor" diyor
Sigara Hastalığı Tetikliyor
Hastanın hormon düzeylerinin normal hale getirilmesi, tedavinin başarısındaki en önemli etken. Ancak göz hastalığı başladıktan sonra hormon seviyesinin normalleşmesi tek başına yeterli değil. Bu aşamada her hastanın mutlaka bir endokrinolog ile birlikte takip edilmesi gerekiyor. Hastalığı henüz yeni başlamış ve hafif olan olgularda suni gözyaşı ve güneş gözlüğü kullanımı, yüksek yastıkta yatma gibi uygulamalarla şikayetlerde azalma görülüyor. Prof. Dr. Müslime Yalaz bir noktanın altını önemle çizerek şöyle diyor: "En önemlisi hastanın eğer sigara içiyorsa bunu bırakması ve hatta pasif içici bile olmamasıdır. Ne yazık ki hastalarımızın büyük bir kısmı sigara içmektedir. Sigaranın bu hastalarda hem belirtilerin ortaya çıkmasında, hem şiddetlenmesinde ve hatta tedavinin başarısında olumsuz etkisi vardır. Aktif ama şiddetli belirtilerin olduğu hastalarda başlıca tedavi şekli kortizon, radyoterapi ve cerrahidir. Kortizon tedavisi daha çok hastanede ve yatarak verilmektedir. Radyoterapi ile birlikte uygulandığında sonuç daha başarılı olur."
Kozmetik Amaçlı Ameliyat Yapılmaz
Ağır göz bulguları olan ve ilaç tedavisiyle hastalığı kontrol altına alınamayan hastalar ile hastalığı inaktif olup şekil bozukluğu sorunu yaşayanlara cerrahi tedavi uygulanıyor.
Prof. Dr. Müslime Yalaz cerrahi operasyonla ilgili şu bilgileri veriyor: "Hastalarda gözü çevreleyen kemik duvarlardan pencereler açarak gözün arkasındaki basınç azaltılmaya çalışılır. Aynı operasyon hastalığın inaktif olduğu dönemde göz ileri derecede öne doğru itilmiş ve belirgin şekil bozukluğu oluşturmuş ise bu durumu düzeltmek için ameliyat yapılır. Hastalar şekil bozukluklarının hemen düzeltilmesini isterler ancak hastalık aktif iken kozmetik amaçlı operasyonlar yapılmamalıdır. Zaten birçok bulgu tiroid hastalığının kontrol altına alınması ve medikal tedavi ile düzelmektedir. Ancak %5- 6 hastada kortizon, radyoterapi veya cerrahi tedaviye gerek olmaktadır."