Tiroid ultrasonu nodül ya da tümör gibi oluşumların tespit edilmesi için yaşlı, çocuk ve gebe hastalarda güvenle uygulanmaktadır. Ultrason teknolojisinin en sık kullanıldığı alanlardan biri de tiroid. , Girişimsel Radyoloji Uzmanı Dr. Rengin Türkgüler, tiroid anomalilerin değerlendirilmesinde sıkça başvurulan tiroid ultrasonu ile ilgili soruları yanıtladı.
TİROİD ULTRASONU NASIL YAPILIR?
Ultrason cihazı temel olarak, prob ve monitör olmak üzere 2 parçadan oluşur. Prob adı verilen tarayıcı parça, yüksek frekansta ses dalgaları yayar. Vücudun dışında gezdirilen prob tarafından yayılan bu ses dalgaları, çarptığı organ tarafından yansıtılarak tekrar proba gönderilir. Prob bu kez de organlardan aldığı yanıtı monitöre iletir.
Tiroid ultrasonu, tiroid bezinin yer aldığı boyun bölgesine uygulanır. Tamamen ağrısız bir tetkiktir. Tetkik için hastaların aç ya da tok olmalarının bir önemi yoktur. Ön hazırlık ya da işlem sonrası özel bir bakım gerekmez. Ses dalgalarının yayılımına dayandığı için hamile kadınlarda bile güvenle uygulanabilir.
KESİN TANI İÇİN TİROİD ULTRASONU YETERLİ Mİ?
Tiroid ultrasonu, tiroid bezlerindeki anormal oluşumların tespit edilebilmesi için uygulanır. Tiroid ultrasonu ile, bir kitlenin varlığını tespit edebilirsiniz. İyi bir radyolog genellikle kitlenin iyi ya da kötü huylu olduğunu anlayabilir. Ancak kesin olarak ne olduğunun anlaşılması için lokal anestezi altında ince bir iğne ile ultrason eşliğinde parça alınması (biyopsi) ve laboratuvarda incelenmesi gerekir. Doktor tarafından gerekli görülmesi halinde eğer hastanın durumu da uygunsa, aynı gün içinde, ultrasonun hemen ardından biyopsi işlemi de yapılabilir.
TİROİD ULTRASONUYLA HANGİ HASTALIKLAR TESPİT EDİLEBİLİR?
Tiroid hastalıkları iyi ya da kötü huylu olabilir. Her iki durumda da tiroid bezinde ve yakınında bazı fiziksel değişiklikler meydana gelir. Bazı durumlarda dışarıdan bile fark edilebilen bu değişimler, tiroid ultrasonuyla detaylı olarak görüntülenebilir.
TİROİD BEZİNİN İYİ HUYLU HASTALIKLARI
Tiroid bezinin aşırı büyümesi olarak tarif edebileceğimiz guatr, tiroidit (mikrobik veya mikrobik olmayan tiroid bezi iltihabı) ve Hashimato tiroidit (genetik geçişli tiroid bezi iltihabı), iyi huylu tiroid hastalıklarıdır. Kötü huylu değişim açısından guatr ve Hashimoto tiroiditin yakın takibi gereklidir. Böylece olası bir kötü huylu değişimin zamanında tespit edilmesi ve önlem alınması sağlanabilir.
TİROİD BEZİNİN KÖTÜ HUYLU HASTALIKLARI
Papiller tiroid kanseri: Tiroidin nispeten iyi huylu kanseridir. Tiroid ultrasonunu yapan tecrübeli bir doktor tarafından tespit edilebilir. Biyopsi ile tanının desteklenmesi gerekir.
Folliküler tiroid kanseri: Daha çok 50 yaş üstü kadınlarda görülür. Tiroidin daha agresif seyreden, çok kötü huylu kanseridir. Lenf bezlerine yayılır. Ultrason ile fark edilir, biyopsi ile kesin tanı konulur.